ავტორი:

სად მთავრდება ცა და იწყება ხმელეთი? - ჩვენი პლანეტის ერთ-ერთი ყველაზე ჯადოსნური ადგილი: "მსოფლიოს უდიდესი სარკე"

სად მთავრდება ცა და იწყება ხმელეთი? - ჩვენი პლანეტის ერთ-ერთი ყველაზე ჯადოსნური ადგილი: "მსოფლიოს უდიდესი სარკე"

სალარ დე უიუნი - სამხრეთ ამერიკის მარილის ტბები, ერთ-ერთი ყველაზე ფენომენალური ღირსშესანიშნაობაა. თეთრი, მბზინავი მარილის უზარმაზარი სივრცე ბოლივიაში, ალტიპლანოს 10 582 კვადრატულ კილომეტრზეა გადაჭიმული და მისი დანახვა კოსმოსიდანაც შესაძლებელია. მარილის ფენები მოქცეულია დანალექ საბადოებს შორის, რომლებიც ტბის ცენტრში 10 მეტრ სიღრმეზე აღწევს.

საერთო ჯამში, აქ დაახლოებით 10 მილიარდი ტონა მარილია, თუმცა, ადგილობრივებისთვის ნამდვილი საგანძური მარილის საფარის ქვეშ არსებული ლითიუმია, რომელიც მსოფლიო მარაგის დაახლოებით 70%-ს წარმოადგენს. ამ მსუბუქი ლითონის მოპოვებაზეა დამოკიდებული ლეპტოპების, სმარტფონების და ელექტრო მანქანების ენერგია.

მსოფლიოს ერთ-ერთი ყველაზე ჯადოსნური კუთხე სავსეა ცოცხალი ფერადი ტბებით, ბუშტუკოვანი გეიზერებით, გიჟური კლდის წარმონაქმნებითა და ქინოას მწარმოებელი სოფლებით. მიუხედავად ტურისტების გამუდმებული სიმრავლისა, ის მსოფლიოს ერთ-ერთ ყველაზე ხელუხლებელ და ბუნებრივ პეიზაჟად რჩება.

წყლის თხელი ფენა, რომელიც ფარავს მარილს, მას "მსოფლიოს უდიდეს სარკედ" გარდაქმნის, რომელიც ცას ირეკლავს. საოცარი ანარეკლის ხილვა წელიწადის გარკვეულ თვეებშია შესაძლებელი, კერძოდ კი დეკემბრიდან აპრილამდე შუალედში, როდესაც ნალექი მატულობს.

აქაურობის ლანდშაფტი ბრტყელია, რაც გაუთავებელი ჰორიზონტის ეფექტს ქმნის და ეს სრულიად საკმარისია ყველაზე არაორდინალური და საუცხოო ფოტოების გადასაღებად. გასაკვირი არ არის, რომ სამყაროს ეს ნაწილი ფოტოგრაფებისთვის ნამდვილ სამოთხედ მიიჩნევა.

  • ისტორია

დაახლოებით 40 000 წლის წინ, უზარმაზარი სალარ დე უიუნი მინჩინის ტბამ მოიცვა. მიმდებარე მთებიდან აქ დიდი რაოდენობით წყალი მოგროვდა, რადგან ალტიპლანოში არ იყო სადრენაჟეები. ტემპერატურის მატებამ და კლიმატის ცვლილებამ წყლის ეტაპობრივი აორთქლება გამოიწვია. როდესაც წყალი სრულად აორთქლდა, მარილიანობის მაღალმა დონემ მარილის სქელი ქერქის ჩამოყალიბება გამოიწვია, სწორედ ამ სახით მოვიდა ის ჩვენამდე. სიცხეში წყალი მარილის ქერქის ქვეშ აგრძელებს აორთქლებას და ტოვებს მეტ მარილს ზედაპირზე. აორთქლების სიჩქარე ათჯერ აღემატება ნალექს, რაც იმას ნიშნავს, რომ სალარ დე უიუნი მარილის უსასრულო წყაროა.

  • ლეგენდა

თუ თქვენ ტბის სანაპიროებზე მცხოვრებ კამპეზინოებს (ესპანურად: "ფერმერები“) ჰკითხავთ, როგორ შეიქმნა ეს საოცრება, ისინი განსხვავებულ ახსნას გაგიზიარებენ.

ლეგენდა ამბობს, რომ მარილის ტბებთან მიმდებარე მთები ოდესღაც გიგანტური ხალხი იყო. მათგან მთის ქალღმერთი იანა პოლერა (უახლოესი მწვერვალი) ურთიერთობაში იყო როგორც ვულკან თუნუპასთან, ასევე ქოსქოსთან. როდესაც იანა პოლერა დაორსულდა, ორივე დაუღალავად იბრძოდა მამობისთვის. დედამ ბავშვი მისი უსაფრთხოებისთვის შორს გაგზავნა, მათ შორის არსებული მანძილი კი თავისი რძით დატბორა, რათა ბავშვს გამოკვება შეძლებოდა. საბოლოოდ, რძე გადაიქცა მარილად და სწორედ ასე მოაღწია ჩვენამდე სასწაულებრივმა სალარ დე უიუნიმ.

სალარ დე უიუნის სარკის ეფექტის ნახვა ბევრ ტურისტს სურს, თუმცა უმეტესწილად, მისი ნახვა ყველაზე მეტად მარტიდან აპრილამდე მონაკვეთშია შესაძლებელი. წვიმების სეზონზე ხშირია მისი დატბორვაც.

ეს უჩვეულო და ულამაზესი ლანდშაფტი ზღვის დონიდან 3 656 მეტრ სიმაღლეზე, ანდების მწვერვალთან ახლოს მდებარეობს.

მათ, ვისაც გაუმართლა და ბუნების ეს საოცრება საკუთარი თვალით იხილა, გეტყვით, რამდენად რთულია გადმოსცე განცდა და აღწერო, სად მთავრდება ცა და იწყება დედამიწა.

ავტორი: ეკა დარჩიაშვილი