რა აკავშირებს ნათანიელ როტშილდსა და ალფრედ ნობელს ონის სინაგოგასთან - "ონს მცირე იერუსალიმსაც უწოდებდნენ"
საქართველოში არსებულ სინაგოგათა შორის ონის სალოცავი გამორჩეულია. ახლახან მას 120 წელი შეუსრულდა. გვესაუბრება სინაგოგის ამშენებლის, ელია ამშიკაშვილის შვილთაშვილი თამილა ბუზუკაშვილი:
- ონის სინაგოგა მავრიტანული არქიტექტურული სტილის თვალსაჩინო ნიმუშია. პროექტი ელიამ ევროპიდან ჩამოიტანა და ტაძარი 1890-95 წლებში ააშენა.
- რა აკავშირებდა თქვენს დიდ პაპას ევროპასთან?
- ჩემი დიდი პაპა ონელ ებრაელობას განათლების მისაღებად მოსკოვში გაუშვია. იქიდან 18 წლის ყმაწვილი გაგზავნეს კრაკოვსა და ვარშავაში, სადაც იმდროინდელი ებრაული სამყაროს ცნობილი სასულიერო ცენტრები გახლდათ. სწავლის დასრულების შემდეგ ვარშავაში რაბინად აკურთხეს და ევროპაში დარჩენა შესთავაზეს, მაგრამ უარი თქვა და იქაურ რელიგიურ წრეებს ონში სინაგოგის ასაგებად დახმარება სთხოვა, იქვე შეუკვეთა პროექტიც (ის სინაგოგაში მთელი საუკუნე ეკიდა, სამწუხაროდ, რამდენიმე წლის წინ, მიწისძვრის შედეგად დაზიანებული ტაძრის რესტავრირებისას გაქრა!) დაუკავშირდა ევროპული საქმიანი სამყაროს გრანდს - ნათანიელ როტშილდს, ხოლო მოსკოვური არხებით - ალფრედ ნობელს.
ინგლისის სამეფოს პერი ნათანიელ როტშილდი ცნობილი ფინანსური ოჯახის წარმომადგენელი გახლდათ (მისი ქალიშვილი ცოლად ჰყავდა ინგლისის პრემიერ როზბერის). როტშილდი მოუხიბლავს განსწავლულ, უცხო ენებზე მოსაუბრე ახალგაზრდა რაბინს, რომელსაც სურდა საქართველოში, ერთ ციცქნა დაბაში აეგო უფლის სახლი. როტშილდების ოჯახი ღრმად მორწმუნე იყო, ამას ცხადყოფს ნათანიელ როტშილდის მამის - ლაიონელ როტშილდის მაგალითიც: 11 წლის განმავლობაში ინგლისის თემთა პალატაში მისი დეპუტატად დამტკიცება ვერ ხერხდებოდა იმის გამო, რომ სადეპუტატო ფიცის ყოველი წარმოთქმისას იგი ჩუმდებოდა იმ ფრაზასთან, რომელიც მიუღებელი იყო მისი იუდეური აღმსარებლობისთვის. მხოლოდ ტექსტის შესწორების მერე დაამტკიცეს თემთა პალატაში. ნათან როტშილდმა ქართველი ებრაელი რაბინი ბაქოში თავის ბიძაშვილებთან დააკავშირა, ხოლო ბათუმში ელიას დახმარება დაავალა მათი ფირმის წარმომადგენელს, წარმოშობით პოლონელ ებრაელს სტრადლავსკის.
გამოიწერეთ საზოგადოების სიახლეები და იხილეთ ის თქვენს Newsfeed-ში!
AMBEBI.GE/საზოგადოება
ქართველი ჟურნალისტის და ამერიკელი დიპლომატის ქორწილი ვაშინგტონში - "ძალიან ბედნიერები ვართ, რომ ვიპოვეთ ერთმანეთი"
უზენაესი სასამართლოს მოსამართლეობის ყოფილი კანდიდატი თამთა თოდაძეზე - "რა ბრიჯიტ ბარდო ესა მყავს, რა აბია ასეთი ნეტავ"
