"ეს რა აფეთქება იყო?" - დამხმარე გემში მყოფმა ქალმა გაიგო როგორ აფეთქდა "ტიტანი", სადაც მისი ქმარი იმყოფებოდა: ახალი დეტალები განწირულ ხომალდზე
BBC-მ მიიღო დამხმარე გემიდან გადაღებული კადრები, სადაც ჩაყვინთვიდან 90 წუთის შემდეგ ისმის "ტიტანის" აფეთქების ხმა. აშშ-ის სანაპირო დაცვა (USCG) აცხადებს, რომ ეს ხმა წყალქვეშა გემის აფეთქების ხმა იყო, რის შედეგადაც 5 ადამიანი დაიღუპა.
- BBC-ის ცნობით, კადრებში, რომლებიც წყალქვეშა ნავის დამხმარე გემზეა გადაღებული, ნაჩვენებია მომენტი, როდესაც კომპანია Oceangate-ის წყალქვეშა "ტიტანი" დაიკარგა, წერს UNN.
"ტიტანი" აფეთქდა ჩაყვინთვიდან დაახლოებით 90 წუთის შემდეგ. მისი მისია იყო ჩაძირული "ტიტანიკის" ნახვა. შემთხვევა 2023 წლის ივნისში მოხდა, რის შედეგადაც ბორტზე მყოფი ხუთივე ადამიანი დაიღუპა.
მგზავრებმა Oceangate-ს თანხა გადაუხადეს, რათა 3800 მეტრის სიღრმეზე ჩაძირული ტიტანიკის ნარჩენები ენახათ.
ბორტზე იმყოფებოდნენ Oceangate-ის აღმასრულებელი დირექტორი სტოკტონ რაში, ბრიტანელი მკვლევარი ჰამიშ ჰარდინგი, გამოცდილი ფრანგი მყვინთავი პოლ ანრი ნარჟოლე, ბრიტანელ-პაკისტანელი ბიზნესმენი შაჰზადა დაუდი და მისი 19 წლის ვაჟი სულეიმანი.
BBC-მ დოკუმენტური ფილმისთვის, რომელიც ტრაგედიის გამოძიების მიზნით შეიქმნა, აშშ-ის სანაპირო დაცვის (USCG) მასალებზე უპრეცედენტო წვდომა მოიპოვა. ცოტა ხნის წინ USCG-მ მიიღო ვიდეოჩანაწერი, სადაც ჩანს, როგორ ესმის სტოკტონ რაშის მეუღლეს, ვენდი რაშს, აფეთქების ხმა, როდესაც ის გემიდან უყურებს წყალქვეშა ნავს და კითხულობს: "ეს რა აფეთქება იყო?".
ვიდეო წარდგენილი იყო როგორც მტკიცებულება USCG-ის საზღვაო საგამოძიებო საბჭოსთვის, რომელიც ბოლო ორი წლის განმავლობაში იძიებდა წყალქვეშა ნავის კატასტროფულ ავარიას.
დოკუმენტურ ფილმში ასევე ნაჩვენებია, რომ ნახშირბადის ბოჭკომ, რომლისგანაც წყალქვეშა ნავი იყო აგებული, ფატალურ ჩაყვინთვამდე ერთი წლით ადრე დაიწყო დაშლა.
"ტიტანის" დამხმარე გემი წყალქვეშა ნავს ატლანტის ოკეანეში ჩაყვინთვისას ახლდა. ვიდეოში ჩანს, როგორ ზის ვენდი რაში დამხმარე გემში, რომელიც გამოიყენებოდა "ტიტანიდან" ტექსტური შეტყობინებების გასაგზავნად და მისაღებად.
როდესაც წყალქვეშა ნავი დაახლოებით 3300 მეტრის სიღრმეს აღწევს, ისმის ხმა, რომელიც კარის გაჯახუნებას ჰგავს. ჩანს, რომ ვენდი რაში ჩერდება, შემდეგ მაღლა იყურება და Oceangate-ის ეკიპაჟის სხვა წევრებს ეკითხება, რა ხმა იყო ეს.
რამდენიმე წუთის შემდეგ ის წყალქვეშა ნავიდან იღებს ტექსტურ შეტყობინებას, რომელშიც ნათქვამია, რომ მან ორი ტვირთი ჩამოაგდო, რამაც, როგორც ჩანს, შეცდომით აფიქრებინა, რომ ჩაყვინთვა გეგმის მიხედვით მიმდინარეობდა.
USCG აცხადებს, რომ ხმა სინამდვილეში "ტიტანის" აფეთქების ხმა იყო.
ბორტზე მყოფი ხუთივე ადამიანი მყისიერად დაიღუპა.
ფატალურ ჩაყვინთვამდე ღრმა ზღვის ექსპერტებმა და Oceangate-ის ზოგიერთმა ყოფილმა თანამშრომელმა გააფრთხილეს მისი მფლობელი "ტიტანის" დიზაინის შესახებ. ერთ-ერთმა მას "სისაძაგლე" უწოდა და თქვა, რომ კატასტროფა "გარდაუვალი" იყო.
"ტიტანს“ არასოდეს გაუვლია დამოუკიდებელი უსაფრთხოების შეფასება, რომელიც ცნობილია როგორც სერტიფიცირება, და შემაშფოთებელი იყო, რომ მისი კორპუსი - წყალქვეშა ნავის ძირითადი ნაწილი, სადაც მგზავრები ისხდნენ - დამზადებული იყო ფისთან შერეული ნახშირბადის ბოჭკოს ფენებისგან.
USCG აცხადებს, რომ ამჟამად დაადგინა მომენტი, როდესაც კორპუსმა დაიწყო დაზიანება. ნახშირბადის ბოჭკო ძალზე უჩვეულო მასალაა ღრმა ზღვის წყალქვეშა ნავებისთვის, რადგან ის არასანდოა წნევის ქვეშ. ცნობილი პრობლემაა ის, რომ ნახშირბადის ბოჭკოს ფენები შეიძლება გაიყოს, ამ პროცესს დელამინაცია ეწოდება.
USCG-ს მიაჩნია, რომ კორპუსის ნახშირბადის ბოჭკოს ფენებმა დაშლა დაიწყო ტიტანიკზე ჩასვლისას, რომელიც კატასტროფამდე ერთი წლით ადრე მოხდა - ეს იყო „ტიტანის“ 80-ე ჩაყვინთვა.
ბორტზე მყოფმა მგზავრებმა განაცხადეს, რომ ხმამაღალი ხმა გაიგეს, როდესაც წყალქვეშა ნავი ზედაპირზე ბრუნდებოდა. მათი თქმით, მაშინ მისტერ რაშმა განაცხადა, რომ ეს ხმა წყალქვეშა ნავის ჩარჩოში გადაადგილებით იყო გამოწვეული.
მაგრამ USCG აცხადებს, რომ "ტიტანზე“ დამონტაჟებული სენსორებიდან შეგროვებული მონაცემები აჩვენებს, რომ ხმა დელამინაციით იყო გამოწვეული.
- "მე-80 ჩაყვინთვისას დელამინაცია დასასრულის დასაწყისი იყო“, - თქვა აშშ-ის სანაპირო დაცვის ლეიტენანტმა სარდალმა კეტი უილიამსმა. „და ყველა, ვინც 80-ე ჩაყვინთვის შემდეგ „ტიტანზე“ ავიდა, საკუთარ სიცოცხლეს რისკავდა.“
"ტიტანმა“ 2022 წლის ზაფხულში კიდევ სამი ჩაყვინთვა განახორციელა მგზავრებთან ერთად - ორი ტიტანიკზე და ერთი ახლომდებარე რიფზე, სანამ 2023 წლის ივნისში, შემდეგ ღრმა ჩაყვინთვისას არ ჩამოიშალა. ბიზნესმენი ოისინ ფენინგი კატასტროფამდე ბოლო ორ ჩაყვინთვაზე იმყოფებოდა „ტიტანზე“.
"თუ მარტივ კითხვას დასვამთ: "წავიდოდი თუ არა ისევ ახლა რომ ვიცოდე რაც ვიცი?“, პასუხი არის არა“, - განუცხადა მან BBC News-ს.
ღრმა ზღვის მკვლევარმა ვიქტორ ვესკოვომ თქვა, რომ მას სერიოზული ეჭვები ჰქონდა "ტიტანთან" დაკავშირებით. მან ხალხს უთხრა, რომ წყალქვეშა ნავით ჩაყვინთვა რუსული რულეტკის თამაშს ჰგავდა.
"პირადად მე გავაფრთხილე ხალხი, რომ ამ წყალქვეშა ნავში არ ჩამსხდარიყვნენ. კონკრეტულად ვუთხარი, რომ ეს უბრალოდ დროის საკითხი იყო, სანამ ის კატასტროფულად ჩამოიშლებოდა. ეს თავად სტოკტონ რაშსაც ვუთხარი, რომ ამის მჯეროდა.“
წყალქვეშა ნავის ჩამოშლის შემდეგ, მისი ნამსხვრევები ატლანტის ოკეანის ფსკერზე მიმოფანტული აღმოაჩინეს. ადგილზე მისტერ რაშის ტანსაცმელი, ასევე სავიზიტო ბარათები და ტიტანიკის სტიკერები იპოვეს.
წლის ბოლოს აშშ-ის სანაპირო დაცვა გამოაქვეყნებს გამოძიების დასკვნით ანგარიშს, რომლის მიზანია დაადგინოს, რა მოხდა და თავიდან აიცილოს მსგავსი კატასტროფა მომავალში.
Oceangate-ის კატასტროფის შედეგები, სავარაუდოდ, წლების განმავლობაში გაგრძელდება - უკვე შეტანილია რამდენიმე კერძო სარჩელი და შესაძლოა სისხლის სამართლის დევნაც მოჰყვეს.
Oceangate-მა BBC-ს განუცხადა: „კიდევ ერთხელ ვუსამძიმრებთ 2023 წლის 18 ივნისს დაღუპულთა ოჯახებს და ყველა დაზარალებულს ამ ტრაგიკული შემთხვევის გამო. ტრაგედიის შემდეგ Oceangate-მა სამუდამოდ შეწყვიტა ოპერირება და მთელი რესურსი გამოძიებებთან სრულ თანამშრომლობაზე მიმართა.“