მსოფლიოს უდიდესი აისბერგი 30 წლის შემდეგ ამოძრავდა - რამ გამოიწვია ყინულის კუნძულის ფსკერიდან მოწყვეტა და რა საფრთხეს ელოდებიან მეცნიერები?

მსოფლიოს უდიდესი აისბერგი, რომელიც 30 წლის განმავლობაში ოკეანის ფსკერზე იყო მიჯაჭვული, ამოძრავდა.

A23a - ასე უწოდებენ აისბერგს, რომელიც ანტარქტიდის სანაპირო ზოლზე 1986 წელს წარმოიქმნა. ის ბოლო რამდენიმე წელია ამოძრავდა, საბოლოოდ, ვედელის ზღვაში გაჩერდა და არსებითად, ყინულის კუნძულად იქცა. მისი ფართობი 4 000 კვ. კმ-ია, რაც ორჯერ აღემატება დიდი ლონდონის ადმინისტრაციულ ერთეულს.

A23a-ს ყინულის სისქე დაახლოებით 400 მეტრია, რაც ევროპის ყველაზე მაღალი ცათამბჯენის სიმაღლეს 90 მეტრით აღემატება.

საინტერესოა, რამ გამოიწვია 40 წლის შემდეგ ამ აისბერგის ამოძრავება?

"რამდენიმე კოლეგას ვკითხე ამის შესახებ, მაინტერესებდა, იყო თუ არა რაიმე ცვლილება წყლის ტემპერატურაში, რამაც მისი პროვოცირება გამოიწვია?" - ამბობს დოქტორი ენდრიუ ფლემინგი, დისტანციური ზონდირების ექსპერტი ანტარქტიდის კვლევის ჯგუფიდან.

"A23a 1986 წელს წამოიქმნა, მაგრამ დროთა განმავლობაში ის ზომაში უნდა შემცირებულიყო, რათა საბოლოოდ, ძალა დაეკარგა და გადაადგილება დაეწყო. მისი მოძრაობა პირველად 2020 წელს შევნიშნე",- დასძენს ფლემინგი.

A23a ბოლო თვეების მანძილზე კიდევ უფრო აქტიურად ამოძრავდა. ამას ხელი წყლის დინებებმა და ქარებმა შეუწყო და სულ მალე, აისბერგი ანტარქტიდის ჩრდილოეთ წვერს გაივლის. საბოლოოდ, ყველა აისბერგი დნობისთვისაა განწირული, თუმცა მეცნიერები აცხადებენ, რომ ისინი, A23a-ის პროგრესს ყურადღებით დააკვირდებიან. მეცნიერების მზარდი ინტერესი ამ უშველებელი აისბერგის მიმართ, კვების ჯაჭვში მისი როლის დამსახურებაა.

მეცნიერების თქმით, თუ A23a სამხრეთ ჯორჯიას კუნძულთან გაჩერდება, ეს მილიონობით სელაპს, პინგვინს და ზღვის ფრინველების სხვა სახეობებს პრობლემებს შეუქმნის. თუმცა ისინი დასძენენ, რომ აისბერგების მხოლოდ საფრთხის ობიექტებად აღქმა, არასწორი იქნება. როცა ასეთი დიდი ზომის აისბერგები დნება, ისინი მინერალურ მტვერს ათავისუფლებენ, რომელიც მათში ჯერ კიდევ მაშინ შეერთდა, როცა ისინი ანტარქტიდის კლდოვანი მყინვარების ნაწილი იყო. ეს მტვერი იმ ორგანიზმების საკვები ნივთიერებების წყაროა, რომლებიც ოკეანეში კვების ჯაჭვს ქმნიან. "ეს აისბერგები, მრავალი თვალსაზრისით, მაცოცხლებელია. ისინი მრავალი ბიოლოგიური აქტივობის საწყის წერტილს წარმოადგენენ",- აცხადებს დოქტორი კეტრინ უოკერი ვუდს ჰოლის ოკეანოგრაფიული ინსტიტუტიდან.

წყარო: bbc

მოამზადა: ანა სიბოშვილმა