პაკისტანი და ინდოეთი ომის ზღვარზე: ვის რა რესურსი აქვს - დათვლილია ორი ქვეყნის სამხედრო ხარჯები, არმიების რაოდენობა და ბირთვული იარაღი
პაკისტანმა განაცხადა, რომ მისმა სამხედროებმა ჩამოაგდეს ინდოეთის 25 უპილოტო საფრენი აპარატი, რომლებიც ქვეყნის სხვადასხვა ქალაქზე ახორციელებდნენ თავდასხმას. უპილოტო საფრენი აპარატების თავდასხმები მოჰყვა ინდოეთის სამხედროების მიერ პაკისტანში განხორციელებულ საჰაერო დარტყმებს.
"ეს არის ინდოეთის მხრიდან მორიგი სამხედრო აგრესიის აქტი“, - განაცხადა პაკისტანის არმიის ოფიციალურმა წარმომადგენელმა აჰმედ შარიფ ჩაუდჰრიმ.
თავის მხრივ, ინდოეთმა განაცხადა, რომ „ნეიტრალიზება მოახდინა“ პაკისტანის დრონებისა და რაკეტების, რომლებიც მის ტერიტორიაზე უახლოვდებოდნენ.
როგორია ორი ქვეყნის არმიების სამხედრო ძალა?
ორივე ქვეყანა აფართოებს თავისი უპილოტო საფრენი აპარატების ბაზას - როგორც დრონების იმპორტის, ისე საკუთარი ტექნოლოგიებისა და წარმოების განვითარების ხარჯზე. ინდოეთი ლიდერობს უპილოტო საფრენი აპარატების რაოდენობით. როგორც BBC-ის სამხედრო ექსპერტმა რაჰულ ბედიმ განაცხადა, ინდოეთის არმიას ორ-ოთხ წელიწადში დაახლოებით 5000 დრონი ეყოლება.
2024 წელს ინდოეთმა ხელი მოაწერა შეთანხმებას აშშ-ის სახელმწიფო დეპარტამენტთან 31 უპილოტო საფრენი აპარატის - საბრძოლო MQ-9B SkyGuardian-ისა და საზღვაო SeaGuardian-ის შესყიდვის შესახებ.
მიუხედავად იმისა, რომ პაკისტანს ინდოეთზე ნაკლები უპილოტო საფრენი აპარატი ჰყავს, მის სამხედრო დრონებს გააჩნიათ მრავალფეროვანი შესაძლებლობები, როგორიცაა დაკვირვება, დაზვერვა და ზუსტი დარტყმების განხორციელება.
პაკისტანური დრონების მთავარი უპირატესობა მათი საბრძოლო მოქმედებებში გამოყენების დაგროვილი გამოცდილებაა. მაგალითად, პაკისტანური უპილოტო საფრენი აპარატი Buraq 2015 წლიდან გამოიყენება ანტიტერორისტულ ოპერაციებში.
პაკისტანი, ისევე როგორც ინდოეთი, აქტიურად ახორციელებს უახლესი დრონების იმპორტს - ძირითადად თურქეთიდან და ჩინეთიდან.
სამხედრო ხარჯები და არმიების რაოდენობა
არსებობს შიში, რომ ორმა ქვეყანამ შესაძლოა კვლავ დაიწყოს სრულმასშტაბიანი ომი - ბოლოს ეს 1999 წელს მოხდა.
ინდოეთის არმიის რაოდენობა 1,4 მილიონ ადამიანს შეადგენს, ქვეყანა, დამოუკიდებელი რეიტინგის Global Firepower Index-ის მიხედვით, სამხედრო თვალსაზრისით ყველაზე ძლიერ სახელმწიფოებს შორის მეოთხე ადგილზეა. პაკისტანის არმია მნიშვნელოვნად მცირეა და 654 ათას სამხედროს ითვლის.
სტოკჰოლმის მშვიდობის კვლევის საერთაშორისო ინსტიტუტის (SIPRI) მოხსენების თანახმად, 2024 წელს ინდოეთის თავდაცვის ხარჯები ცხრაჯერ აღემატებოდა პაკისტანის ხარჯებს.
რაც შეეხება სახმელეთო ჯარებს, ინდოეთს 4200-ზე მეტი ტანკი და 1,5 მილიონი ერთეული ჯავშანტექნიკა ჰყავს. პაკისტანს 2600-ზე მეტი ტანკი და 18 000-ზე ნაკლები ერთეული ჯავშანტექნიკა აქვს.
ინდოეთის სამხედრო-საჰაერო ძალების შეიარაღებაში 2229 თვითმფრინავია, მათ შორის 513 გამანადგურებელი და 130 ბომბდამშენი. Global Firepower Index-ის მონაცემებით, პაკისტანს 830-ით ნაკლები თვითმფრინავი ჰყავს.
ინდოეთის სამხედრო-საზღვაო ძალებს 293 ხომალდი ჰყავს, რაც ორჯერ აღემატება პაკისტანის ფლოტს.
რაკეტები და ბირთვული იარაღი
პაკისტანის სარაკეტო პროგრამა გარკვეულწილად ჩამორჩება ინდოეთისას და მოიცავს ფრთოსან და ბალისტიკურ ოპერატიულ-ტაქტიკურ რაკეტებს, ასევე საშუალო და მცირე რადიუსის რაკეტებს.
ინდოეთს უფრო ფართო სპექტრის რაკეტები აქვს: ეს არის Prithvi-ის რაკეტები, 250-დან 600 კილომეტრამდე მანძილით; ასევე Agni-ის სერიის რაკეტები, 1200-დან 8000 კილომეტრამდე მანძილით, და Nirbhaya-სა და Brahmos-ის სერიის ფრთოსანი რაკეტები.
ინდოეთის მიერ სხვადასხვა დიაპაზონის რაკეტების ქონა აჩვენებს ქვეყნის განზრახვას შეაკავოს ჩინეთი, რომელთანაც მას ასევე აქვს ტერიტორიული დავები.
თუმცა, რაკეტების უფრო მრავალფეროვანი დიაპაზონი არ ნიშნავს იმას, რომ ინდოეთი ადვილად შეძლებს პაკისტანზე გამარჯვების მოპოვებას - არ უნდა დაგვავიწყდეს, რომ ორივე ქვეყანას ბირთვული იარაღი აქვს.
SIPRI-ის შეფასებით, ინდოეთს შეიარაღებაში 172 ბირთვული ქობინი აქვს, ხოლო პაკისტანს - 170.
თუმცა, არ არსებობს სანდო ინფორმაცია იმის შესახებ, თუ რამდენი ამ ბირთვული ქობინი იმყოფება საბრძოლო მზადყოფნაში ორივე ქვეყანაში.
პაკისტანი ავითარებს ბირთვულ იარაღს ინდოეთთან კონკურენციის მიზნით, ხოლო ინდოეთი კონცენტრირებულია შორ მანძილზე მოქმედი რაკეტების შექმნაზე, რომლებიც, მათ შორის, ჩინეთის მიმართულებითაც შეიძლება იყოს მიმართული.
პოტენციური კონფლიქტის შედეგები შეიძლება კატასტროფული იყოს, რადგან ჩინეთმა, ინდოეთისა და პაკისტანის მეზობელმა, ასევე გაზარდა თავისი ბირთვული არსენალი 22%-ით და ქობინების რაოდენობა 410-დან 500-მდე გაზარდა.
ამ კონფლიქტში ფსონები უკიდურესად მაღალია, ამიტომ საერთაშორისო თანამეგობრობა ორივე ქვეყანას თავშეკავებისკენ მოუწოდებს.