მეცნიერებმა ანტარქტიდის ყინულქვეშ ბორცვების, ხეობების და მდინარეების უზარმაზარი ლანდშაფტი აღმოაჩინეს, რაც მილიონობით წლის წინ "დროში გაიყინა"

მეცნიერებმა ანტარქტიდაზე ბორცვების, ხეობების და მდინარეების უზარმაზარი ლანდშაფტი აღმოაჩინეს, რომელიც მილიონობით წლის განმავლობაში დროში იყო გაყინული. მათივე თქმით, ეს ტერიტორია, მოცულობით ბელგიაზე დიდია და 34 მილიონი წლის განმავლობაში ყინულის საფარქვეშ ხელშეუხებელი რჩებოდა. ამერიკელი და ბრიტანელი მკვლევარები ვარაუდობენ, რომ გლობალურმა დათბობამ, შესაძლოა, ის ხილვადი გახადოს.

"აქამდე ეს ლანდშაფტი არცერთ სულიერს უნახავს, ის ჯერ არავის აღმოუჩენია",- აცხადებს პროფესორი სტიუარტ ჯეიმისონი, დარემის უნივერსიტეტის გლაციოლოგი და კვლევის მთავარი ავტორი.

ტერიტორია 32 000 კვ/კმ-ზეა გადაჭიმული და ერთ დროს ხეების, ტყეების და სავარაუდოდ, ცხოველების საცხოვრებელს წარმოადგენდა, მაგრამ შემდეგ ტემპერატურის ვარდნა დაიწყო და ის დროში გაიყინა.

"ყველაზე გასაოცარი ისაა, რომ ეს ტერიტორია ჩვენს თვალწინ იყო, მაგრამ აქამდე ვერ შევნიშნეთ",- ამბობს ჯეიმისონი. პროფესორის თქმით, მისმა ჯგუფმა არათუ ახალი მონაცემები, არამედ ახალი მიდგომა გამოიყენა.

• პროფესორი ჯეიმისონი ირწმუნება, რომ აღმოსავლეთ ანტარქტიდის ყინულქვეშ არსებული ტერიტორია უფრო ნაკლებადაა შესწავლილი, ვიდრე მარსის ზედაპირი.

მეცნიერებმა ყინულქვეშ 2.5 კმ-ის სიღრმეში არსებული ლანდშაფტის შესწავლა სატელიტური ფოტოებისა და რადიო-ექო ჟღერადობის ტექნიკის შერწყმით შეძლეს.

დამალულმა ტერიტორიამ ბოლოს როდის იხილა მზე, მეცნიერებისთვისაც რთული სათქმელია, მაგრამ ისინი დარწმუნებულები არიან, რომ ეს მინიმუმ 14 მილიონი წლის წინ უნდა მომხდარიყო, თუმცა ჯეიმისონის აზრით, ქედები და მდინარეები შესაძლოა აქ უფრო დიდი ხნის - 30-ზე მეტი მილიონი წლის წინ გაიყინა.

უახლესი კვლევის მიხედვით, მეცნიერები ასკვნიან, რომ ანტარქტიდის ყინულის დნობა, უახლოეს ათწლეულებში სავარაუდოდ, დაჩქარდება. ეს პროცესი მაშინაც გარდაუვალი იქნება, თუ ადამიანები გლობალური დათბობის შეჩერების ახლანდელ გეგმებს ბეჯითად შეასრულებენ.

წყარო: theguardian

მოამზადა: ანა სიბოშვილმა