ქვეყნის მოსახლეობის 90% საცხოვრებელ ბინებს იპოთეკური სესხით ყიდულობს
მშენებლობა უძველესი პროფესიაა. ადამიანი უხსოვარი დროიდან ცდილობდა, ისეთი თავშესაფარი აეშენებინა, რომელიც მის ოჯახს ქარის, წვიმისა და ბუნებრივი კატაკლიზმებისგან დაიცავდა.
საუკუნეების განმავლობაში ამ სფეროს წარმომადგენლებს დიდი ცოდნა და გამოცდილება დაუგროვდათ, ამიტომ, თანამედროვე სახლების მშენებლობისას ბევრ რამეს ითვალისწინებენ, თუმცა მთავარი კვლავ მაქსიმალური კომფორტი და უსაფრთხოებაა. რა ხდება ამჟამად ქართულ სამშენებლო სექტორში? ვინ და როგორ ახერხებს ბინის შეძენას მშენებარე თუ ახალაშენებულ კორპუსებში? - ამ შეკითხვით სამშენებლო სექტორის წარმომადგენლებს მივმართეთ. მათ მოსაზრებებს ყოველგვარი კომენტარის გარეშე გთავაზობთ.
შოთა გუჯაბიძე, დეველოპერული კომპანიის ფინანსური მენეჯერი, უძრავი ქონების ექსპერტი:
- ვერ ვიტყვი, რომ ქართულ სამშენებლო სექტორში შესაშური მდგომარეობაა: 2006-დან 2008 წლამდე ამ დარგმა მაქსიმალურ აღმასვლას მიაღწია, მერე დაიწყო სერიოზული კრიზისი, 2012-2013 წლებიდან კი ისევ გამოცოცხლება დაეტყო. იყო მოლოდინი უძრავი ქონების ბაზრის აღმასვლისა და ფასების მატებისა, თუმცა ლარის გაუფასურებამ ყველაფერი შეცვალა - მინიმუმამდე დაეცა ფასებიც და ამ დარგის მდგომარეობაც. ალბათ 1-2 წელი მაინც დასჭირდება 2013 წლის ზღვარზე დაბრუნებას, როცა ლარის კურსი მყარი იყო. მე ვიტყოდი, რომ უძრავი ქონების ბაზარზე ამ ეტაპზე დიდი ჩავარდნაა, რაც ინფლაციის, კრიზისული ფონისა და ხალხის მსყიდველობითუნარიანობის დაცემის ბრალია. ძირითადად 1-1,5-ოთახიანი ბინები იყიდება, თანაც, საკმაოდ იაფად. ვისაც საშუალება აქვს, იაფფასიან ბინებს ყიდულობს. რაც შეეხება უფრო ძვირად ღირებულ ქონებას, ის არ იყიდება, რადგან ფასი დაკარგული აქვს და მისი გაყიდვა არარენტაბელურია. ერთოთახიანი ბინები, რომლებიც ქალაქის ცენტრში ადრე ღირდა 45 ათასი დოლარი და უფრო მეტი, ახლა შეიძლება 25-30 ათას დოლარად იყიდოს ადამიანმა. ეს ფასების ვარდნითა და ზოგადი კრიზისით არის განპირობებული. კიდევ ერთ თავისებურებას უნდა შევეხო: გარეუბნებში უფრო მეტი ბინა იყიდება, რადგან იქ უფრო დიდი ფართობის შეძენა შეიძლება შედარებით იაფად. გარეუბნებში ფასები კიდევ უფრო დაცემულია და ჩვენი მოსახლეობა იქ არსებულ ბინებს უფრო სწვდება, თუმცა გაყიდვა ყველგან ჭირს. მშენებლები, რომლებსაც კრედიტები ჰქონდათ აღებული, ძალიან რთულ მდგომარეობაში არიან. მომხმარებლებში არის შიში, რომ მშენებარე კორპუსის ჩაბარება ვერ მოხერხდება, მაგრამ ახალდასრულებულ კორპუსებშიც ჭირს ბინის გაყიდვა. დღესაც, როგორც ბოლო წლებში, ნაღდი ფულით ბინებს უცხოელები ყიდულობენ. მართალია, უცხოელები საქართველოში ქონებას ადრეც ყიდულობდნენ, მაგრამ მათი მოტივაცია ახლა უფრო მეტია: ახლა მათ შეუძლიათ ბინა კიდევ უფრო იაფად შეიძინონ. სხვათა შორის, ბოლო ხანებში რუსეთიდანაც გაიზარდა მოთხოვნა - ემიგრირებულმა ქართველებმა და იქაურმა რუსებმაც კი შეიძინეს ბინა თბილისში. ჩვენი, ადგილობრივი მოსახლეობა კი ბინას ძირითადად იპოთეკური სესხით ყიდულობს. ხშირად აკრიტიკებენ ახალაშენებული კორპუსების ხარისხს და ამ კრიტიკას მეც ვეთანხმები: სამწუხაროდ, ზოგჯერ არ არის ის ხარისხი, რომელიც უნდა იყოს. უახლოეს ერთ წელიწადში უნდა გვქონდეს ქალაქის განვითარების გეგმა. თითქოს ყველაფერი იქითკენ მიდის, რომ უკონტროლო მშენებლობები თბილისში უნდა აღმოიფხვრას, მაგრამ სანამ ეს გეგმა დამტკიცდება და ძალაში შევა, ზოგიერთები ცდილობენ, სასწრაფოდ შეისყიდონ მიწის ნაგლეჯები, რომლებიც ქალაქის ცენტრშია დარჩენილი და დაჩქარებული ტემპით ააშენონ. ამიტომაც მივიღეთ ჩვენი დედაქალაქის
დამახინჯებული იერი. ვიცი, რომ ხშირად არ ვარგა მასალები, რომელსაც იყენებენ. მშენებლობის დროს ისეთ მასალებზე კეთდება ეკონომია, რომელზეც არ უნდა ხდებოდეს. ათასგვარ მაქინაციას მიმართავენ, არსებობს ათასგვარი სამშენებლო ხრიკი, რაც მასალების ეკონომიას იწვევს და მშენებლობის ხარჯებს ამცირებს. ბუნებრივია, ამ გზით აშენებულ სახლებში ბინები უფრო იაფი ღირს. ამიტომ, ფასებზე ისეთი გაუგებრობაა ატეხილი, რომ ზოგჯერ თავადვე გვიჭირს იმის გარკვევა, 1 კვ მეტრ ფართობს რა ფასი დავადოთ. მშენებლებს ხშირად უწევთ ბინის ძალიან შეღავათიან ფასებში გაყიდვა. მაგალითად, ვაკეში 1-2 წლის წინ 1 კვმ არანაკლებ 1.000 დოლარი ღირდა. ელიტურ უბნებში კი - 1.500-1.800 დოლარიც, ახლაც არის შემთხვევები, როდესაც 1 კვმ 900-950 დოლარადაც იყიდება, შეიძლება უფრო ნაკლებადაც. ეს ყველაფერი სამშენებლო სექტორის რთულ მდგომარეობაზე მიუთითებს.