“ყოველთვის მაბრაზებდა თავხედობა და ნაძირლობა - ვბრაზდები, როდესაც ქალაქში ვხედავ ახალ ცუდ შენობას, სწორი განვითარება დღეს ამ კუთხით საერთოდ არ გვაქვს“ - გუგა კოტეტიშვილის “სახალხო ინტერვიუ“

Ambebi.ge-სა და „პალიტრანიუსის“ ერთობლივი პროექტის „სახალხო ინტერვიუს“ მორიგი სტუმარია მხატვარ-დიზაინერი გუგა კოტეტიშვილი. მან მისთვის გამოგზავნილ შეკითხვებს უპასუხა. გთავაზობთ ინტერვიუდან საინტერესო ეპიზოდებს, ხოლო „სახალხო ინტერვიუს“ სრული ვერსიის ნახვას კი ქვემოთ მითითებულ ბმულზე შეძლებთ.

ნინო:

- როგორ ხართ, ბატონო გუგა. რას საქმიანობთ ამ ეტაპზე?

- როცა სოფელში ვარ, მშვენივრად ვგრძნობ თავს. პენსიონერის სტატუსით დროს საკუთარ თავს და სულს ვუთმობ. ვთვლი, რომ ასაკში ასეთი ცხოვრება მერგო. მოკლედ, პენსიონერი ვარ... ასე რომ, თავისუფალ დროს ისევ საკუთარ თავს, ხატვას, ლექსებს, ყვავილებს და ბოსტანს ვუთმობ.

სოსო:

- სოფლიდან როგორ მოჩანს დედაქალაქი?

- მთავარი ბედნიერება ის არის, რომ დედაქალაქი ფიზიკურად იქიდან არ ჩანს, რაც კარგია... როდესაც დღეს ამ გადაცემაში მოვდიოდი, ისეთი საცობი იყო, ერთი საათი წრეებს ვურტყამდი და მოსვლა დავაგვიანე. ეს ჩემთვის კოშმარია და ამას გავექეცი, ამიტომ ვარ იქ...

ნუგო:

- მამას, ვახუშტი კოტეტიშვილს ხშირად იხსენებთ? რა არის ის, რაც მისგან მუდმივად გახსოვთ?

- ვახუშტის სიტყვები მახსენდება - სიცოცხლის ნიჭი უნდა გქონეს... სიცოცხლის ნიჭია ის, რასაც ვცდილობ, რომ მქონდეს და განვახორციელო. ვფიქრობ, რომ ბოლოს გამომივიდა... ვახუშტის ძალიან უნდოდა, ამ აგარაკის დასრულება. სახლის მშენებლობა ერთად დავიწყეთ, მაშინ მერვე კლასში ვიყავი. მერე 40-წლიანი პაუზა იყო და მშენებლობა გაჩერდა, რადგან თბილისში, 1992 წელს ომის დროს ჩვენი სახლი დაიწვა. აგარაკი მხოლოდ რამდენიმე წლის წინ დავასრულე. სამწუხაროდ ვახუშტი ვერ მოესწრო გუდალეთში იმ აივანზე ჯდომას, რაზეც ოცნებობდა. მე ეს გამომივიდა და მგონია, რომ სიცოცხლის ნიჭიც ეს არის - ყველაზე მნიშვნელოვანი ნიჭი და ადამიანისთვის მთავარი რამ.

ნიკო:

- პაპა - ვახტანგ კოტეტიშვილი რეპრესიების მსხვრპლი გახდა. ამაზე რა ინფორმაცია გქონდათ ბავშვობიდან და წლების მერე ეს ამბავი როგორ შეაფასეთ?

- ბავშვობიდან ვიცოდი, რაც მოხდა, რომ დაიჭირეს და დახვრიტეს. უბრალოდ მამაჩემმა და ოჯახმა არ იცოდა, რა პირობებში მოხდა ეს. მამაჩემს, წლების მერე, ვიღაცამ მოუყვა, რომელიც პაპასთან ერთად საკანში იჯდა... მალევე დაუხვრეტიათ. დაკითხვაზე რომ გაიყვანეს, უკან გადამტვრეული მუხლებით შემოუყვანიათ. ეტყობა, რაღაცას ხელი არ მოაწერა, ან ვიღაც არ დააბეზღა. ის კაცი თურმე მამას უყვებოდა, ჩვენ გვასწავლიდა, როგორ უნდა მოგვეთმინა ტკივილი, როგორ უნდა გვესუნთქა იმ დროს, რომ ტკივილისთვის გაგვეძლო... ეს იყო ის, რაც მერე კიდევ დაემატა იმ ისტორიას, რაც პაპაჩემზე მანამდე ვიცოდით.

ტრაგედია იყო საერთოდ ის, რაც იმ დროს ხდებოდა. ადამიანებს იდეების და მოსაზრებების გამო ასეთ დღეში აგდებდნენ...

უცნობი:

- რა გაბრაზეთ?

- ყოველთვის მაბრაზებდა და ახლაც ასეა - თავხედობა და ნაძირლობა, მაგრამ ამ ბოლო დროს მაინც ნაკლებად ვბრაზდები, არ ვიცი, რატომ დავდექი ამაზე მაღლა, მაგრამ მინდა, რომ ყველას ყველაფერი ვაპატიო. ვბრაზდები, როდესაც ქალაქში ვხედავ ახალ ცუდ შენობას. ამაზე ცუდად ვხდები. მგონი, ქალაქიდან ამასაც გავექეცი. ცუდია და არ მომწონს ძირითადად ის, რაც ცუდად, არასწორა და სამწუხაროდ არასწორ ადგილზე კეთდება. არქიტექტურა ჩემი ჰობია - ქალაქგეგმარება არის ძალიან საინტერესო პროფესია. ამ კუთხით ქალაქის სწორი განვითარება დღეს საერთოდ არ გვაქვს. ვისაც ფული აქვს, ანუ ინვესტორს, ის აშენებს. აშენებს იმას, რისი სურვილიც აქვს. არადა, ქალაქი ასე არ ვითარდება. ამასობაში ინგრევა და ფუჭდება, რაც ქალაქისთვის მნიშვნელოვანია, რასაც ერთ ქალაქს მეორისგან განასხვავებს. რაღაც ვიღაცისთვის შეიძლება უმნიშვნელო, მაგრამ იმ ქალაქისთვის მნიშვნელოვანი თავის ისტორიით, ლეგენდით, რღაც გარკვეული წესით. იმ ყველაფრის მონგრევა დაუშვებელია. ამმხრივ ჩვენთან აბსოლუტური ქაოსია.

გუკა:

- როდესც ნამუშევარს ქმნით, რაზე ფქირობთ - რა არის თქვენთვის მთავარი - ადამიანი, ვისთვისც ის იქმნება, თუ თავად ნივთი, რომელიც უნდა შექმნათ?

- გააჩნია, რა ნივთზეა ლაპარაკი, თუ ის რაიმე ნივთი, ავეჯი, ინტერიერის დიზაინი კონკრეტული ადამიანისთვის კეთდება, ბუნებრივია, ითვალისწინებს იმ ადამიანის სურვილებს და ხასიათს, იმასაც კი, რაც თვითონ არ იცის. როდესაც არის კონკრეტულად ვიღაცის დაკვეთა, ყველაფერი უნდა გაითვალისწინო. შენთვის როცა აკეთებ ნახატს, ქანდაკებას, იგივე დიზაინს, ბუნებრივია, იმ ნივთისთვის აკეთებ და იქ არავის ითვალისწინებ.

უცნობი:

- რეტო რეტროდ უნდა დარჩეს, თუ მას ახალი სიცოცხლე მაინც სჭირდება?

- დღეს რეტროს რატომღაც ვინტაჟს ეძახიან?! ვინტაჟი არასწორად არის გაგებული. ვინტაჟი არის ძველი ნივთების გამოყენება და არა ახალი ნივთების დაძველება, როგორც ახლა აკეთებენ. ეს ძალიან ცუდია და უგემოვნო რამ. ჩემი რესტორანი „პურპური“ რომ გავაკეთე, ვინტაჟი - ეს ტერმინი არც არსებობდა. შეიძლება ნივთი გაამაგრო, რომელიც მორყეულია, მაგრამ მთლიანად არ უნდა გადააპრიალო და თავიდან შეღებო. ასეთი შეღებვისას სიძველეს და იმ სახეს კარგავ, რაც აქვს და რაც გარკვეულ სიმყუდროვეს უქმნის... თუ გაწმინდე, გახეხე, ლაქით გადაღებე და ვერ იგებ, ახალია, თუ ძველი, ეს უინტერესოა. იმ ფინქციას, რისთვისაც აკეთებ, აბსოლუტურად კლავ.

დავითი:

- ადამიანები გიცნობენ როგორც მხატვარს, დიზაინერს, 2010 წელს მხატვრულ ფილმ „ქუჩის დღეებშიც“ მიიღეთ მონაწილეობა. თქვენთვის ხელოვნების რომელი დარგია მეტად საინტერესო?

- საინტერესო ალბათ უფრო მხატვრობაა. ეს ის არის, რაც ვისწავლე, რაც დავამთავრე. მერე ამ ყველაფერს არ ვაკეთებდი, რადგან თბილისის ომი მოხდა, დაიწვა სახლი, სახელოსნო, ყველაფერი და დიზაინზე, ჩანთების კერვაზე, ავეჯზე, ინტერიერის დიზაინზე გადავედი, ამაზე ვმუშაობდი, რაშიც ფულს მიხდიდნენ. ახლა გუდალეთში ისევ ხატვა დავიწყე და მინდა, ის ვაკეთო, რაც ყოველთვის ყველაზე მეტად მინდოდა. ინტერიერის დიზაინი ჩემთვის ძალიან საინტერესო საქმე იყო და უფრო გართობა... მხატვრობა სერიოზულია... ქანდაკებაც მინდა ასევე სერიოზულად მოვსინჯო.

გიო:

- დღევანდელი პოლიტიკური სიტუაცია რამდენად უქმნის ხელოვანს მუშაობისთვის მშვიდ გარემოს? როგორ ხართ თქვენ?

- ამ სიტუაციაში ცუდად... არ მგონია, კარგი იყოს, როცა საზოგადოება იყოფა, როცა ნაწილი გარკვეულ ბოიკოტშია, ნაწილი სად არის და ნაწილი - სად... ამას პრობლემების მეტი არაფერი მოაქვს. მიუხედავად იმისა, რომ ქალაქში არ ვცხოვრობ და მოვლენების საქმის კურსში დიდად არ ვარ, მაინც არ მგონია, რომ მშვიდად ვიყო. როდესაც ქვეყანა არ არის მშვიდი, ძნელია შენი მიკრო სამყარო შეიქმნა.

ნანკა:

- პოლიტიკაში ყოფნის სურვილი არასდროს გქონიათ?

- არასდროს მქონია. მიუხედავად იმისა, ჯერ კიდევ 1978 წლიდან მოყოლებული, დედაენის დასაცავად გამოსვლა რომ იყო, ბოლო პერიოდის გარდა, მიტინგზე სულ აქტიურად ვიდექი... 9 აპრილს მე და მამაჩემი მახსოვს, პირველ რიგში ვიყავით. რატომღაც თავს ვუშვერდით ხოლმე ასე და მერე განზე გავდიოდით. მაღლა ვდგებოდით, ვამბობდით, რომ პოლიტიკა არ გვინდა, რადგან ხელოვანი ხალხი ვართ. ერთი და იგივე ადამიანები კი გადადიოდნენ, გადმოდიოდონენ, ხან აქეთ იყვნენ, ხან - იქით. ახლა ამიტომაც აღარ ვარ აქტიური, უბრალოდ, მივხვდი, რომ ეს ისეთი თამაშია, რომელიც არ ღირს.

ლიკა:

- ძმა - ტატო კოტეტიშვილი გაიხსენეთ - მისი დაღუპვის შემდეგ როგორ შეიცვალა თქვენი ცხოვრება?

- ჩემი ძმა ტატო, ბოლო 9 წელი ჰოლანდიაში ცხოვრობდა, ყოველ წელს ჩავდიოდი და ვნახულობდი... სიკვდლთან ცოტა ისეთი დამოკიდებულება მაქვს - ყველას თავისი გზა აქვს და არაფერს ნიშნავს, ვინ ადრე წავა თუ ვინ - ცოტა გვიან... რაც უფრო გვიან მიდის ადამიანი, მეტი უბედურების, მწუხარების მომსწრე ხდება, მეტი განცდა აქვს. ერთი მხრივ თითქოს კარგია, რომ დიდხანს ცოცხლობ და მეორე მხრივ - მეტ ნეგატივს აწყდები. ამდენად ჩემთვის მნიშვნელოვანი არიან ისინი, ვინც წავიდნენ - მამაჩემი, ტატო, ლევან აბაშიძე, თუ ჩემი უახლოესი მეგობრები. პირიქით, მადლობელი ვარ, რომ ისინი ჩემს ცხოვრებაში იყვნენ და არა ის, რომ საწყლები, როგორ აღარ არიან. რა ბედნიერებაა, რომ იყვნენ, რადგან მე ალბათ სხვანაირი ვიქნებოდი...

თბილისელი:

- როგორია თქვენთვის თბილისი დღეს? რა აკლია მას და რა მოგწონთ მასში?

- ჩემი აზრით, თბილისი დღეს ძალიან ცუდია. არასწორი რაღაცები ხდება და ამიტომაა ცუდი. იმიტომაა ცუდი, რომ საშინლად გაიზარდა. გაზრდაც რაღაც პოლიტიკის ნაწილია. საქართველოში ფანტასტიკური ქალაქები გვაქვს და ისინი ფუნქციას კარგავენ, რადგან ყველაფერი დედაქალაქშია. ამიტომაც იზრდება უაზროდ. მერე ნახევარი საქართველო თბილისშია თავმოყრილი. ეს კომუნისტების დროიდან მოყოლებული ამბავია, რასაც არასწორი განვითარება მოჰყვა. მაშინ ის მაინც იყო, რომ რაღაც წითელი ხაზები არსებობდა და ვერ არღვევდი, თუნდაც არქიტექტურაში... ახლა ვისაც რა უნდა, იმას აკეთებს, ამიტომაა, რომ ქალაქში ვეღარ მოძრაობ და სასწაული ხდება.

უცნობი:

- თქვენი გენიალური როლის შემდეგ ველოდით თქვენს სხვა როლებს, რატომ არ გააგრძელეთ?

- მე იმ ფილმში მსახიობი ვიყავი და არა რეჟისორი. რაც არ უნდა მინდოდეს, როგორც არ უნდა მინდოდეს გაგრძელება, როლზე თუ არ დამიძახებენ, რანაირად?! ამიტომ ცოტა უცნაირი შეკითხვაა... არადა, იყო ნინო ჟვანიასი ასეთი ფილმი „აღლუმი,“ სადაც ერთ-ერთ მთავარ როლი მქონდა. შეკითხვის ავტორს რაკი ის არ უნახავს, არ ნიშნავს, რომ არ გავაგრძელე. მერე იყო პატარა ეპიზოდები - ნანა ჯანელიძემ გადამიღო, გეგი გიგინეიშვილმაც. თუ მეძახიან და ვთვლი, რომ საინტერესოა, მაშინ ვთანხმდები. ისე, მსახიობი არ ვარ, ეს არ არის ჩემი მოწოდება. მსახიობობა არასდროს მდომებია... „ქუჩის დღეებს“ იმიტომ დავთანხმდი, რომ იმ პერიოდში ფინანუსად გასაჭირი მქონდა და რომ შემომთავაზეს, დაახლოებით იმავე მდგომარეობაში ვიყავი, რაშიც მთავარი გმირი. ვთქვი, ვსინჯოთ, თუ გამოვა, გადავიღებ-მეთქი. როლზე უცებ დამამტკიცეს, მაგრამ რომ დამამტკიცეს, ძალიან შემეშინდა, რადგან დაუფიქრებლად დავთანხმდი. როცა გავიაზრე, რომ მთავარი როლი იყო, დიდი პასუხისმგებლობა ვიგრძენი. თუ ვერ ვითამაშებდი, კინოხ გავაფუჭებდი. აი, ასე და მგონი, კარგი გამოვიდა.

თინათინი:

- მამა - ვახუშტი კოტეტიშვილი რამეში თუ გზღუდავდათ?

- არასდროს არაფერში გვზღუდავდა. მეც ასევე არ ვზღუდავ ჩემს შვილს და საერთოდ არას თქმა არ შემიძლია არავისთვის და შვილისთვის ხომ საერთოდ.

თეა:

- თქვენი ინტერვიუდან ვიცი, რომ მამიდას დიდი როლი აქვს თქვენს ცხოვრებაში. რატომ აიღო მან თავის თავზე თქვენზე მზრუნველობა?

- მამიდამ ჩვენზე კი არ აიღო მზრუნველობა. მამიდა იყო 14 წლის, როდესაც მამაჩემი დარჩა დედის და მამის გარეშე. 14 წლის გოგომ თავის თავზე აიღო ჯერ ვახუშტის ფეხზე დაყენება, მერე - ჩვენიც. ასე მოხდა. საოცარი ადამიანი იყო. რომელიც არ გათხოვილა და მთელი ცხოვრება ვახუშტის მიუძღვნა. ჩვენც იქ ვიყავით და ფაქტობრივად, შვილიშვილებივით ვყავდით. ძალიან კარგად მახსოვს მამიდა, რომელიც ძალიან მიყვარდა. მისგანაც გამორიცხული იყო არა და დაყვირება. ის ამბობდა, რომ ბავშვს უნდა უჩიჩინო. ერთი და იგივე ბევრჯერ უნდა უთხრა. იმ ჩიჩინით იყო, რომ ბევრი რამ გავითავისე - არ უნდა ვიქურდო, არ უნდა მოვიპარო, სხვისი ნივთი არ ავიღო. ეს იყო ჩიჩინის შედეგი.

ვაჟა:

- დედას როგორ გაიხსენებთ - რა გახსოვთ დედისგან ყველაზე მკაფიოდ?

- ბავშვობიდან სულ ვხატავდი და დედა სულ იმას მეუბნებოდა, რომ შენ მხატვარი უნდა გამოხვიდე. ეტყობა, ეგეც ჩიჩინი იყო. მეც ვიცოდი, რომ მხატვარი უნდა გამოვსულიყავი და დედაც ამ მხრივ ხელს მიწყობდა... ის კი არა, მაშინ ლენინგრადში (მაშინ პეტერბურგს ასე ერქვა) წაგვიყვანა. თურმე ჩემს დაზე ორსულად ყოფილა. არადა, უკვე ასაკში იყო. ყველაფერი ვნახეთ, მოვიარეთ ღირსშესანიშნაობები... ამბობდა, ეს ყველაფერიი იმიტომ მინდა, გუგას რომ ვაჩვენო, რადგან არ ვიცი, გადავრჩები თუ არაო. არ იცოდა, გადაიტანდა თუ არა ცოტა ასაკში მყოფი მესამე მშობიარობას. დედებს რომელიღაც შვილის მიმართ განსხვავებული სისუსტე რომ აქვთ ხოლმე, ჩემ მიმართ ასე ჰქონდა...

ცნობისმოყვარე:

- მიგაჩნიათ, რომ პირად ცხოვრებაში გაგიმართლათ და თუ არა, რისი ბრალია?

- მყავდა ცოლი, რომელსაც გავშორდი, მაგრამ ახლა ისევ გვერდით, ჩემი შვილის ბინაში ცხოვრობს, ვმეგობრობთ და ძალიან კარგი ურთიერთობა გვაქვს. ჩვენ შორის ბევრად უკეთესი ურთიერთობაა, ვიდრე იმ მომენტში, როცა გავშორდით. არადა, დაცილება იმან გამოიწვია, რომ რაღაცნაირად ურთიერთობა დაგვეძაბა. ერთად ყოფნა ხომ იმას ნიშნავს, რომ კარგად ვიყოთ. ოჯახი სხვის დასანახად ხომ არ უნდა შეინარჩუნო?! ამიტომ ასე მოხდა, - ის მოსკოვში წავიდა, მერე ჩამოვიდა და ახლა ისევ ვმეგობრობთ. იმიტომ, რომ ერთმანეთთან პასუხისმგებლობები არ გვაქვს, მარტო მეგობრობაა, თუმცა რაღაცნაირი პასუხისმგებლობაც გაჩნდა...

კარგი შვილი მყავს, მისით კმაყოფილი ვარ და იმ საქმით, რასაც აკეთებს. ტატო კონოოპერატორია, ახლა როგორც რეჟისორმა პირველი დიდი ფილმი „წმინდა ელექტროენერგია“ გადაიღო, რომელმაც სხვადასხვა ფესტივალზე 9 პრიზი აიღო. „ამირანში“ დიდხანს გადიოდა და მის ნახავს გირჩევთ. ადამიანური ფილმია და სტილისტურადაც განსხვავებული - ძალიან მომწონს.

_