როგორ გეგმავდა აშშ და უკრაინა ზაფხულის კონტრშეტევას და რატომ ჩავარდა ის - "ამ ყველაფერმა უთანხმოება გამოიწვია ვაშინგტონსა და კიევს შორის" (WP)
"ვაშინგტონ პოსტი" ვრცელ სტატიაში აღწერს, თუ რატომ არ მოჰყვა უკრაინის ზაფხულის კონტრშეტევას სასურველი შედეგი, რამაც საბოლოოდ უთანხმოება გამოიწვია ვაშინგტონსა და კიევს შორის.
გამოცემის ჟურნალისტები გაესაუბრნენ ათობით ოფიციალურ პირს უკრაინიდან, შეერთებული შტატებიდან და ევროპის ქვეყნებიდან, ასევე 20-ზე მეტ ოფიცერსა და სამხედრო პერსონალს ფრონტის ხაზზე.
პირველ მასალაში ისინი საუბრობენ კონტრშეტევის სამხედრო დაგეგმვაში აშშ-ს მონაწილეობის მასშტაბებზე და ფაქტორებზე, რამაც საბოლოოდ მოახდინა გავლენა მის შედეგებზე. მეორე ნაწილი ეძღვნება ზაფხულისა და შემოდგომის ბრძოლების აღწერას და ვაშინგტონსა და კიევს შორის უთანხმოების ზრდას.
დაგეგმვა
"უკრაინელმა, ამერიკელმა და ბრიტანელმა სამხედრო ოფიცრებმა ჩაატარეს რვა დიდი "ომის თამაში", სცენარების სიმულაცია ბრძოლის ველზე სპეციალური პროგრამული უზრუნველყოფის, Excel-ის გამოთვლების და ზოგჯერ უბრალოდ ფიგურების რუკაზე გადაადგილების გამოყენებით" - წერს WP.
უკრაინის ოფიციალური პირები იმედოვნებდნენ, რომ გაიმეორებდნენ 2022 წლის შემოდგომის წარმატებას, როდესაც უკრაინის შეიარაღებულმა ძალებმა მოახერხეს ხარკოვის რეგიონისა და ხერსონის ნაწილის გათავისუფლება.
ამავდროულად, დასავლელი ოფიციალური პირები დაჟინებით ამტკიცებდნენ, რომ უკრაინისთვის უკეთესი იქნებოდა თავისი ძალების კონცენტრირება ერთ სტრატეგიულ მიზანზე - მასიური შეტევა რუსეთის მიერ კონტროლირებადი ტერიტორიების გავლით ზღვამდე.
ყველაზე ოპტიმისტური სცენარით უკრაინა მიზანს 60-დან 90 დღეში მიაღწევდა. სიმულაცია ასევე ითვალისწინებდა მძიმე და სისხლიან ბრძოლებს ჯარისკაცებისა და აღჭურვილობის დანაკარგებით 30-40%-მდე.
"თამაშებმა შეერთებულ შტატებს შესაძლებლობა მისცა, ზოგიერთ შემთხვევაში, ეთქვა უკრაინელებისთვის: „მე ვიცი, რომ თქვენ ნამდვილად გსურთ ამის გაკეთება, მაგრამ ეს არ გამოდგება“, - განუცხადა გამოცემას ამერიკელმა ყოფილმა ოფიციალურმა წარმომადგენელმა.
მიუხედავად იმისა, რომ ამერიკელი ოფიციალური პირები აღიარებენ სტრატეგიის მიღების სირთულეს, რომელიც მოიცავდა მნიშვნელოვან მსხვერპლს, უკრაინელი ოფიციალური პირები აცხადებენ, რომ ბრძოლის ველზე რეალური ვითარება ძალიან განსხვავებული იყო.
"პენტაგონს სურდა, რომ კონტრშეტევა აპრილის შუა რიცხვებში დაწყებულიყო, რათა რუსეთს არ გაეძლიერებინა თავდაცვისუნარიანობა" - ნათქვამია სტატიაში. "...მაგრამ უკრაინელები ყოყმანობდნენ და საუბრობდნენ იარაღის დამატებითი მომარაგებისა და წვრთნების საჭიროებაზე. მათი ერთ-ერთი მთავარი პრეტენზია იყო ის, რომ მათ სთხოვდნენ ებრძოლათ ისე, რომ ნატო-ს არც ერთი ქვეყანა არ იბრძოლებდა - ჰაერში ეფექტური ძალის გარეშე".
"რამდენიმეჯერ დაგვპირდნენ“ - განუცხადა WP-ს აშშ-ს მთავრობის მაღალჩინოსანმა. "აპრილი, მერე მაისი, ივნისში. ის [კონტრშეტევა] კვლავ გადაიდო“.
- უკრაინელი ოფიციალური პირების თქმით, შეფერხება, სხვა საკითხებთან ერთად, იმითაც იყო გამოწვეული, რომ დაპირებული ტექნიკა დაგვიანებით მიაწოდეს ან საბრძოლო მოქმედებებისთვის შეუფერებელი იყო, მაგრამ შეერთებული შტატები ამას უარყოფს.
”მათ ყველაფერი, რასაც დაპირდნენ, დროულად მიიღეს”, - განუცხადა გაზეთს ამერიკელმა მაღალჩინოსანმა. ზოგიერთ შემთხვევაში, ოფიციალური პირების თქმით, უკრაინამ ვერ შეძლო შეტევისთვის კრიტიკული აღჭურვილობის განლაგება, დატოვა რეზერვში ან გადასცა დანაყოფებს, რომლებიც არ მონაწილეობდნენ შეტევაში.
აშშ და მისი ევროპელი მოკავშირეები იმედგაცრუებულნი იყვნენ და გრძნობდნენ, რომ არ იღებდნენ სრულ ინფორმაციას. იქნებ უკრაინელებს ეშინოდათ, რომ ძალიან ბევრი სამხედრო მოსამსახურე დაიღუპებოდა? - კითხვას სვამენ პუბლიკაციის ავტორები. იქნებ უკრაინის ხელმძღვანელობაში პოლიტიკურმა უთანხმოებამ ან სარდლობას შორის არსებულმა პრობლემებმა ხელი შეუშალა?
შედეგად, კონტრშეტევა ივნისის პირველ ნახევარში დაიწყო და მაშინვე არასწორედ წარიმართა.
კონტრშეტევა
WP-ის ცნობით, უკვე მეოთხე დღეს უკრაინელებმა უარყვეს გეგმა, რომელიც შეერთებულ შტატებთან ერთად განახორციელეს და უკრაინელი სამხედროების თავდასხმები თითქმის შეჩერდა.
"მიწა ასაფეთქებელი ნივთიერებებით იყო სავსე" - წერს WP. სამხედროები გაწვრთნილი იყვნენ ტანკების მართვისთვის გერმანიაში, გლუვ რელიეფზე. თუმცა ზაპოროჟიეს რეგიონში, სადაც მიწა ფხვიერია, ბრძოლის ყრუ ხმაურში, ისინი გაჭირვებით გადაადგილდებოდნენ ნაღმებისგან გასუფთავებულ ვიწრო ტერიტორიებზე.
"ერთ-ერთი ბრიგადის სამხედრო პერსონალის 70%-ს, რომლებიც ხელმძღვანელობდნენ კონტრშეტევას და იყვნენ აღჭურვილი უახლესი დასავლური იარაღით, არ ჰქონდათ საბრძოლო გამოცდილება" - წერს გამოცემა.
შედეგად, პირველ დღეს 14 კმ გარღვევის ნაცვლად, როგორც დაგეგმილი იყო, უკრაინელებმა დაახლოებით 32 კმ-ით და გაათავისუფლეს რამდენიმე სოფელი. გარდა ამისა, რუსეთმა განათავსა თავდასხმის თვითმფრინავების არმია, რომელთა ღირებულება 1000 დოლარზე ნაკლებია, რომელსაც შეუძლია მრავალმილიონიანი ტანკის განეიტრალება.
დრონის დარტყმის საფრთხემ დაჭრილების ევაკუაცია ან ფრონტის პოზიციებზე ახალი მარაგის მიტანა ძალიან რთული და სასიკვდილო ამოცანა გახადა.
"თავიდან ჩვენი პრობლემა იყო ნაღმები, ახლა კი დრონები“, - ციტირებს გამოცემა უკრაინელ რეჟისორს ოლეგ სენცოვს, უკრაინის შეიარაღებული ძალების 47-ე ბრიგადის ოცეულის მეთაურს.
უკრაინის წარუმატებლობამ ბრძოლის ველზე შეერთებულ შტატებთან დაპირისპირება გამოიწვია. WP-ის ცნობით, ევროპაში აშშ-ის ძალების მეთაურს კამპანიის დაწყებისას კვირების განმავლობაში არ შეეძლო უკრაინის მთავარსარდალთან დაკავშირება.
არ არსებობდა საჰაერო მხარდაჭერა
აგვისტოს ვიდეოკონფერენციაზე, რომელსაც მოჰყვა პირისპირ შეხვედრა პოლონეთ-უკრაინის საზღვართან, აშშ-ის სამხედრო ოფიციალური პირები ამტკიცებდნენ, რომ უკრაინელებს სჭირდებოდათ მეტი ძალების კონცენტრირება ერთ მომენტში წინსვლისთვის.
საპასუხოდ, ზალუჟნიმ დაასახელა უკრაინის შეიარაღებული ძალების პრობლემები: საჰაერო მხარდაჭერის ნაკლებობა, უზარმაზარი დანაღმული ველები და რუსული ჯარები, რომლებიც ეფექტურად ახორციელებდნენ თავიანთი რეზერვების გადაადგილებას.
სექტემბერში, ნატოს გენერალურ მდივანთან, იენს სტოლტენბერგთან შეხვედრისას, პრეზიდენტ ვოლოდიმირ ზელენსკის ჰკითხეს, რატომ განაგრძეს სამხედრო ძალების გაგზავნა აღმოსავლეთში და არა სამხრეთში. გავრცელებული ინფორმაციით, ზელენსკიმ უპასუხა, რომ თუ რუსები აღმოსავლეთს დაკარგავენ, ისინი ომს წააგებენ.
"შედეგად, თითოეული მხარე ადანაშაულებდა მეორეს შეცდომებში ან არასწორ გამოთვლებში" - აღნიშნავს WP. ამერიკელი სამხედრო ოფიციალური პირები ამბობენ, რომ უკრაინამ ვერ შეძლო ძირითადი სამხედრო ტაქტიკა, მათ შორის სახმელეთო დაზვერვის გამოყენება დანაღმული ველების სიმკვრივის დასადგენად.
უკრაინის ოფიციალური პირები ამბობენ, რომ ამერიკელებს, როგორც ჩანს, არ ესმით, როგორ შეცვალეს თავდასხმის თვითმფრინავებმა და სხვა ტექნოლოგიებმა ბრძოლის ველი. კონტრშეტევის კამპანია შეჩერდა და გახდა თანდათანობითი წინსვლის ომი.
"უკრაინამ დაიბრუნა დაახლოებით 520 კვადრატული კილომეტრი ტერიტორია ათასობით დაღუპულისა და დაჭრილის და მილიარდობით დასავლური სამხედრო დახმარების ფასად 2023 წელს" - წერს WP...წყარო
- "ამ ომს ვერ მოიგებ წინა თაობის იარაღითა და მოძველებული მეთოდებით" - ვალერი ზალუჟნის აღიარება უკრაინის შეცდომებსა და ფრონტის ხაზზე არსებულ ვითარებაზე?
- "უკრაინას აკლია შეიარაღება - მძიმე საარტილერიო დანადგარები და ჭურვები" - რას ამბობს მამუკა მამულაშვილი ტყვედ ჩავარდნილ ქართველებსა და ფრონტზე შექმნილ ვითარებაზე?