"2001 წელს მანქანა დამეჯახა. ისე დამაზარალა, ნახევარი წელიწადი ეტლში ვიჯექი... ერთი დღე არ ყოფილა, რეპეტიციას არ დავსწრებოდი" - ნინო სუხიშვილი

Ambebi.ge-სა და "პალიტრანიუსის“ ერთობლივი პროექტის "სახალხო ინტერვიუს“ მორიგი სტუმარია ქართული ნაციონალური ბალეტის "სუხიშვილებით“ აკადემიური დასის მთავარი პროდიუსერი და გენერალური დირექტორი ნინო სუხიშვილი. მან ჩვენი მკითხველების გამოგზავნილ შეკითხვებს უპასუხა. გთავაზობთ ინტერვიუდან საინტერესო ეპიზოდებს, ხოლო "სახალხო ინტერვიუს“ სრული ვერსიის ნახვას სტატიის ბოლოს ნახავთ.

ლია:

- მოგესალმებით. მოგვიყევით როგორი იყო ანსამბლის ბოლო გასტროლი. სად იყავით და რა პროგრამით?

- ახლახან დავბრუნდით - ხანგრძლივი გასტროლი გვქონდა მექსიკაში. თხუთმეტზე მეტი ქალაქი მოვიარეთ. როგორც ყოველთვის, დიდი წარმატებით 20-მდე კონცერტი ჩავატარეთ, მაყურებელი აღფრთოვანებული დავტოვეთ. ეს არ იყო ჩვენი პირველი გასტროლი მექსიკაში, ადრეც ბევრჯერ ვყოფილვართ, მაგრამ ჩემთვის განსაკუთრებით ამაღელვებელი იყო, რადგან მექსიკის ბოლო გასტროლიდან დიდი დრო იყო გასული. მოკლედ, ემოციურად დატვირთულები დავბრუნდით.

გულშემატკივარი:

- როდის ველოდოთ სულ პირველი "ასსას" (ვეტერანების შემადგენლობით) განახლებულ შოუს? ვფიქრობ, ძალიან კომერციული პროექტი იქნება.

- ამის დიდი სურვილი გვაქვს და ეს იდეა დიდი ხანია არსებობს ჩვენთან. შარშან ვაპირებდით ამის განხორციელებას, მაგრამ ადგილის გამო ვეღარ მოვახერხეთ. ვეტერანებიც უნდა დავასაქმოთ, თან, იმ "ასსა“ პროექტს 25 წელი შეუსრულდა, რომელმაც ქართულ საცეკვაო ხელოვნებაში დიდი გარღვევა გააკეთა. ნოვატორული პროექტი იყო, თუმცა პროექტმა შემდეგ წლებში ტრანსფორმაცია განიცადა, სხვადასხვა პროექტშიც ვიყენებთ... ძველი "ასსა“ გვინდა, რომელიმე დიდ დარბაზში გავიმეოროთ - ალბათ სპორტის სასახლე მოუხდება. საგაზაფხულოდ ვგეგმავთ და ვნახოთ.

თეა:

- როგორ ასწრებთ ამდენ საქმეს და ასე მაღალ დონეზე როგორ ასრულებთ ყველაფერს?

- არ ვიცი, ზოგჯერ 24 საათი არ მყოფნის, იმდენად დატვირთული გრაფიკი გვაქვს, როგორც საგასტროლო, ასევე აქაური საქმეები... ანსამბლი ვართ და სულ არის რაღაც შეკვეთა, ამასთანავე, ჩვენს ცეკვის აკადემიაში უამრავი ბავშვი ეუფლება ქართულ ცეკვას. ამ საქმეებში დღე ისე გადის, ნამდვილად ვერ ვგრძნობ.

გულშემატკივარი:

- ხევსურული სიუიტის შესავალს რატომ აღარ ასრულებთ, რომელსაც ბრწყინვალედ წარმოადგენდნენ მანანა აბაზაძე და ომარ მხეიძე. შესავლის გარეშე გაუგებარია, რატომ ფარიკაობს ეს ხალხი.

- ძალიან დიდი მადლობა ამ შეკითხვისთვის. მაშინ, როცა ეს ცეკვა შეიქმნა, ისეთი ეპოქა იყო, რომ ცეკვები სხვანაირად იდგმებოდა. მეტი ლირიკული ნაწილი ჰქონდა არა მარტო "ხევსურულს“, არამედ "ძველ თბილისსაც“...

ახალმა ეპოქამ მოიტანა ის, რომ ცოტა რაღაცები შეიცვალოს. ის, რაც ცოტათი თეატრალიზებული და ოდნავ ზედმეტიც იყო კონცერტში. "ხევსურულის“ ფარიკაობა, კეჭნაობა ჩემთვის გამართლებულია, რადგან ეს შეჯიბრებაა, რაც ბრძოლის მომენტი დიდად არც არის. ერთმანეთს ეჯიბრება დუეტები, ტრიო, ოთხეული, მასაც. ისე ისტორიულად მთაში გოგოს გამო ჩხუბი არ სჭირდებოდათ, ყველაფერზე ჩხუბობდნენ, იყო სისხლის აღება, მათ შორის, ხევსურეთშიც... ამდენად მიმაჩნია, რომ ის შესავალი თანამედროვეობაში უკვე ზედმეტია და ამოვიღეთ. თუმცა ამ ცეკვას საოცრად ასრულებდნენ მანანა აბზაძე და ომარ მხეიძე, რაც ჩემს მეხსიერებაშიც ისვე დარჩა, როგორც თქვენში. მათ შემდეგაც ბევრმა იცეკვა ეგ ცეკვა, მაგრამ აბაზაძე-მხეიძის წყვილის შესრულება მართლა საოცარი იყო.

თინა:

- რთული პერიოდია, როგორ ახერხებს ანსამბლი ამ დროს სრულყოფილ საქმიანობას?

- კი, მაგრამ ანსამბლს ბევრი რთული პერიოდი ჰქონდა და ღირსეულად გამოიარა ის პერიოდები. საერთოდ ჩვენს ქვეყანას მუდმივად მძიმე პერიოდები აქვს და რაღაცნაირად ვახერხებთ საქმიანობას. ვცდილობთ, არ დავაგდოთ ტემპი, შევინარჩუნოთ ღირსება, ხარისხი და გავაგრძელოთ მუშაობა. ეს არის ჩვენი ცხოვრება, ეს ერის წინაშე ჩვენი მოვალეობაა. ამიტომ სირთულეებს ვუმკლავდებით.

მხატვარი:

- "სუხიშვილები“ ყოველთვის არაჩვეულებრივი სასცენო კოსტიუმებით იყო გამორჩეული. ამ საქმეში ვის წვლილს გამოყოფდით სოლიკო ვირსალაძის გარდა?

- სოლიკო ვირსალაძის გარდა, ჩვენს ანსამბლში არავის გაუკეთებია კოსტიუმები. ერთადერთი ვარ მე, ვინც ამას 1989 წლიდან ვაკეთებ. ვარ სოლიკო ვირსალაძის მოწაფე, მის ასისტენტად 2 წელი ვიმუშავე. უკვე 30 წელია, ჩემი ესკიზებით იქმნება კოსტიუმები. ყველა ახალი პროექტი, ილიკოს მიერ დადგმული ცეკვა, ჩემი ესკიზებითა შეკერილი. ასე რომ, პროფესიით მხატვარიც ვარ, აკადემია მაქვს დამთავრებული.

ანა:

- საკუთარ თავს თუ საყვედურობთ ხოლმე? ვის აზრს აქვს თქვენთვის დიდი მნიშვნელობა?

- რასაკვირველია, ვსაყვედურობ იმიტომ, რომ თვითკრიტიკული ვარ, ყოველთვის საკუთარი თავისგან ბევრს ვითხოვ და მოველი. ეს აუცილებელია, თვითკრიტიკული უნდა იყო, მით უმეტეს, ხელოვანი, თუ გინდა, რამეს მიაღწიო...

ყოველთვის ვითვალისწინებ იმ ადამიანის მოსაზრებას, ვისი აზრიც ჩემთვის მნიშვნელოვანია, განსაკუთრებით პროფესიონალის, ვის გემოვნებაც ვენდობი.

დეა:

- როგორი იყო და-ძმა ნინო და ილიკო სუხიშვილები ბავშვობა... როგორი ბავშვები იყავით?

- მგონი, ჩვეულებრივი ბავშვები ვიყავით, როგორც ყველა, არაფრით განვსხვავდებოდით სხვა ბავშვებისგან. გარდა იმისა, რომ ჩვენი მშობლები გასტროლებზე ყოფნისას აქ არ იყვნენ აქ. მათი ჩვენთან ყოფნის დანაკლისი იმ პერიოდში გვქონდა და ფაქტობრივად, ჩვენ ვართ ის ბავშვები, რომლებიც სცენის მტვერში, სარეპეტიციო დარბაზებსა და კონცერტების დროს, კულისებში გავიზარდეთ. როცა არ გვყავდა დამტოვებელი, სულ მშობლებს ვახლდით. რომ გავიზარდე, არ მქონდა სურვილი, მათ გარეშე სადმე წავსულიყავი, სულ მათთან ერთად ყოფნა მინდოდა.

გია:

- რატომ არ აქვს "სუხიშვილებს“ რეგულარული კონცერტები, კვირაში თუნდაც ერთი მაინც. ტურისტები აუცილებლად იყიდდნენ ბილეთებს. როგორც ამას სხვა ქვეყნების ნაციონალური ბალეტები აკეთებენ?

- სამწუხაროა, რომ აქ ვერ ხერხდება. ძალიან დიდი სურვილი მაქვს, როცა საქართველოში ვიმყოფებით, კვირაში ერთხელ კი არა, ორჯერ და მეტჯერაც მივცეთ კონცერტი, მაგრამ სამწუხაროდ, ჩვენი საკონცერტო დარბაზი არ გაგვაჩნია. სხვა დარბაზებიც თავისი რეპერტუარით, შეკვეთებით სულ დაკავებულია. მართლაც სამწუხაროა, რომ იმის საშუალება არ გვაქვს,კონცერტი წელიწადში რამდენჯერაც გვინდა, იმდენჯერ გავმართოთ. მით უფრო, რომ მაყურებლის დიდი მოთხოვნა არსებობს, მაგრამ ეს ჩვენზე არ არის დამოკიდებული. მეტსაც გეტყვით, წელს ჩვენი ანსამბლის საიუბილეო წელიწადია - 80 წელი გვისრულდება და არცერთ თეატრსა თუ საკონცერტო დარბაზში არ გამოინახა არცერთი დღე "სუხიშვილების“ კონცერტის გასამართავად. ამიტომ ეს კითხვა ჩემთან არ არის ნამდვილად.

უცნობი:

- რა მიგაჩნიათ თქვენი ცხოვრების ყველაზე რთულ ეპიზოდად და როგორ დაძლიეთ?

- რთული ეპიზოდები ყველას ჰქონია და მეც მქონდა. ერთს გავიხსენებ და გამოვყოფ, ძალიან მძიმე წელიწადი იყო 2001 წელი - ქუჩაში შემთხვევით მანქანა დამეჯახა. ისე დამაზარალა, რომ ნახევარი წელიწადი ეტლში ვიჯექი და მერე თითქმის 8 თვე ყავარჯნებზე. მაგრამ არცერთი დღე არ ყოფილა, რომ გამეცდინა და არ ვყოფილიყავი რეპეტიციაზე. ასე რომ, დაზარალებულ მდგომარეობაშიც ვმუშაობდი. სანამ ფეხზე დავდექი, მძიმე ეტაპები გავიარე.

გიორგი:

- რაში მდგომარეობს "სუხიშვილების“ წარმატების საიდუმლო?

- ეს საიდუმლოა, ვხუმრობ... წარმატების საიდუმლო არა მარტო ჩვენი, საერთოდ წარმატების საიდუმლო იმაშია, რომ ბოლომდე ეწირებოდე საქმეს, რომელსაც აკეთებ - სიგიჟემდე გიყვარდეს, ალბათ ფანატიკურადაც, რადგანაც ამას მთელ ცხოვრებას უთმობ. ყველაფერი გვერდზეა გადადებული და შენი საქმეა პირველ ადგილზე. ყოველთვის უნდა გეჭიროს ხარისხი, დონე. ალბათ თავგანწირვასაც მოითხოვს და უსაზღვრო სიყვარულს, სხვანაირად არაფერი გამოვა. დიდი შრომაა ჩვენი შრომა, მარტო ცეკვა-თმაში არ არის. ეს ყველაფერი მოითხოვს უზარმაზარ ენერგიას, ნერვებს ჯანმრთელობას, ბოლომდე უნდა იყო შენს საქმეში ჩაფლული. საერთოდ ხელოვნება ეჭვიანი დარგია, ითხოვს, რომ ბოლომდე მისი იყო, რომ სხვა არაფერზე დრო არ დაგრჩეს. თუ ბოლომდე მისი ხარ, მაშინ ყველაფერი გამოვა და სულ გექნება წარმატება.

უცნობი:

- ესტაფეტა, რომელიც წინაპრებისგან მიიღეთ, წარმატებით გააგრძელეთ. ეს რის ხარჯზე მოხდა?

- ეს ესტაფეტა წინაპრებისგან პირდაპირ არ მიგვიღია, ჩვენთან ლანგარზე მორთმეული არაფერი მოსულა. ბევრი შრომა დაგვჭირდა წინაპრებისთვის, მშობლებისთვის დაგვემტკიცებინა, რომ ჩვენ ეს შეგვიძლია და შეგვიძლია ცოტა სხვაზე უკეთ.

როცა ანსამბლში ვცეკვავდით, არანაირი პრივილეგია არ გვქონია - ბოლო ხაზში ვიდექით. ყოველგვარი პრივილეგიის გარეშე, ჩვენი შრომით, ძალისხმევით ბევრი რამ შევძელით. ილიკომ პირველი ცეკვა ("ზეკარი“) რომ დადგა, სანამ მათ არ შეგვიფასეს (ქალბატონი ნინო რამიშვილი მოესწრო ამას და მისი აზრი ყველაზე მნიშვნელოვანი იყო ჩვენთვის), სანამ პირველი პროექტი როგორც პროდიუსერმა არ გავაკეთე (ანსამბლი საზღვარგარეთ გაყვანა), სანამ არ შევქმენი პირველი კოსტიუმი, რომელიც ანსამბლმა ჩაიცვა, ამ კუთხით წინსვლა არ გვქონია.

პირველ რიგში, ყველაფერი მოწონებული იყო ჯერ ჩვენი მშობლების მიერ და მხოლოდ ამის შემდეგ მოგვცეს უფლება, ეს გზა გაგვეგრძელებინა - მწვანე შუქი მერე აგვინთეს. ესტაფეტა სერიოზული რამ არის, როცა მესამე თაობა ხარ და დიდი წინაპრების საქმეს აგრძელებ. ბებიაჩემი, ნინო რამიშვილი ხშირად ამბობდა, - "მწვერვალზე ასვლა ისეთი ძნელი არ არის, როგორც მწვერვალზე დარჩენა“... გავიარეთ ეს გზა, ვეცადეთ, არ დაგვეგდო ის დონე, ხარისხი, რომელიც ანსამბლს ჰქონდა უკვე მიღწეული და პირიქით, კიდევ მაღლა აგვეყვანა. მგონი, შევძელით.

ია:

- როგორია ქართული "ნაციონალური ბალეტის "ტრიუმფის 80 წელი“?

- გაკეთდა არაჩვეულებრივი გამოფენა - "ტრიუმფის 80 წელი“ ზურა წერეთლის სახელობის თანამედროვე ხელოვნების მუზეუმში. ეს გამოფენა გრძელდება და დიდი მოწონებას იმსახურებს. სასიამოვნოა, რომ იქ მხოლოდ ტურისტი არ შედის, ბევრი თბილისელი დადის და არის მოთხოვნადი, საინტერესო გამოფენა. გამოვიტანეთ სასცენო კოსტიუმები, აფიშები, ფოტოები, არაჩვეულებრივი არქივის ფოტოები, რაც ძალიან საინტერესო აღმოჩნდა. გაირკვა, რომ ხალხს მართლა აინტერესებს. წელს ძალიან დატვირთული საგასტროლო გრაფიკი გავაკეთეთ და ისე შეიქმნა, რომ, ფაქტობრივად, სულ გასულები ვართ. ცოტა ხნით ჩამოვდივართ და ისევ მივდივართ. იმის გამო, რომ თბილისში და საქართველოში არ ხერხდება ჩვენი იუბილეს კონცერტით აღნიშვნა. ამიტომ აღვნიშნავთ მსოფლიოს სხვადასხვა ქვეყანასა და ქალაქში ყველაზე ცნობილ სცენებზე... მნიშვნელოვანია, რომ ნიუ-იორკში "კარნეგი ჰოლში“ კონცერტი გველოდება, სადაც აღვნიშნავთ ჩვენს იუბილეს. მანამდე მექსიკაში აღვნიშნეთ, იქამდე გაზაფხულზე, ევროპის 8 ქვეყანასა და ქალაქში. ამ დღეებში ბულგარეთი თურქეთი გვაქვს გეგმაში, მივემგზავრებით. ასე რომ, მთელ მსოფლიოში აღინიშნება ჩვენი ტრიუმფის 80 წელი.

ბესო:

- ლეგენდარული ბებია-ბაბუა - ნინო რამიშვილი და ილიკო სუხიშვილი ცოცხლები რომ იყვნენ, როგორ შეაფასებდნენ თქვენს საქმიანობას, საქმეს, რომელიც დაგიტოვეს?

- დღეს დარწმუნებული ვარ, სადაც არიან, იქიდან გვაკვირდებიან. მათ გვერდით დგომას ვგრძნობ. რთულ პერიოდში ვეკითხები აზრს და ზუსტად ვიცი, რას მიპასუხებენ. დარწმუნებული ვარ, რომ ძალიან ბედნიერები იქნებოდნენ და არიან იმით, რომ ასე გვიჭირავს ეს საქმე. ვავითარებთ და წინ მივდივართ. ვიცი მათი გემოვნება, მათი მუშაობის სტილი, დარწმუნებული ვარ, ძალიან ბედნიერები და კმაყოფილები იქნებოდნენ და ალბათ არიან კიდეც.

ქეთევანი:

- რა თვისება მოგყვებათ ყველაზე მეტად ბებიისგან, ნინო რამიშვილისგან?

- ყოველთვის მინდოდა, დავმსგავსებოდი და ვბაძავდი კიდეც. პირველ რიგში, ალბათ მიმტევებლობა და პატიებაა. ნინო რამიშვილს ყველაფრის პატიება შეეძლო. ითვლებოდა, რომ მკაცრი იყო, მომთხოვნი, მაგრამ მეორე წუთას აღარ ახსოვდა. მეც მომთხოვნი ვარ, მიაჩნიათ, რომ მკაცრიც, მაგრამ მოვითხოვ მაღალ დონეზე შესრულებას და ხარისხს. ამიტომ ეს სიმკაცრედ არც მიმაჩნია, საქმის მიიმართ სერიოზული დამოკიდებულებაა. ვინაიდან თვითონ ვარ თვითკრიტიკული, ამიტომ სხვისგანაც იმავეს ვითხოვ. საქმე ისე უნდა გაკეთდეს, როგორც ჩვენი დასის დონეს შეეფერება. ამაშიც ვგავარ ნინოს. ცეკვაში ნამდვილად არ ვგავარ, ის ჩემზე ბევრად მაგარი მოცეკვავე იყო.

არტისტი:

- რომელიმე გასტროლისას ხომ არ გაიხსენებთ რაიმე კრიტიკულ ეპიზოდს?

- ბევრი არა, მაგრამ ყოფილა შემთხვევა, როცა ბარგი არ ჩამოსულა, კოსტიუმები არ გვქონია, მაგრამ კონცერტი უნდა გაგვემართა. არ ყოფილა არც მაკიაჟის ჩანთები, არც ნაწნავები, მაგრამ ჩაგვიტარებია და სხვათა შორის, საინტერესო ყოფილა.

ხანდახან ნახევარი ბარგი ჩამოსულა და რაც ჩამოსულა, იქიდან ერთ საათში გადაგვიკეთებია რაღაცები, სრულიად სხვა პროგრამა მიგვიცია. წარმატებულიც ყოფილა. მერე იქიდან ეპიზოდები მოგვწონებია დაგვიტოვებია კიდეც. ხშირია ქალაქიდან ქალაქში გადასვლა და ზოგჯერ დიდი მანძილის გავლა გვიწევს, მაგ დროს გავჭედილვართ საცობში, ან გაფუჭებული გზის გამო შევფერხებულვართ. დარბაზში კონცერტის დაწყებამდე 10 წუთით ადრე მივსულვათ. რთულია, შედიხარ თეატრში, მომზადებას ვერ ასწრებ და უმცირეს დროში, წუთებში მოვმზადებულვართ. ჩაცმა და სცენაზე გავარდნა ერთი ყოფილა. ასეთი კრიზისები და კურიოზი ბევრია და ეს ჩვეულებრივი ამბავია...