როგორ გავიხანგრძლივოთ სიცოცხლე ?
ოდესმე გიფიქრიათ, თუ რატომ კითხულობთ? კითხვა დასვენებასა თუ ჩაძინებაში გეხმარებათ? წიგნებით შეუფასებელ ცოდნას იძენთ?.. სანამ თქვენ ზუსტ პასუხს მიაგნებთ შეკითხვაზე: "რა სარგებლობა მოაქვთ წიგნებს?“ ჩვენ იმ პრაქტიკული დანიშნულების უნარებს გაგაცნობთ, რომლებსაც კითხვა ავითარებს.მაგალითად, იცოდით, რომ კითხვა სიცოცხლეს ახანგრძლივებს? გააგრძელეთ სტატიის კითხვა. გარწმუნებთ, კითხვისადმი ყველაზე სკეპტიკურად განწყობილი ადამიანებიც კი დარწმუნდებიან, რომ თანამედროვე სამყაროში გადარჩენისა და სრულფასოვანი ცხოვრების ერთ-ერთ მთავარ საშუალებას სწორედ კითხვა წარმოადგენს.
დღევანდელ სტატიაში სწორედ იმ პრაქტიკული დანიშნულების უნარებზე ვისაუბრებთ, რომლებსაც კითხვა ავითარებს. ასე რომ, კითხვისადმი ყველაზე სკეპტიკურად განწყობილი ადამიანებიც კი დარწმუნდებიან, რომ თანამედროვე სამყაროში გადარჩენისა და სრულფასოვანი ცხოვრების ერთ-ერთ მთავარ საშუალებას სწორედ კითხვა წარმოადგენს.
კითხვა აუმჯობესებს კოგნიტურ პროცესებს
კოგნიტური პროცესებით არის შესაძლებელი ინფორმაციის მიღება, გადამუშავება, მისი ცოდნად გარდაქმნა და საბოლოოდ − გამოყენება. მეცნიერულად დადასტურებულია, რომ კითხვა:
- აუმჯობესებს მეხსიერებას − კითხვის პროცესი ტვინის იმ ნაწილებს ააქტიურებს, რომლებიც მეხსიერების გასაძლიერებლად ახალი სინაფსების წარმოქმნაზე არიან პასუხისმგებელი. თუ მაინც და მაინც ვუნდერკინდი არ ხართ, როგორც წლის ბესტსელერის, "ლაზიერის გამბიტის“ მთავარი გმირი, მაშინ გონების გასავარჯიშებლად წიგნის კითხვა ერთ-ერთი საუკეთესო საშუალებაა.
- ახანგრძლივებს სიცოცხლეს − ერთი კვლევის მიხედვით, სიცოცხლის ხანგრძლივობა იმ ადამიანებისა, რომლებიც დღეში 30 წუთს კითხულობდნენ, 2 წლით აღემატება არამკითხველებისას;
- ზრდის ინტელექტის დონეს − იმედია, ეჭვი არ გეპარებათ, რომ კითხვა ლექსიკის მარაგს ამდიდრებს; გარდა ამისა, არტიკულაციას აუმჯობესებს და შემოქმედებითობის ხარისხასაც ზრდის.
ინტელექტზე, განათლებაზე, თვითგანვითარების აუცილებლობაზე ცნობილი წარმატებული ადამიანები მუდმივად გვესაუბრებიან და თავიანთი მაგალითით მოტივაციას გვაძლევენ. აქ შეუძლებელია არ გაგვახსენდეს აშშ-ის ყოფილი პირველი ლედი მიშელ ობამა, რომელმაც თავის წიგნში "როგორ გავხდი ის, ვინც ვარ“ პიროვნებად ჩამოყალიბების ფაქტორები, მისწრაფება-ოცნებების, ინტერესებისა და, ზოგადად, მსოფლმხედველობისა და ღირებულე-ბების განსაზღვრის მიზეზ-შედეგები გააანალიზა.
კითხვა აუმჯობესებს ადამიანის ფიზიკურ მდგომარეობას
დროა დაგარწმუნოთ, რომ კითხვა არამხოლოდ "სულიერი საზრდოა“. კვლევები აჩვენებს, რომ კითხვა:
- ხსნის სტრესს და ამცირებს არტერიულ წნევას − საკმარისია მხოლოდ 6 წუთის განმავლობაში იკითხოთ და მყისიერად იგრძნობთ გულისცემის დარეგულირებას, კუნთების დაძაბულობის შემცირებას;
სიამოვნებით გირჩევთ თანამედროვე ინგლისურენოვანი ლიტერატურის უმნიშვნელოვანესი წარმომადგენლის, ლიტერატურული პრემია "ბუკერის“ 2019 წლის ლაურეატის, ბერნარდინ ევარისტოს რომანს "გოგონა, ქალი და სხვა დანარჩენი“, რომელიც სულ ახლახანს თარგმნა და გამოსცა "პალიტრა L-მა“.
- აუმჯობესებს ძილის ხარისხს − თუკი ძილთან დაკავშირებული პრობლემები გაქვთ, წიგნი მოიმარჯვეთ. ძილის წინ გადაშლილი წიგნი ტვინისთვის მიცემული ის სიგნალია, რომელიც ამბობს, რომ ახლა განტვირთვის, მოდუნებისა და დასვენების დროა. თავად გაგიკვირდებათ, ისე სწრაფად ჩაგეძინებათ. ძილის წინ საკითხავად თქვენი პატარებისთვის თანამედროვე საბავშვო წიგნს შემოგთავაზებთ: დევიდ ბედიელის "დაბადების დღის ბიჭი“, რომელიც სულ ახალახან გამოიცა ქართულად.
და ბოლოს, წიგნის კითხვა ზრდის ადამიანში ემპათიურობის დონეს
გურამ დოჩანაშვილის სიტყვებით რომ ვთქვათ: "ყოველი ნორმალური მოთხრობის წაკითხვის შემდეგ ხდები ოდნავ უკეთესი, ვიდრე ხარ...“ მართლაც, წიგნი არის არაჩვეულებრივი საშუალება, რომ არა მხოლოდ ერთი, არამედ რამდენიმე ადამიანის თვალით შეხედო წიგნისმიერ რეალობას. პერსონაჟების სულიერ სამყაროში მოგზაურობის შემდეგ ჩვენში თანაგრძნობის უნარი ძლიერდება. თანაგანცდის შეგრძნება ორმაგად გაგიმძაფრდებათ, თუკი ისეთ თრილერს კითხულობთ, როგორიც ა. ჯ. ფინის ცნობილი რომანი "ქალი სარკეშია“. შეუძლებელია, თქვენც მასთან ერთად არ მოგიცვათ შიშმა, სასოწარკვეთამ და დიდმა ინტრიგამ.
ისევ და ისევ კითხვის პრაქტიკულ დანიშნულებას რომ დავუბრუნდეთ, ემპათიის უნარის მქონე ადამიანები უფრო მიმზიდველები და სასურველები არიან.
ამ ყველაფრის შემდეგ... რაღას უცდი?