კაცი, რომელმაც ეთნოგრაფიული მუზეუმი საკუთარი ხელით შექმნა
საქართველოში ტურისტი თუ ადგილობრივი დამსვენებელი უამრავ სანახაობრივ ადგილს აღმოაჩენს, როგორც საუკუნეების წინ შექმნილს ასევე თანამედროვეს. აჭარაში, კახაბრის დასახლებაში, საქართველოში ერთადერთი კერძო ეთნოგრაფიული მუზეუმი "ბორჯღალო" მდებარეობს. დღეს უკვე რამდენიმე ჰექტარზე გაშენებული მუზეუმი, თავდაპირველად ბათუმში, ერთ-ერთი შენობის პატარა ოთახში იყო განთავსებული. თითქმის ყველა ექსპონატი "ბორჯღალოს" დამაარსებლის - ქემალ თურმანიძის ხელითაა შექმნილი.
ქემალ თურმანიძის ნამუშევრებმა მსოფლიოს 12 ქვეყანაში საერთაშორისო ფესტივალზე არაერთი გამარჯვება მოიპოვა. მუზეუმში მან შეკრიბა უამრავი ექსპონატი, რომელიც კარგად ასახავს, როგორ ცხოვრობდნენ საუკუნეების მანძილზე სამხრეთ-დასავლეთ საქართველოში. ხალხური ყოფისა და რეწვის მუზეუმის დამთვალიერებლები ძირითადად უცხოელი ტურისტები და სკოლის მოსწავლეები არიან.
ქემალ თურმანიძეს სხვადასხვა დროს მიღებული აქვს სახელმწიფო პრემია, საპატიო მოქალაქის წოდება, ღირსების ორდენი, დამსახურებული საზოგადო მოღვაწის წოდება, არის საერთაშორისო გამოფენების მონაწილე და გამარჯვებული, ამჟამად კი "თიბისი ბანკის" "ბიზნესდაჯილდოვების" ფარგლებში წლის ტურისტული ბიზნესის ნომინაციაზეა წარდგენილი.
"1980 წლიდან ხეზე კვეთის მიმართულებით ვმუშაობ. შენახული მაქვს უამრავი ნამუშევარი, რომელიც სხვადასხვა დროსაა დამზადებული. მივიღე მონაწილეობა არაერთ საერთაშორისო გამოფენაში, სადაც გამარჯვებები მოვიპოვე. 1986 წელში უკვე 600 ნივთი მქონდა შეგროვებული, რათა ეთნოგრაფიული მუზეუმი დამეარსებინა. სანამ მუზეუმს დავაარსებდი, იმ დრომდე არავის ჰქონდა გამოცდილება, რომ კერძო ეთნოგრაფიული მუზეუმი გაეხსნა. ეს საქმე საკმაოდ რთული აღმოჩნდა, თუმცა საბოლოოდ ყველაფერი გამოვიდა.
თავიდან მუზეუმი ბათუმში მქონდა გახსნილი, საკმაოდ პატარა ტერიტორიაზე იყო განთავსებული. სახელმწიფომ 4 წლის წინ გამომიყო ტერიტორია, ბათუმთან ახლოს, ქალაქიდან 2 კილომეტრშია, კახაბრის დასახლებაში. მოვაწყვე სხვადასხვა კუთხეები, კერამიკის ნაწარმი, საქართველოს კუთხეებისთვის დამახასიათებელი ჩაცმულობა და სხვა. ყველა დარგს ავუშენე ცალ-ცალკე ქოხები და კუთხეები შევქმენი შრომითი საქმიანობის მიხედვით", - ამბობს თურმანიძე.
დღეს მუზეუმში მისულ სტუმრებს შეუძლიათ ნახონ 62 მანეკენი, მუზეუმის ტერიტორიაზე არის შენობები, სადაც ცალ-ცალკეა განთავსებული საქართველოში გავრცელებული რეწვის დარგები და მათთვის დამახასიათებელი იარაღები.
"წარმოდგენილია ყოფითი ცხოვრების სხვადასხვა მაგალითები, როგორც შეძლებული, ასევე საშუალო შეძლების ოჯახებში. მუზეუმში მაქვს ის აკვანიც, რომელშიც მე ვიზრდებოდი, ასევე, ოქრომჭედლისა და მეთევზის კუთხეები, წარმოდგენილია ხალიჩების ქსოვისა და სხვა საინტერესო ხელსაქმეები. მუზეუმში წარმოდგენილია მთლიანი საქართველოს 70% და აჭარის რეგიონის 95%. მაქვს 300 ნაკეთობა, რომელიც ხეზეა შესრულებული" - გვიყვება მუზეუმის დამფუძნებელი.
საინტერესო სანახაობა მხოლოდ ამით არ სრულდება, მუზეუმში დიდი სივრცე ეთმობა აკვნების გალერეას. ამ ჯადოსნური გალერეიდან დამთვალიერებელი დიდ ეზოში თივის ზვინების ულამაზეს პეიზაჟს ხედავს, რომელსაც ხელოვნური ჩანჩქერი ალამაზებს. ქართული კულტურით გაოცებული ტურისტები აღფრთოვანებაში მოჰყავს მეხილეობის კუთხესაც, სადაც ერთ სივრცეშია თავმოყრილი უამრავი ჯიშის ხილი.
ისტორიულ ექსპონატებს ამშვენებს ხელით შექმნილი სხვადასხვა ფაქიზი ნამუშევრებიც, რომელთა შორისაა 1812 წელს შექმნილი ამოქარგული ფარდაგის ქსოვილი, რომელიც სტუმართა ყურადღებას იქცევს.
ამ და სხვა უამრავი საინტერესო ექსპონატის სანახავად, აჭარის რეგიონის პატარა დასახლებაში ყოველწლიურად უამრავი ტურისტი ჩადის, თუმცა, როგორც საუბრიდან ვარკვევთ, ჩვენს რესპოდენტს სკოლის მოსწავლეების სტუმრობა ახარებს - ის დიდი სიხარულით უხსნის ახალ თაობას ეთნოგრაფიულ მუზეუმში წარმოდგენილი ნიმუშების მნიშვნელობასა და ღირებულებას.
ეკა გადახაბაძე
უზენაესი სასამართლოს მოსამართლეობის ყოფილი კანდიდატი თამთა თოდაძეზე - "რა ბრიჯიტ ბარდო ესა მყავს, რა აბია ასეთი ნეტავ"
ვინ არის შორენა ბეგაშვილის ყოფილი ქმრის მეუღლე, რომელიც უკრაინაში ცნობილი დიზაინერია
