ავტორი:

4 ქართული ტრადიციული კერძი და მათი შექმნის ისტორია

4 ქართული ტრადიციული კერძი და მათი შექმნის ისტორია

კულინარია ერის კულტურული და ისტორიული განვითარების დამახასიათებელი ნიშანია. რაც უფრო ძველი და განვითარებულია ერი, მით უფრო საინტერესო და სპეციფიკურია მათი კერძები. ქართულ ეროვნულ კერძებს მრავალსაუკუნოვანი ისტორია აქვს. საქართველოს ყველა კუთხეს თავისი ისტორიული კერძი გააჩნია, რომელიც არასოდეს კარგავს პოპულარობას და დღესაც ძალიან მოთხოვნადია როგორც ქართველებისთვის, ასევე უცხოელი ტურისტებისთვის.

1. ხინკალი

გადმოცემის თანახმად, ხინკალი თბილისის ჩრდილოეთით, პირქუშ მთებში წარმოიშვა. თუშები და ფშავები მისი შექმნის პირველობაზე დღემდე დავობენ. თავდაპირველად, ხინკალი კავკასიელი მწყემსებისთვის გათბობის კარგი საშუალება გახლდათ. ისინი ხინკალს ცხვრის ხორცით ამზადებდნენ. ქალაქში ხინკლის რეცეპტის გავრცელებისას, ცხვრის ხორცი საქონლის და ღორის ხორცმა ჩაანაცვლა. არის ვერსია, რომ ხინკლის ნაოჭების ფორმა ბორჯღალს განასახიერებს. ქართველებისთვის ბორჯღალი მზის და სიცოცხლის მარადი მოძრაობის სიმბოლოა, რომელმაც შესაძლოა ქართულ კულინარიაშიც პოვა ასახვა. ფშავში ხინკალს ამზადებდნენ ხახვით, წიწაკით, ბეგქონდარით ან კვლიავით. ფარშში ასევე ურევდნენ დაკეპილ პიტნასაც, რაც კერძს სახასიათო არომატს სძენდა. ტრადიციულად, ხინკალს 28 ნაოჭი ჰქონდა. ხინკალი თავისი უნიკალური ფორმით, ერთგვარ ჭურჭლის ფუნქციასაც ასრულებს, მას აქვს ხელის მოსაკიდი (კუჭი) და შიგნით ბულიონის წვენიც ასხია. ამ კერძის მირთმევაც კი ხელოვნებაა!

<iframe src=https://new.hotsale.ge/new_iframe_markup/ style="border:0px #ffffff none;" class="hotsale-iframe" scrolling="no" frameborder="1" marginheight="0px" marginwidth="0px" height="100%" width="100%" allowfullscreen></iframe>

2. ხაშლამა

ხაშლამას ძალიან საინტერესო და სახალისო ლეგენდა უკავშირდება. ლეგენდის თანახმად, კოლხას აღმოსავლეთით, დიაოხის ტერიტორიაზე და კერძოდ ახლანდელ კახეთში, ერთი გლეხი ხარ-გუთნით მიწას ამუშავებდა. რამდენიმე დღის ნაჯაფარ უძინარი ყოფილა და გუთანზე ჩამოსძინებია. მეხრეს გარეშე მიშვებული ხარი, თურმე ერთსა და იმავე ნახნავზე ტრიალებდა და ტრიალებდა. მიწა გასკდა და მიხოც და ხარიც ქვესკნელში, ჰადესის სამფლობელოში ჩავარდნილან. ხარი ქვაბში ჩავარდა, გლეხი ბეწვზე გადარჩა. ხმაურზე ჰადესი მისულა კახელ გლეხთან და უკითხავს, აქ როგორ მოხვდიო? მიხოს არ უნდოდა ეღიარებინა რომ დაღლილს ჩაეძინა და მოატყუა,- „ხაშლამის მოხარშვა მინდოდა და ცეცხლის ანთება დამეზარა, ვიფიქრე ჩავალ და ჰადესთან მოვხარშამო“.- „ხაშლამა რაღააო?“ - უკითხავს გაოცებულ ქვესკნელის ღმერთს.- „ემსაათში გაგასინჯებ, ოღონდ მაიტა შენ გაიქე, ცეზარას გვირგვინიდან სამი-ოთხი ფოთოლი დაფნა გამააძრე, ორი თავი ხახვი, ოთხი თავი ნიორი და ბლომათ მარილი მაიტაო.ჰადესსაც უმალ შეუსრულებია მისი დანაბარები. როცა ჰადესმა ხაშლამას გემო გაუსინჯა, გლეხს უთხრა: - „შენ ისეთი ღვთიური რამე მაჭამე, ზევსმა დამლახვროს თუ აქ დაგტოვოო“. აურაცხელი ოქრო-ვერცხლით დაუჯილდოებია და გამოუშვია უკან. სოფლად დაბრუნებულს ყველაფერი მოუყოლია კახელებისთვის. მას შემდეგ, როდესაც ვინმე გარდაიცვლება, კახელები ხაშლამით ისტუმრებდნენ იმ იმედით, რომ ჰადესს უკან გამოეშვა. ასე დამკვიდრდა ხაშლამის ტრადიცია.

<iframe src=https://new.hotsale.ge/new_iframe_markup1/ style="border:0px #ffffff none;" class="hotsale-iframe" scrolling="no" frameborder="1" marginheight="0px" marginwidth="0px" height="100%" width="100%" allowfullscreen></iframe>

3. ჩაქაფული

ეს წვნიანი და საოცრად არომატული კერძი სავარაუდოდ, აღმოსავლეთ საქართველოში გაჩნდა, რადგან მის შემადგენლობაში არსებული ორი უმთავრესი პროდუქტი - ცხვრის ხორცი და ტარხუნა ქართლ-კახური კერძებისთვისაა დამახასიათებელი. ჩაქაფულის ტრადიციული რეცეპტის შემადგენლობაში ბატკნის ხორცი დომინირებს. კერძის გემო და განსხვავებული არომატი ტარხუნის დამსახურებაა. ჩაქაფულის სახელწოდება სავარაუდოდ მისი მომზადების ტექნოლოგიიდან მომდინარეობს. ხორცი მოქაფვის გარეშე იხარშება მწვანილთან და სხვა ინგრედიენტებთან ერთად. ჩაქაფული წმინდად ქართული კერძია, რომელსაც სხვა ქვეყნებში ანალოგი არ აქვს.

<iframe src=https://new.hotsale.ge/new_iframe_markup2/ style="border:0px #ffffff none;" class="hotsale-iframe" scrolling="no" frameborder="1" marginheight="0px" marginwidth="0px" height="100%" width="100%" allowfullscreen></iframe>

4. აჭარული ხაჭაპური

აჭარული ხაჭაპურის ისტორია ძველ ლაზებს უკავშირდება, რომლებიც ძირითადად მეთევზეობით იყვნენ დაკავებულები. გადმოცემის თანახმად, პირველად აჭარული ხაჭაპური მათ გამოაცხვეს და ნავის ფორმა, თავიანთ საქმიანობას დაუკავშირეს. ყველში ჩაძირული კვერცხის გული კი ნავში ჩამწყვდეული მზის განსახიერებაა.

<iframe src=https://new.hotsale.ge/new_iframe_markup3/ style="border:0px #ffffff none;" class="hotsale-iframe" scrolling="no" frameborder="1" marginheight="0px" marginwidth="0px" height="100%" width="100%" allowfullscreen></iframe>

თქვენ რომელი ტრადიციული კერძის შექმნის ლეგენდა გსმენიათ?