მარიამ ციციშვილი თავადების - ელენე გურამიშვილისა და სარდალ გიორგი ციციშვილის შვილი გახლდათ. 1782 წელს თავადის ასული ცოლად შეირთო გიორგი ბატონიშვილმა - ერეკლე მეორის ძემ. ახალგაზრდა წყვილმა, მეფე ერეკლეს კურთხევით, თბილისში იოანე ნათლისმცემლის სახელობის ეკლესიაში დაიწერა ჯვარი, თუმცა, არაპომპეზურად, ამის მიზეზი კი გიორგი ბატონიშვილის მეორედ ქორწინებისადმი ქართველ წარჩინებულთა უმეტესობის უარყოფითი დამოკიდებულება იყო - მან პირველი თანამეცხედრის, ქეთევან ანდრონიკაშვილის ასულის გარდაცვალებიდან 40 დღის გასვლისთანავე შეირთო მარიამი.
ბაგრატიონთა სასახლეში რძლად შესულ 14 წლის გოგონას, დარბაისელი და ჭკვიანი ქეთევან ანდრონიკაშვილის ადგილი უნდა დაეკავებინა, რაც არცთუ ისე იოლი საქმე გახლდათ. თუმცა, მარიამმა მალე შეითვისა სასახლეში დამკვიდრებული წესები და სულ მოკლე ხანში, ყველასათვის ძვირფასი და საყვარელი ადამიანი გახდა. მეფე და მასთან დაახლოებულ წარჩინებულთა წრე განსაკუთრებით აფასებდა იმ მზრუნველობას, რომელსაც დედინაცვალი ცხრა გერის მიმართ იჩენდა...
ლაღი და ბედნიერი იყო მარიამის რძლობის პირველი წლები, მიუხედავად იმისა, რომ ქვეყანას დიდი ზიანი მიაყენა აღა-მაჰმად-ხანის შემოსევამ. სამეფოსა და ოჯახის მცველად ჯერ კვლავ ძლიერი მეფე ერეკლე II იდგა. 1798 წლის 11 იანვარს, ერეკლე II გარდაიცვალა, ტახტზე კი გიორგი ავიდა...
გიორგი მეფესა და მარიამ დედოფალს უმძიმესი მემკვიდრეობა ერგოთ: გაპარტახებული მეურნეობა, საუფლისწულოებად დაქუცმაცებული, შინაშუღლში გახვეული სამეფო, მწირი ხაზინა... ყოველივე ამას ზედ დაერთო გულმოცემული მტრები - ოსმალეთი, სპარსეთი და მათგან გაგულისებული ლეკები, ახალციხის საფაშო. ასეთ ურთულეს პოლიტიკურ და ეკონომიკურ პირობებში მყოფი სამეფოს წინამძღოლებს ისღა დარჩენოდათ, რომ ერეკლე მეორის მიერ გაკვალულ, რუსეთზე ორიენტირებულ კურსს დასდგომოდნენ. გიორგი მეფესა და მარიამ დედოფალს ქვეყნის შემდგომი განვითარების ერთადერთ საშუალებად ჩრდილოელ მეზობელთან კავშირის განმტკიცება და მაჰმადიანური სამყაროს გავლენისგან გათავისუფლება მიაჩნდათ.
გიორგი თანახმა იყო, თუნდაც თავისი სუვერენული უფლებების შეზღუდვის ხარჯზე, რუსეთისაგან სამხედრო და ფინანსური დახმარება მიეღო. თავის მხრივ, საიმპერატორო კარს კარგად ჰქონდა გაცნობიერებული ქართლ-კახეთის რეალური მდგომარეობა. იცოდნენ, რომ ჯანმრთელობაშერყეულ მეფეს სახელმწიფო საქმეთა სრულად გაძღოლის უნარი არ ჰქონდა.
გიორგი მეთორმეტის ჯანმრთელობის მდგომარეობა დღითი დღე უარესდებოდა. მარიამ დედოფალი თანამეცხედრეს გვერდიდან არ შორდებოდა, მოვლასა და მზრუნველობას არ აკლებდა. ჭეშმარიტად მორწმუნე, ღვთისმოშიში დედოფალი ყოველ დილით შესთხოვდა უფალს სნეული მეფის განკურნებას.
ავადმყოფობით დაუძლურებულ მეფეს საიმპერატორო კარი ვერაგულ მახეს უმზადებდა. პავლე პირველს კავკასიის ხაზზე მართლაც შემოჰყავდა ჯარი, მაგრამ რუსეთის სამხედრო ნაწილები ქართველი მეფისთვის დახმარების გაწევას არ აპირებდა. მათ საიდუმლო დავალება ჰქონდათ მიღებული: გიორგი მეთორმეტის გარდაცვალების შემთხვევაში, ყოველი ღონე უნდა ეხმარათ, რათა დავით ბატონიშვილი (გიორგი მეთორმეტის ძე - ტახტის მემკვიდრე) მეფედ არ გამოცხადებულიყო. მარიამ დედოფალი ანგარიშგასაწევადაც არ მიაჩნდათ... განაგრძეთ კითხვა gza.ambebi.ge-ზე