რატომაა ონლაინ შოპინგისას პროდუქციის ფასები უფრო ხელსაყრელი?

პანდემიის გამო ელექტრონული კომერცია იმაზე უფრო მომგებიანი ბიზნესი გახდა, ვიდრე ოდესმე. თუმცა კომპანიები, რომლებიც სრულად იყვნენ დამოკიდებული ტრადიციულ გაყიდვებზე, ცვლილებებს მტკივნეულად შეხვდნენ.

საცალო ონლაინ გაყიდვების ბიზნესში მყოფი უმსხვილესი კომპანიები(Amazon, Aliexpress, eBay) კი ტოპ რეიტინგებში კიდევ უფრო დაწინაურდნენ. თუმცა ვინც ახალ ტენდენციას ნელა აუწყო ფეხი, დანაკარგიც განიცადა.

2018 წელს განვითარებულ ქვეყნებში საცალო ონლაინ გაყიდვების წილმა 18%-ს მიაღწია, ლიდერი კი Amazon გახდა. თუმცა ტრადიციული გაყიდვები მაინც ვაჭრობის ძირითად გზად რჩებოდა.

რა ვითარება გვაქვს დღეს?

კოვიდპანდემია 2019 წლის დეკემბერ-ნოემბრიდან უმძიმესი დარტყმა გახდა ჩინეთისთვის. შემდეგ ვირუსმა მსოფლიოს გარშემო „მოგზაურობა“ დაიწყო და ადამიანების სიცოცხლესთან ერთად, ეკონომიკასაც საფრთხე შეუქმნა.

ბევრი მეწარმისთვის ელექტრონული კომერცია გადარჩენის ერთადერთი საშუალება აღმოჩნდა. თუ გაზაფხულზე მათ ნაწილს ონლაინ გაყიდვებზე გადასვლა გაუჭირდა, პანდემიის მეორე ტალღას ამ მხრივ შედარებით მომზადებული შეხვდა.

საქართველოში მომხმარებლის მოთხოვნას სწრაფად აუწყო ფეხი კომპანიების ნაწილმა. მიუხედავად იმისა, რომ მყიდველთა დიდი ნაწილი შეძენის ტრადიციულ გზას ირჩევს, საზოგადოებრივი ტრანსპორტის გადაადგილების შეზღუდვისას მნიშვნელოვნად გაიზარდა მიტანის სერვისზე მოთხოვნა.

ყველაფერთან ერთად კი, საბანკო მომსახურების სრულად ონლაინ რეჟიმზე გადასვლის საჭიროებაც დადგა. საუბარია არა მხოლოდ გადარიცხვებზე, არამედ სესხის, განვადებისა და ლიზინგის დამტკიცებაზე.

საქართველოში კომერციულმა ბანკებმა სწრაფად შეძლეს მომხმარებლებისთვის დისტანციური მომსახურების შეთავაზება. მაგალითად, ასეთია რე|ბანკის განვადების ბარათი ტოპ|ქარდი. ის მომხმარებელს ადგილობრივი და საერთაშორისო ონლაინ მაღაზიებში (Amazon, Sephora, eBay, Nike და სხვა) განვადებით შოპინგის საშუალებას აძლევს. ტოპ|ქარდით ნებისმიერი პირველი შენაძენის ღირებულება 6 თვეზე ეფექტურ 0%-ად ნაწილდება. რე|ბანკის პარტნიორებთან ონლაინ შოპინგისას კი 0%-იანი განვადების სხვადასხვა ვადაა, თანაც ნებისმიერ შენაძენზე. ამით კომპანია მომხმარებელს ეხმარება, რომ მისთვის საჭირო თუ სასურველი ნივთების შეძენა ხელსაყრელი პირობებით შეძლოს.

შექმნილმა ეკონომიკურმა კრიზისმა კომპანიებს, პროდუქციის რეალიზაციის სტიმულირებისთვის, მეტი ფასდაკლებებისა და აქციებისკენ უბიძგა. შესაძლოა ამას უკავშირდებოდეს ისიც, რომ შავ პარასკევს ონლაინ შოპინგის მაჩვენებელი მსოფლიოში 22%-ით გაზარდა და 9 მილიარდი აშშ დოლარი შეადგინა (CNBC).

2020 წლის აპრილში, როცა ევროპაში პანდემიის პიკი იყო, იტალიაში, გერმანიასა და აშშ-ში ჩატარებული კვლევების მიხედვით (კვლევა გამოქვეყნდა ვებ პორტალ Sellics.com-ზე), ადამიანები ონლაინ უფრო მეტად საკვებ პროდუქტებსა და მედიკამენტებს ყიდულობდნენ. მომხმარებელი, რომელიც ადრე საკვების შეძენას სუპერმარკეტებში არჩევდა, შეზღუდვების გამო იძულებული გახდა, საჭირო პროდუქტები ონლაინ შეეკვეთა.

აპრილში კვლევა საქართველოშიც ჩატარდა. ელექტრონული კომერციის პლატფორმების, Hotsale.ge-სა და order24.ge-ის გამოკითხვების თანახმად, კითხვაზე „რას შეიძენდნენ ონლაინ“, მომხმარებელთა პასუხები ასეთია:

• საკვები პროდუქტები - 26%;
• სამაგიდო თამაშები და საბავშვო ინვენტარი - 22%;
• წიგნები - 16%;
• სააფთიაქო პროდუქცია - 15%.

საინტერესოა, როგორი სტატისტიკა გვექნება ქვეყანაში პანდემიის დასრულების შემდეგ და გაყიდვების რამდენპროცენტიანი წილი ექნება ელექტრონულ კომერციას. სტატისტიკის ეროვნულ სამსახურს აღნიშნული მონაცემები ამ დრომდე არ გამოუქვეყნებია. თუმცა იმედია, მომავალში ეს ინფორმაცია ხელმისაწვდომი გახდება და საერთო სურათის დანახვას შევძლებთ.