„ავტორი, რომელსაც შეუძლია გასწავლოს საუბარი საკუთარ თავთან“ - პროექტი „იკითხე ქართული“ იწყება

4 თებერვალს გამომცემლობა „პალიტრა L“ ახალ პროექტს იწყებს. „იკითხე ქართულის“ პირველი ტომი ქართველი მწერლის, პოეტისა და დრამატურგის თამაზ ჭილაძის რომანი „აჰა, მიიწურა ზამთარი“ იქნება. გამომცემლობის მთავარი რედაქტორის მაია ალუდაურის თქმით, „იკითხე ქართული“ უახლესი ქართული მწერლობის მხარდამჭერი პროექტია, რომელიც XX-XXI საუკუნეების ქართული ლიტერატურის, მისი თემების, ტენდენციებისა და განვითარების დინამიკას ასახავს.

„თამაზ ჭილაძის რომანი, „აჰა, მიიწურა ზამთარი“, ვფიქრობთ, ძალიან ნიშანდობლივი დასაწყისია, რადგან როდესაც ვლაპარაკობთ ქართული მწერლობის ნოვატორობაზე, ერთ-ერთი უპირველესი ამ შემთხვევაში გაგვახსენდება სწორედ თამაზ ჭილაძე. ეს არის ავტორი, რომლის სახელსაც უკავშირდება ევროპეიზმის ტენდენციების დამკვიდრება ქართულ ლიტერატურაში,” - ამბობს მაია ალუდაური.

რომანი „აჰა, მიიწურა ზამთარი“ 1965 წელს არის დაწერილი. ამ თარიღზე პოეტი და ფილოლოგი ქეთევან შენგელია განსაკუთრებულ ყურადღებას ამახვილებს. სწორედ მას ეკუთვნის რომანის ახალი გამოცემისათვის დაწერილი წინასიტყვაობა, სადაც წერს, რომ საინტერესოა ეპოქა, როცა ეს ნაწარმოები შეიქმნა. მისი თქმით, ქართული ლიტერატურა ამ პერიოდისათვის უკვე შეჩვეული იყო ადამიანის მიერ ქვეყნისთვის, საქმისთვის ან მოყვასისთვის ჩადენილ „საამაყო“ ქმედებებს. ლიტერატურის მთავარი გმირი ხალხისთვის მისაბაძი პიროვნება უნდა ყოფილიყო.

„ამგვარ ლიტერატურულ გარემოში თამაზ ჭილაძეს შემოჰყავს განსხვავებული პერსონაჟები, რომელთა არსებობა, ყოფა და ცხოვრება ყველასთვის საერთო აღტაცების საგანი არ არის. მის პერსონაჟს გააჩნია ნაკლიც და ღირსებაც, ის არც გმირია და არც კერპი. ცხოვრობს ჩვეულებრივად და ესე იგი, საინტერესოდ. სავსეა ადამიანური და არა ზეადამიანური ემოციებით...,“ - ასე ახასიათებს ქეთევან შენგელია ჭილაძის შემოქმედებას.

რომანი „აჰა, მიიწურა ზამთარი“ სხვადასხვა დროსა და ადგილას განვითარებული სიუჟეტებისგან შედგება. რომანი ეხება მარადიულ თემებს, რომლებსაც ფილოსოფოსები მუდმივად დასტრიალებენ: რა არის სიყვარული, რა არის ნამდვილი ცხოვრება, რა არის ბედნიერება და როგორია მათკენ სავალი გზები; რომანში შეხვდებით უნიჭობისა და ნიჭიერების, სიყვარულისა და ბოროტების, მედროვეთა, კარიერისტთა და თავისუფლად მოაზროვნეთა ურთიერთსაწინააღმდეგო დამოკიდებულებებს. „აჰა, მიიწურა ზამთარი“, როგორც ქეთევან შენგელია წერს, არის რომანი, რომლის „ავტორს შეუძლია გასწავლოს საუბარი საკუთარ თავთან“.

შენგელია აღნიშნავს, რომ რომანში წარმოდგენილი დაკვირვებებით, მკითხველი ხვდება, რომ ავტორი საუცხოო ფსიქოლოგიც არის. იგი ნაწარმოებში განსხვავებული ხასიათისა და ინტერესების პერსონაჟებს აცოცხლებს.

მწერალი გიორგი კეკელიძე ყურადღებას ამახვილებს თამაზ ჭილაძის, როგორც მწერლისა და დრამატურგის მნიშვნელოვან წილზე და აღნიშნავს, რომ რომანი „აჰა, მიიწურა ზამთარი“ ცალკე გამოცემული არასდროს ყოფილა. „ის იყო ერთ დიდ კრებულში მოქცეული. კარგია, რომ ის უკვე ცალკე წიგნად იქცა,“ - აღნიშნავს გიორგი.

გურამ დოჩანაშვილი, მწერალი: „საოცრად კარგი თბილი მოგონებები მაკავშირებს ბატონ თამაზთან. 19 წლის ასაკში გავიცანი. თავიდანვე თავისი თავაზიანობით, ტაქტით, როგორც ყველასადმი იყო განსმჭვალული, ასე შემხვდა მეც. ერთი ისტორია მაკავშირებს მასთან. ერთ-ერთ ჟურნალში მიტანილი მქონდა ჩემი ერთადერთი პიესა. სრულიად შემთხვევით შეესწრო ბატონი თამაზი ამ ამბავს და გაიგო, რომ ვერ ბეჭდავდნენ. იმ პიესაში ნათქვამი იყო, რაღაც გვაკლიაო და ამ კონტექსტში თავისუფლება იგულისხმებოდა. იმ პერიოდში კი თავისუფლებაზე ლაპარაკი, თუნდაც შეფარვით ჟურნალებისთვის არასასურველი იყო. ბატონმა თამაზმა კი მითხრა, თუ მოიტან აუცილებლად პირველივე ნომერში გავუშვებო. წაუკითხავად დათანხმდა დაბეჭდვას. რამაც ძალიან დიდი რწმენა მომცა. ახალგაზრდა კაცზე ძალიან მოქმედებს, როდესაც დაინახავს რწმენას, ნდობას. იმედი უჩნდება და მეც საოცრად მადლობელი ვარ მისი ამ საქციელისთვის.“

დათო ტურაშვილი, მწერალი: „ბატონო თამაზი, გარდა იმისა, რომ შესანიშნავი ადამიანი იყო, ის შესანიშნავი დრამატურგი და მწერალია და რაც მთავარია, შესანიშნავი პედაგოგია, რაც ადამიანის გამორჩეული ნიჭია. ჩემი სიყვარული დრამატურგიისადმი დაკავშირებულია ბატონ თამაზთან. სხვა კარგი პედაგოგებიც მყოლია, მაგრამ მახსოვს მისი განსაკუთრებულად დასამახსოვრებელი ლექციები. რაც მთავარია, ბატონო თამაზი არის ადამიანი, რომელმაც თანამედროვე ქართველ დრამატურგებსა და ავტორებს შორის ყველაზე დიდი გავლენა იქონია ქართული დრამატურგიის განვითარებაში მე-20 საუკუნეში და არა მარტო მე-20 საუკუნეში. ქართული დრამატურგია არ ითვლის მაინცდამაინც ბევრ საუკუნეს. ამ ისტორიაში კი განსაკუთრებული ღვაწლი, როლი და ფუნქცია აქვს შესრულებული ბატონ თამაზს.“

პროექტის „იკითხე კლასიკა“ ფარგლებში, ასევე, მზადდება ანა კალანდაძის პოეზიის კრებული, გურამ ფანჯიკიძის სამეცნიერო ფანტასტიკის ჟანრის რომანი „სპირალი“, ვაჟა გიგაშვილის „ერთი ვინმე ყაფლანიშვილი“, ლევან გოთუას მოთხრობების კრებული, გიორგი ლეონიძის „ნატვრის ხე“ და სხვა.

შეგახსენებთ, რომ სერიის „იკითხე ქართული" წიგნები 4 თებერვლიდან გაზეთ „კვირის პალიტრასთან" ერთად გამოვა. წიგნის სპეციალური ფასია 8.50 ლარი, ხოლო გაზეთთან ერთად 10 ლარი.