ა­რის თუ არა სა­ხი­ფა­თო მყინ­ვა­რე­ბის უკან და­ხე­ვა

კლი­მა­ტის გლო­ბა­ლუ­რი ცვლი­ლე­ბა სა­ზო­გა­დო­ე­ბის შეშ­ფო­თე­ბას იწ­ვევს. სი­ნამ­დვი­ლე­ში, რა შე­იძ­ლე­ბა მოჰ­ყვეს ამ ცვლი­ლე­ბებს, კერ­ძოდ კი, რა გავ­ლე­ნას ახ­დენს გა­რე­მო­ზე მყინ­ვა­რის დნო­ბა და მის შე­დე­გად გა­მოწ­ვე­უ­ლი მყინ­ვა­რუ­ლი ჩა­მო­ნა­დე­ნი? - ამის გა­სარ­კვე­ვად მეც­ნი­ე­რე­ბი ყო­ველ­წლი­უ­რად აწყ­ო­ბენ ექ­სპე­დი­ცი­ებს. ამ­ჯე­რა­დაც "თსუ-­95"-ის წევ­რებ­მა - თსუ­-ის ზუსტ და სა­ბუ­ნე­ბის­მეტყ­ვე­ლო მეც­ნი­ე­რე­ბა­თა ფა­კულ­ტე­ტის ასის­ტენ­ტ-პრო­ფე­სორ­მა, გლა­ცი­ო­ლოგ­მა გი­ორ­გი დვა­ლაშ­ვილ­მა (ხელ­მძღვა­ნე­ლი), ამა­ვე ფა­კულ­ტე­ტის ასო­ცი­რე­ბულ­მა პრო­ფე­სორ­მა, ჰიდ­რო­ლოგ­მა ვა­ჟა ტრა­პა­ი­ძემ და "სა­ბავ­შვო უნი­ვერ­სი­ტე­ტის" წევ­რებ­მა ექ­სპე­დი­ცია "მყინ­ვა­რი" მო­აწყ­ვეს და ონის მუ­ნი­ცი­პა­ლი­ტე­ტის ღე­ბის თე­მის ტე­რი­ტო­რი­ა­ზე, მდი­ნა­რე ჩვე­შუ­რას მიმ­დე­ბა­რედ, მყინ­ვარ "კირ­ტი­შოს" ტე­რი­ტო­რია გა­მო­იკ­ვლი­ეს.

გი­ორ­გი დვა­ლაშ­ვი­ლი: - 2013 წლის აგ­ვის­ტოს მო­ნა­ცე­მით, მყინ­ვარ "კირ­ტი­შოს" უკან და­ხე­ვის ტემ­პი წი­ნა წლებ­თან შე­და­რე­ბით ცო­ტა­თი შე­ნე­ლე­ბუ­ლი­ა. 2000 წლი­დან მო­ყო­ლე­ბუ­ლი, მყინ­ვა­რი ყო­ველ­წლი­უ­რად სა­შუ­ა­ლოდ 13-15 მეტ­რით იხევ­და უკან. წელს ეს მაჩ­ვე­ნე­ბე­ლი ცო­ტა­თი შემ­ცირ­და, რაც ივ­ლის­ში ჰა­ე­რის და­ბალ­მა ტემ­პე­რა­ტუ­რამ გა­ნა­პი­რო­ბა. ეს ბუ­ნებ­რი­ვი მოვ­ლე­ნა­ა, მყინ­ვა­რის და­მა­ხა­სი­ა­თე­ბე­ლი და სა­გან­გა­შოს ვე­რა­ფერს ვხე­დავ. ვიდ­რე მყინ­ვა­რის­კენ აღ­მართს შე­ვუდ­გე­ბო­დით, სა­დაც შე­ვის­ვე­ნეთ, იმ ად­გი­ლა­საც იყო ერთ დროს მყინ­ვა­რი და უკ­ვე 6 კი­ლო­მეტ­რით და­ი­ხია უკან, ეს სა­ში­ში სუ­ლაც არ არის არც სო­ფელ ღე­ბის­თვის ან სა­ზო­გა­დოდ - რა­ჭის­თვის, არც სა­ქარ­თვე­ლოს­თვის და არც კა­ცობ­რი­ო­ბის­თვის. სხვა­თა შო­რის, კლი­მა­ტის ცვლი­ლე­ბის შე­დე­გად წარ­მოქ­მნი­ლ ერ­თ-ერთ უსა­ხე­ლო, აქამ­დე გა­მო­უკ­ვლე­ველ მყინ­ვარს, რომ­ლის აღ­მო­ჩე­ნა და შეს­წავ­ლა თსუ­-ის და­არ­სე­ბის 95 წლის­თავს მი­ვუძღ­ვე­ნით, სა­ხე­ლად "თსუ-95" ვუ­წო­დეთ.

ჰიდ­რო­ლოგ ვა­ჟა ტრა­პა­ი­ძის თქმით, მყინ­ვა­რე­ბის უკან და­ხე­ვის გა­მო წყლის დი­დი რა­ო­დე­ნო­ბა ჩა­მო­ე­დი­ნე­ბა და მდი­ნა­რის ჩა­მო­ნა­დენ­ში მყინ­ვა­რე­ბის წი­ლი წყა­ლი პე­რი­ო­დუ­ლად მა­ტუ­ლობს ან კლე­ბუ­ლობს. მთე­ლი წლის გან­მავ­ლო­ბა­ში მყინ­ვა­რის ჩა­მო­ნა­დე­ნი შე­ად­გენს და­ახ­ლო­ე­ბით 25-30 პრო­ცენტს. მაგ­რამ აქ არა­ფე­რია გან­სა­კუთ­რე­ბუ­ლი და ზო­გა­დად წყლის რე­სურ­სის ცვა­ლე­ბა­დო­ბა­ზე ზე­გავ­ლე­ნას არ ახ­დენს. წყლის სა­ერ­თო რა­ო­დე­ნო­ბა წლის გან­მავ­ლო­ბა­ში თით­ქმის ერ­თი და იგი­ვე­ა, მხო­ლოდ სე­ზო­ნე­ბის მი­ხედ­ვით ნა­წილ­დე­ბა უთა­ნაბ­როდ და ამ ეტაპ­ზე, სა­ქარ­თვე­ლო­ში მყინ­ვა­რე­ბის დნო­ბის ინ­ტენ­სი­ვო­ბი­დან გა­მომ­დი­ნა­რე, სა­გან­გა­შოც არა­ფე­რი­ა­ო, - ამ­ბობს პრო­ფე­სო­რი.

ირმა ხარშილაძე

ყოველკვირეული გაზეთი "ყველა სიახლე"

(გამოდის ოთხშაბათობით)