სოსო ცისკარიშვილი - ხალხის აღშფოთების ხარისხი სუსტად წარმოუდგენია როგორც დღევანდელ, ისე ყოფილ ხელისუფლებას

საშინაო და პოლიტიკის აქტუალურ საკითხებზე "ინტერპრესნიუსი" დამოუკიდებელ ექსპერტთა კლუბის პრეზიდენტს, სოსო ცისკარიშვილს ესაუბრა.

- ბატონო სოსო, ფაქტია, რომ 2015 წლის შემოდგომისთვის ჩამოყალიბებული პოლიტიკური რეალობა წინა სამი წლისას აშკარად არ ჰგავს. ენ-დი-აი-ს კვლევების შედეგების ზოგს სჯერა, ზოგს არა, მაგრამ ერთიც ფაქტია - სულაც არ სჭირდება კვლევის ჩატარება იმის კონსტატირებას, რომ საზოგადოების მხრიდან პოლიტიკური პარტიების, მოძრაობების, თუნდაც არასამთავრო ორგანიზაციების მიმართ ნდობის ხარისხი საგრძნობლად დაცემულია. ეს არ ეხება მხოლოდ მმართველ კოალიციას, ეს ეხება ოპოზიციურ ფლანგსაც, მათ შორის - "ნაცმოძრაობას", მიუხედავად იმისა, რომ თავის ელექტორატს ინარჩუნებს. თქვენ როგორ დაახასიათებდით 2015 წლის შემოდგომაზე საქართველოს პოლიტიკურ ცხოვრებაში განვითარებულ მოვლენებს, ზოგადად მიმდინარე პოლიტიკური პროცესის დინამიკას და თქვენი აზრით, რამდენად დიდია ალბათობა, რომ პროცესებმა პოლიტიკური სივრციდან ქუჩაში გადმოინაცვლოს?

- გვსურს თუ არ გვსურს, ქართულ პოლიტიკაში არსებული დღევანდელი ვითარება არის შედეგი არშემდგარი მახინჯი კოჰაბიტაციისა, რომელიც ვერც შედგებოდა სამართლიანობის აღდგენის გარეშე, ვინაიდან ამის შნო და პოლიტიკური ნება "ქართულ ოცნებას" არ აღმოაჩნდა. ეს კი, არა მხოლოდ პოლიტიკოსებს შორის, არამედ საზოგადოებაშიც სერიოზული დაპირისპირების წინაპირობა გამოდგა.

მოწმენი ვართ სხვადასხვა მიმართულებით დღევანდელ ხელისუფლებაზე ზეწოლის, რომელიც ცხადია, თავად არ წარმოადგენს ანგელოზთა ნაკრებს, მაგრამ უფრო ავი მოსაგონარია ის დრო, როდესაც "ნაცმოძრაობა" იყო ქვეყნის სათავეში და ახლა, ნაცვლად ბოდიშის მოხდისა და დანაშაულობების მონანიებისა, 2012 წლის 2 ოქტომბრიდან აქტიურ შეტევაზე არიან გადასული. დარწმუნებული ვარ, რომ ეს მათი მხრიდან იყო ძალიან მცდარი სტრატეგია საკუთარი თავის შესანარჩუნებლად. პრაქტიკულად, მათ დაკარგეს შანსი, საზოგადოების მიერ აღქმულ იყვნენ მხოლოდ ნიჭიერ პოლიტიკოსთა თავყრილობად. ასეა თუ ისე, დღევანდელი ვითარება, რომელიც მუდმივად არის ნაკარნახევი "ნაცმოძრაობის" იდეოლოგების მიერ, გასათვალისწინებელია როგორც ხელისუფლებისთვის, ასევე საზოგადოებისთვის. ისევ საზოგადოება თუ იტვირთებს იმ ფუნქციას, რაც წესით რეალურ ხელისუფლებას უნდა ჰქონდეს და იქნებ, მთელმა საზოგადოებამ ნაბიჯ-ნაბიჯ შევძლოთ გავიაროთ ის ეკლიანი გზა, რაც ყველას რეალურ პერსპექტივას დაგვანახებს.

- თქვენმა კოლეგამ ზაზა ფირალიშვილმა "ინტერპრესნიუსთან" ინტერვიუში ორი კვირის წინ განაცხადა - "ნაციონალებს" და ხელისუფლებას პოლიტიკური ცხოვრება ცივი სამოქალაქო ომის რეჟიმში გადაჰყავს, რაც შეიძლება დრამატული შედეგების აღმოჩნდეს". გუშინ ბატონმა ზაზამ სოციალურ ქსელში ამ თემაზე მსჯელობისას დასძინა - "თუ ორივე მხარემ ასე გააგრძელეს - ცხელი შეიძლება მივიღოთ". . .

- რასაკვირველია, სხვა სივრცე რაიმე აკადემიურობის მახასიათებლით ძნელად წარმოსადგენია "ნაცმოძრაობის" შესრულებით. სწორედ უკმაყოფილო მასის მოზიდვა ქუჩაში განვითარებულ ამა თუ იმ აქციებზე, არის ერთადერთი იმედი ამ პოლიტიკური ძალის, რომ შეიძლება მათ რაიმე უკეთესი შედეგი მიიღონ მომდევნო არჩევნებზე, ვიდრე დღევანდელმა ხელისუფლებამ. სამწუხაროდ, უკვე წლებია, აკადემიზმი უცხო ხილია როგორც პოლიტიკოსებისთვის, ასევე ჩვენი მედიასივრცისთვის.

- "რუსთავი-2"-ის გენდირექტორმა სოციალურ ქსელში დაწერა სტატუსი - "როდესაც ხურავ სასამართლოს, ახშობ თავისუფალ სიტყვას და წინასწარ იპარავ არჩევნებს, ე.ი. ითვისებ ხელისუფლებას. როდესაც ითვისებ ხელისუფლებას, უპირისპირდები ხელისუფლების ერთ-ერთ წყაროს - ხალხს. ივანიშვილო - მოემზადე ხალხთან დასაპირისპირებლად"! უნდა ვივარაუდოთ რომ "ნაცმოძრაობა" საზოგადოების მონაწილეობით აპირებს ხელისუფლებასთან ქუჩაში დაპირისპირებას?

- ეს ძალიან მარტივად წარმოსადგენი რეალობაა. როგორც ჩანს, სამწუხაროდ, ოპოზიციური ფლანგის ლიდერს - "ნაცმოძრაობას" სხვა რაიმე უფრო გონივრული ქმედების უნარი არ გააჩნია. ის მახასიათებლები, რომლებიც თავის დროზე საზოგადოებაში მათ მიმართ გარკვეულ სიმპატიას იწვევდა, დღეს სასოწარკვეთისგან აქვთ შეცვლილი, რაც საზოგადოების დიდი ნაწილისთვის უფრო მიუღებელ ხდის მათ ასეთ არასერიოზულ განცხადებებსა და ქმედებებს.

- ბოლო დღეებში ყველაზე აქტუალური თემებია "რუსთავი-2"-ის ირგვლივ დაწყებული სასამართლო დავა. "რუსთავი-2"-ის ირგვლივ დღეისთვის არსებული პრობლემატიკა ასე გამოიყურება - 1. ვერსია - კერძო დავა. 2 ვერსია - მედიის შევიწროება და ბრძოლა ქართულ მედიასივრცეში დომინირებისათვის. 3. მოსამართლე ურთმელიძე ხელისუფლების დაკვეთის შემსრულებელია. 4. "რუსთავი-2" მოსამართლე ურთმელიძეს არ ენდობა და ითხოვს მოსამართლის შეცვლას. ოთხივე თემა ერთადაც და ცალკეც საკმაოდ რთულია, ვინაიდან აღმასრულებელი ხელისუფლების გარდა, სამამართლო ხელისუფლებასაც ეხება. თქვენ როგორ შეფასებდით, რაც ახლა "რუსთავი-2"-ის ირგვლივ ხდება? თქვენთვის რამდენად დამაჯერებელია მტკიცება, რომ ქიბარ ხალვაშის, ისევე როგორც მოსამართლე ურთმელიძის უკან, ხელისუფლება დგას?

- ჩვენში აზრის მრავალფეროვნება, რაც ზოგადად დემოკრატიის მანიშნებელია, შეიძლება დაზარალდეს, თუ არ განვიხილავთ ყველა იმ ვარაუდს, რომელზეც თქვენ ბრძანეთ. ამიტომ, აზრთა სხვადასხვაობა რაიმე სახით არაკოსტიტუციური დაპირისპირების მიზეზი არ უნდა იყოს. პირიქით, უნდა ვეცადოთ, თითოეულ ჩვენთვის მიუღებელ პოსტულატში დავინახოთ საღი აზრი. ეს მარტივი არ არის. მაგრამ აუცილებლობა ურთიერთგაგებისა უნდა იყოს უპირველესი პრიორიტეტი, თუნდაც მაშინ, როცა მიუღებელ თემაზე გვიწევს საუბარი. პირადად ჩემთვის, არ წარმოადგენს რაიმე მოულოდნელობას ის ფაქტი, რომ დღეს ნიჭიერი კადრებით დაკომპლექტებული "რუსთავი-2"-ის მთავარი მავნებელი არის ის ოდიოზური პროკურორი, რომელიც დღეს არხის გენდიროქტორობით ყელყელაობს. ეს ის ადამიანია, რომელიც 2007 წელს საკუთარი ხელით ტელეკომპანია "იმედის" ქონების დაყადაღებით ტრაბახობდა. და ახლა კიდევ უფრო გათავხედებული სასამართლოშიც ისე იქცევა, საქულას დუქნიდანაც კი გააძევებდნენ ასეთ თავგასულ კინტოს. რაც უფრო მალე გაემიჯნება მართლაც მედიალიდერი "რუსთავი-2" ასეთ თავკაცს, მით უფრო სანდო იქნება იგი საზოგადოებისთვის. ამ გენდირექტორის ხელში "რუსთავი-2" საბოლოოდ ჩამოყალიბდა ერთპარტიული ინტერესების გატარების აქტიურ პოლიტიკურ სუბიექტად. შესაძლოა, მათ გამო იმ ვაიპოლიტიკურ ვითარებაში, რომელშიც ქვეყანა იმყოფება, მედიასივრცესა და პოლიტიკოსობას ისეთი ხიბლი აღარ ჰქონდეს საზოგადოებისთვის, როგორც ოდეზღაც.

- გასაგებია, რომ "რუსთავი-2"-ის მიმართ საზოგადოების სხვადასხვა ჯგუფებს, განსაკუთრებით სხვადასხვა პოლიტიკური გემოვნების ადამიანებს, სხვადასხვა დამოკიდებულება აქვთ. პოპულარობა სულაც არ ნიშნავს, , რომ მის მიმართ ნდობის ხარისხი უპირობოდ მაღალია. თუ რამ გამოიყურება უპირობოდ, ისაა, რომ იგი დღემდე პრაქტიკულად უალტერნატივო პოლიტიკურ ტელეპროექტად რჩება. იმის თქმა მინდა, რომ თუ "კერძო დავა არა," მას, ისევე როგორც სხვა აშკარად პოლიტიკურ ტელეპროექტებს, თუნდაც ამ ფორმით არსებობის უფლება აქვს. იმის გათვალისწინებით, რომ "რუსთავი-2"-ს აქვს პრეტენზია ქვეყნის პროდასავლური კურსის ფლაგმანია, თქვენი აზრით, ხომ არ შეიძლება ირიბად მაინც ვივარაუდოთ, რომ "რუსთავი-2"-ის მიმართ დაწყებული დავით ხილული თუ უხილავი ხელი ცდილობს შიდა პოლიტიკაში ევროპულმა ვექტორმა რუსული ჩაანაცვლოს და რუსული დისკურსი განმსაზღვრელი გახდეს?

- როდესაც არსებობს ტელეკომპანია, რომლის მიერ გავრცელებული ინფორმაცია სერიოზულ საფრთხეს უქმნის ჩვენს ევროპულ და ევროატლანტიკურ პერსპექტივას, მხოლოდ იმიტომ, რომ აძაგონ არსებული ხელისუფლება, რომელიც, რასაკვირველია, სერიოზული კრიტიკის ღირსია, მაგრამ დავაკვირდეთ - როდესაც ქვეყნის მისამართით მოდის მხოლოდ ნაწილობრივ დაუმსახურებელი კრიტიკის ნიაღვარი საერთაშორისო ორგანიზაციებიდან, მაღალი თანამდებობის პირებისგან და ყველგან არის მითითება იმაზე, რომ ქვეყანა საკუთარი ქმედებებით შორდება ევროპულ სივრცეს, ასეთი განწყობების ინიცირება შესაძლებელია მხოლოდ იმ პოლიოტიკური სუბიექტის მიერ, რომელსაც არ დაუკარგავს ამბიცია ყველაზე მაღალი თანამდებობების სავარძლების მორგების. ეს ასე პირდაპირ არ ხდება, მაგრამ ასეთი აქციებიდან გამომდინარე, თუ უნდა მივიღოთ უარი გაისად ყველანაირ წინსვლაზე ევროპისკენ და ევროატლანტიკური სივრცისკენ, რაც ჩვენი ქვეყნსითვის კატასტროფა იქნებოდა, ეს კატასტროფა ხომ არ არის სანატრელი ოცნება იმ პოლიტიკური ძალისთვის, რომელსაც უკვე ღამეები არ სძინავს, რადგან აღარ არიან ხელისუფლებაში.

- ფაქტია, რომ წინა ხელისუფლების დროს ჩადენილი სექსუალური ძალადობის ფაქტების ჯერ ინტერნეტსივრცეში, ხოლო შემდეგ ტელევიზიებით, ქუჩებსა და სკვერებში ჩვენებამ, დიდი ვნებათაღელვის გარდა, უამრავი პასუხგაუცემელი კითხვები გააჩინა. მომხდარზე ხელისუფლება და "ნაცმოძრაობამ" ბრალდებები კი გაცვალეს, მაგრამ ორივე მხარე აქცენტებს სათავისოდ სვამს. ჩვენთვის კი მთავარი კითხვები დაახლოებით ასე გამოიყურება - თუ ხელისუფლებას ე.წ. კომპრომატები არ გაუნადგურებია, რატომ აქამდე არ დასაჯა ჩადენილი დანაშაულის ჩამდენები? მინისტრმა ხიდაშელმა განაცხადა - "ეფ-ბი-აის" დახმარებაც რომ დაგვჭირდეს, სასწრაფოდ უნდა გამოვიძიოთ, თუ ვინ გაავრცელა კადრები", მაგრამ, ამ მიმართულებით ნაბიჯი რომ გადადგმულიყო ალბათ პრესას ამცდობდნენ. . . რა ხდება?

- თქვენი კითხვა მრავალკომპონენტიანია. შესაძლოა, იმაზეც ვისაუბროთ, რომ მოულოდნელობა უფრო ის არის, ასეთი კადრები ადრე არ გაჟღერებულა. "ქართული ოცნების" ხელისუფლებაში ყოფნის მეოთხე წელი დაიწყო და ახლაღა აღმოჩნდა შესაძლებელი ასეთი საზარელი კადრების მოძიება და გასაჯაროება. მით უმეტეს იმ ვითარებაში, როცა ის გასცდა საქართველოს ფარგლებს და უკრაინიდან ვრცელდება. ალბათ მუდმივმოქმედ სუბიექტად უნდა ჩამოყალიბდეს ის ჯგუფი სამოქალაქო საზოგადიოების წარმომადგენლებით, რომლებიც ჯერ კიდევ 2013 წელს ცდილობდა, რამენაირად ხელმიუწვდომელი ყოფილიყო ეს დოკუმენტები. უცხო ხელისთვის ეს ასე არ მოხდა. რასაკვირველია, მარტივია, დაბრალდეს ნებისმიერ უკმაყოფილოს ასეთი კადრების გავრცელება როგორც საქართველოში, ისე მის ფარგლებს გარეთ. უფრო შედეგიანი შეიძლება იყოს ის მიდგომა, რომელზეც თქვენ ბრძანეთ. მხედველობაში მაქვს ის, რომ საზოგადოებამ ჯერ გაიგოს იმის თაობაზე, როგორი რეაგირება ჰქონდა სახელმწიფოს ქვეყანაში ასეთი კადრების არსებობის გამო და ვის უნდა ვერიდოთ სამეზობლოში, სამეგობროში, სანათესაოში, ნაცნობებში? ასეთი მასალების სანახებში არსებობა არის საფრთხის შემცველი თითოეული მოქალქისთვის, რომელსაც არც არაფერი დაუშავებია, მაგრამ რომელსაც ვიღაცისთვის შეიძლება საინტერესი ინფორმაცია ჰქონდეს.

დარწმუნებული ვარ, რომ ასე თუ ისე, მასალების გავრცელებაზე ბრალი იქნება დადგენილი, თუნდაც ამ ფირების გეოგრაფია, საიდან სად და როგორ მოხვდა. მედიაში უკვე გამოითქვა გარკვეული ეჭვები, მაგრამ კიდევ უფრო უარესია, თუ ეს უსაფუძვლო ეჭვებია და ვიღასაც სულ ტყუილად ვაბრალებთ მათ გავრცელებას. ნებისმიერ შემთხვევაში საზოგადოებისა და პოლიტიკოსების რეაგირება, სოლიდური რაოდენობის არასამთავრობოების ჩათვლით, ერთმანეთისგან განსხვავებულია. პოლიტიკოსები, ისევე როგორც ხელისუფლება და არასამთავროებოების დიდი ნაწილი სხვაზე არაფერზე არ საუბრობენ გარდა სასწრაფო აუცილებლობისა იმ კერის დასადგენად, საიდანაც იშვა ეს საზიზღარი კადრები საზოგადოებისათვის ხელმისწავდომი.

როდესაც ვაკვირდები, თუ რა ტიპის გამოსვლებია სრულიად სპონტანური უკვე ქვეყნის სხვადასხვა კუთხეში, ვრწმუნდებით, რომ ეს კი არა, ამ კადრების შინაარსი და სრულიად არაადამიანური ქმედებები ადამიანებადწოდებული ველურების, რაც ჩვენი მოსახლეობისთვის უფრო შთამბეჭდავია. არის საფრთხე რომ არშემდგარი სამართლიანობის აღდგენა გადავიდეს ბევრად უფრო მწვავე ვითარებაში და დაიწყოს გარკვეული ინდივიდუალური ქმედებები შურისძიებისათვის. ამის არიდება უნდა შევძლოთ უპირველეს ყოვლისა ყველამ. მაგრამ, მხოლოდ იმის ძიება თუ როგორ მოხვდა ფირი უკრაინულ მედიასივრცეში არც ახალგაზრდებს და არც ძველგაზრდებს არ დააკმაყოფილებს, რომელთაც ამის შესახებ გაგონილი ჰქონდათ, არ სურთად დაჯერება და ახლა თავად ნახეს და დაიჯერეს. როგორც ჩანს, ხალხის აღშფოთების ხარისხი სუსტად წარმოუდგენია როგორც დღევანდელ, ისე ყოფილ ხელისუფლებას.

- მოგეხსენებათ, ჩვენი პოლიტიკური ცხოვრება აქტიურად განიხილება. სოციალურ ქსელში აშკარად "ქართული ოცნების" გულშემატკივარმა ასეთი სტატუსი დაწერა - "მენეჯმენტში გვაქვს გარღვევა. . . ენ-დი-აის კვლევის შედეგები შესაძლოა ყალბია, მაგრამ მაინც ტენდენციაზე მიუთითებს. მასზე პასუხად უკრაინაში "ფილმი გაიჩითა". კადრების შემოქმედნი ადრეც უნდა დასჯილიყვნენ. კადრების ისტორია რომ ჩაივლის, ხელისუფლება მერე რას აპირებს, მერე?" ნათქვამს დავამატებდი - საქმეს ისეთი პირი უჩანს, მომავალ არჩევნებამდე კიდევ არაერთ ამგვარი მასალა გამოჩნდება. ანუ, უკევ შეიძლება ვივარაუდოთ, რომ კომპრომატების გამომზეურების თვალსაზრისით 2015 წლის საარჩევნო კამპანია უბინძურესი იქნება?

- გამორიცხული არაფერია, მაგრამ თუ კომპრომატების გამომზეურების ასეთი სქემა ამომრჩევლისთვის მისაღები იქნა, მაშინ მთლად დავღუპულვართ, რადგან ხელისუფლებას ასეთი კადრების მარაგი რამოდენიმე ათწლეულისთვის ეყოფა. იმედი მაქვს, რომ ყველაფერს დროულად დაესმება წერტილი. მაგრამ, არ არსებობს იმ ზომის წერტილი, რომელიც გააჩერებს ხალხის პროტესტს წარსულის მიმართ და ნაწილობრივ დღევანდელობის მიმართაც.

ამდენად, საზოგადოებასთან ურთიერთობა, რომელიც ყველაზე სუსტი მხარეა დღევანდელი ხელისუფლებისთვის, არის აუცილებლად პრიორიტეტულად გახდომის ღირსი. თუნდაც ის უნდა იცოდეს საზოგადოებამ, თუ რა წყაროები არსებობს იმისთვის, რომ ჩვენმა საზღვარგარეთელმა პარტნიორებმა და მეგობრებმა მიიღონ რეალური სურათი საქართველოში მიმდინარე პროცესებზე. გრანდიოზულ ღონისძიებებში ხელისუფლების წარმომადგენელთა მონაწილობა ჩვენი ქვეყნისთვის პოზიტიური ნიშანია, მაგრამ მარტო იქ არ უნდა ხდებოდეს ჩვენს წარმატებებზე საუბარი.

ჩემი აზრით, ნებისმიერი გზავნილი, ოფიციალური წესით მიღებული ჩვენი ხელისუფლების მიერ, სადაც არის საუბარი თემებზე სრულიად დამახინჯებულ წყაროზე დაყრნობით, უნდა ითარგმნებოდეს და ხელმისაწვდომი უნდა იყოს როგორც ჩვენი საზოგადოებისთვის, ისე ჩვენი პარტნიორებისთვის საზღავრგარეთ. თუ ამგვარი წერილებითა და ქვეყანაში არსებულ რეალურ ვითარებაზე სხვა ინფორმაციებმა არ გაანეიტრალეს საზოგადოებაში სიცრუის ის ნაკადი, რომელიც ახლა ვრცელდება, მაშინ ტყუილად დაღლილან მეოცნებენი, ამ ქვეყანაში საკუთარი მომავლის პერსპექტივის მოლოდინში. ასეთ შემთხვევაში იქნებ აჯობოს, რომ თითოეულმა ჩვენმა მოქალაქემ ინდივიდუალურად დაიწყოს "ოცნება".

კობა ბენდელიანი

"ინტერპრესნიუსი"