"6 წელია აქ ვარ, არავინ მავიწროებს, ჩემს კულტურას და მენტალიტეტს არავინ ეხება" - რას ჰყვება ჩინეთში მცხოვრები ქართველი მსახიობი კარიერაზე და სპექტაკლზე, რომელსაც შანხაიში ქართველი რეჟისორი დადგამს?

თემო ძოწენიძე მსახიობია. უკვე 6 წელია, რაც ჩინეთში ცხოვრობს. პეკინში ცენტრალური დრამის აკადემიის სამსახიობო ფაკულტეტი დაამთავრა, მერე მაგისტრატურა შანხაის თეატრის აკადემიაში გააგრძელა. ამბობს, რომ ეს ორი უნივერსიტეტი მთელი აზიის მასშტაბით მოწინავეა. თუმცა ჩინეთში ჩასვლამდე თემო ძოწენიძე საქართველოს თეატრალურ უნივერსიტეტში სამსახიობო ფაკულტეტზე სწავლობდა - რეჟისორ გოჩა კაპანაძის ჯგუფში იყო, ამასთანავე, გახლდათ ივანე მაჩაბლის სახელობის ცხინვალის სახელმწიფო თეატრის მსახიობიც.

ცოტა ხანში კი შანხაიში, სწორედ მისი პედაგოგი, რეჟისორი გოჩა კაპანაძე შექსპირის "ჰამლეტს“ დადგამს, რომელშიც თემო ქართველ კოლეგასთან და ჩინელ მსახიობებთან ერთად ითამაშებს. ახლა ის ამ საინტერესო ამბის მოლოდინშია.

როგორ მოხვდა თემო ძოწენიძე ჩინეთში, რა სხვაობაა ქართულ და ჩინურ თეატრალურ სკოლას შორის და როგორ ცხოვრობს უცხო ქვეყანაში ქართველი მსახიობი, ამაზე ambebi.ge-ს თემო გულწრფელად ესაუბრა:

- ამ ორ თეატრალურ სკოლას შორის დიდი განსხვავებაა. ქართველებს შრომა ცოტა გვეზარება, რასაც მას მერე მივხვდი, რაც ჩინელების მუშაობა ვნახე. ამ პროფესიაშიც ძალიან შრომისმოყვარეები არიან... ასევე პლასტიკურები, ცეკვა ეხერხებათ და ამას დიდ ყურადღებას აქცევენ. მათთვის ასევე მნიშვნელოვანია დრო. დროის ფასი იციან. სარეჟისორო აზროვნების მხრივ კი ჩვენი კულტურა მათზე ბევრად ღრმა და დიდია. ეს იმიტომ, რომ კლასიკური თეატრი აქ ახლა იდგამს ფეხს. მათ აქვთ თავიანთი ჩინური თეატრი "ჩაინა ოპერა“, ანუ ჩინური ოპერა, მაგრამ რასაც ჰქვია კლასიკური თეატრი, ამ მხრივ ბევრად ვუსწრებთ.

- მოგვიყევით პროექტზე, რომელიც ბატონმა გოჩამ თქვენთან ერთად უნდა განახორციელოს...

- ეს ჩემი პროექტი იყო, როდესაც აქ წარვადგინე, იქვე ბატონი გოჩა - ერთ-ერთი ცნობილი ქართველი რეჟისორი გავაცანი, რომლითაც ძალიან დაინტერესდნენ. საერთოდ ცდილობენ, სპექტაკლის დასადგამად რაც შეიძლება მეტი კვალიფიციური კადრი მოიწვიონ, ასევე ჩინელ სტუდენტებთან ლექციების წასაკითხადაც. მათ აქვთ ამის ფინანსური საშუალება... ასევე უნდათ გაიზიარონ სხვების გამოცდილება და ცოდნა. არც სიახლის ათვისება უჭირთ. ჩინელს რომ უთხრა, ეს უნდა ისწავლო 5 დღეში საფუძვლიანადო, დაჯდება და 24 საათში ისწავლის...

აქ მე ჩემი კომპანია მაქვს, საკუთარი თეატრი-სტუდია გავხსენი და დავარეგისტრირე. რეალურად კი "ჰამლეტი“ ჩემი პირველი დიდი პროექტი იქნება... სპექტაკლებში ჩინეთში ვმონაწილეობ, მაგრამ კონკრეტულ თეატრში შტატში არსად ვარ.

ასე რომ, ჩემი თეატრი-სტუდიის ეგიდით, ამასთანავე, ჩემი ჩინელი მეგობრის კომპანიის "XI jing culture“ საშუალებით გოჩა კაპანაძე მოვიწვიეთ, რათა ეს სპექტაკლი გამოვუშვათ. ჩემი მეგობარი რომ არა, ამის საშუალება არ მექნებოდა, აღნიშნული კომპანია 80%-ს აფინანსებს.

- თქვენს კომპანიას, რომელსაც "სახლი“ დაარქვით, რა მიმართულებები აქვს?

- სამსახიობო ხელოვნების შესწავლა, ასევე სპექტაკლების დადგმის ორგანიზება და ჩინეთში უცხოელი რეჟისორების ჩამოყვანა. ამაში ძირითადად ქართველი რეჟისორები იგულისხმება.

- საერთოდ, რა გახდა თქვენი ჩინეთში გადასვლის მიზეზი?

- 2017 წელს იყო ერთი პროექტი - თეატრალურ უნივერსიტეტში გაცვლით პროგრამაზე კონკურსი გამოცხადდა. მონაწილეობა თითოეულ სტუდენტს შეეძლო. პეკინის ცენტრალური დრამის აკადემია ირჩევდა, ვინ წაეყვანათ. 10 სტუდენტი შეგვარჩიეს. ჩინეთში ასე აღმოვჩნდი. რომ არ მოგატყუოთ, პირველ წელს აქაურობა დიდად არ მომეწონა. ჩემთვის განსხვავებული ქვეყანა აღმოჩნდა თავის განსხვავებული კულტურით. თბილისში დავიბადე და გავიზარდე, მთელ ქალაქში მილიონ-ნახევარი კაცი მყავდა ნანახი, აქ ეგ რაოდენობა მარტო მეტროში ვნახე... ამიტომ, პირველი წელი ჩემთვის სტრესი იყო.

მეორე წელს, როდესაც არდადეგების შემდეგ თბილისიდან დავბრუნდი, ყველაფერს ცოტა სხვანაირად შევხედე, გადავაფასე. ცხადია, ღირებული არაფერი გადამიფასებია, ჩვენ ქართველები ვართ და ქართველები ვიქნებით სულ! გადავაფასე ის, რომ მანამდე გვეზარებოდა დილას 8 საათზე ადგომა და ლექციაზე წასვლა, მაგრამ ჩინეთში, ცხოვრებაში პირველად ვიყავი დილის 8 საათზე უკვე ლექციაზე. საქართველოში ასე არასდროს ყოფილა. აქ ლექციის გაცდენა არ შეიძლება, თუ დიპლომის აღება გინდა, 3 გამოტოვებული ლექციის მერე მეოთხედ აღარ უნდა გააცდინოთო. ასეთ რაღაცებთან შეგუება მიჭირდა, მაგრამ შევეგუე, რასაც არ ვნანობ.

- ჩინური ენა ისწავლეთ?

- დიახ, ოღონდ, ჯერ წერა და კითხვა სრულყოფილად ვერა, 500.000 იეროგლიფი აქვთ... რაღაცებს ვკითხულობ და ვწერ, მაგრამ ენა მესმის და ვლაპარაკობ. ამ ხალხისთვის უცხო ქვეყნის მოქალაქე ვარ, მაგრამ ძალიან სტუმართმოყვარე ქვეყანა და ხალხია. ხანდახან ზედმეტად, შემაწუხებლად სტუმართმოყვარეებიც კი არიან. უცხოელები გულწრფელად უყვართ. თითოეული ქვეყნის კულტურას და ტრადიციებს პატივს სცემენ. უძველესი ერია, აქვე ტრადიციულიც, ახალ წელს ოჯახის ყველა წევრი სახლში უნდა იყოს. მოკლედ, ჩინეთში არანაირი პრობლემა არ მქონია.

- ე.ი. საცხოვრებლად, სასწავლად და სამუშაოდ ჩინეთში გადასვლას არ ნანობთ...

- არანაირი პრობლემა იმის გამო, ჩინელი არ ვარ, აქ არ მხვდება. მე და ჩემს ქვეყანას ძალიან დიდ პატივს გვცემენ. თავს ვგრძნობ კომფორტულად. ვასრულებ ყველა წესს და კანონს, რაც ქვეყანაშია და რაც აქაურ მოქალაქეს მოეთხოვება. არავინ მავიწროებს, ჩემს კულტურას და მენტალიტეტს არავინ ეხება, პირიქით, პატივს მცემენ...

- ასე რომ, შეეგუეთ ჩინეთს, მანდ დაოჯახებასაც ხომ არ აპირებთ?

- საქართველოში 19 წლის ვიყავი, რომ დავოჯახდი, მყავს შვილი - 8 წლის გიორგი ძოწენიძე. მეუღლეს დაშორებული ვარ, მაგრამ ვკონტაქტობ ყოფილ ცოლთან და რა თქმა უნდა, შვილთანაც...

აქ ჩემს ცხოვრებაში უკვე არის სერიოზული ურთიერთობა, რომელმაც შესაძლებელია ახლო მომავალში ოფიციალური სახეც მიიღოს. ეს ადამიანი ჩინური ოპერის მომღერალია.

- სპექტაკლს რომ დავუბრუნდეთ, როდის იწყებთ "ჰამლეტზე“ მუშაობას?

- ბატონი გოჩა ნოემბერში ჩამოვა. სპექტაკლში 2 ქართველი მსახიობი - მე და მიხეილ იოსელიანი ჩინელ მსახიობებთან ერთად ვითამაშებთ (მათ შორის, სამი ძალიან ცნობილი ჩინელი მსახიობი). სპექტაკლი ინგლისურად და ჩინურად იქნება, ქართველებს ტექსტები ინგლისურად და ჩინურადაც გვექნება.

მოკლედ, ახლა ყველას სერიოზული ამოცანა გვაქვს - ჩინეთში დაიდგას შექსპირის "ჰამლეტი“. თან შანხაიში, ბოლო 2 თვეში 4-მა ჩინელმა რეჟისორმა, ძალიან ცნობილ თეატრებში, დადგა "ჰამლეტი“ - მიუზიკლიც, კლასიკური სპექტაკლიც... დიდ ინტერესს იწვევს ის, თუ როგორი იქნება ქართველი რეჟისორის მიერ დადგმული წარმოდგენა. ყველას იმის მოლოდინი აქვს, განსხვავებული რა იქნება. ჩვენც დიდი ინტერესით ველოდებით. მე და მიხეილ იოსელიანი "თეატრალურში“ ერთ დროს ვწავსლობდით, მერე პეკინის დრამის აკადემიაში - ერთ ჯგუფში ვიყავით...

- როლები განაწილებულია? თქვენ ხომ არ იქნებით ჰამლეტი?

- ეს ბატონი გოჩას გადასაწყვეტია... მოკლედ, ჯერჯერობით სულ ეს არის, რის თქმაც შემიძლია.