მოულოდნელი ფაქტები ინგლისელი „დეტექტივის დედოფლის“, აგათა კრისტისა და მისი რომანების შესახებ

ლეგენდარული ერკიულ პუაროსა და მის მარპლის შემქნელს - აგათა კრისტის, როგორც ჩანს ამოუწურავი წარმოსახვა ჰქონდა. ჩახლართულ და საოცარ რომანებთან ერთად, მისი ცხოვრებაც არანაკლებ საინტერესო იყო.

ცნობილი ინგლისელი მწერალი მე-19 საუკუნის ბოლოს დაიბადა და ის დღემდე, დეტექტიური მოთხრობების ერთ-ერთ ყველაზე პოპულარულ და საყვარელ ავტორად ითვლება. მისი გმირი-დეტექტივები პირველივე აბზაციდან იპყრობენ მკითხველის გულებს, ხოლო სიუჟეტები მუდამ არაპროგნოზირებადია.

- რაშია აგათას საიდუმლო?

შესაძლოა მის უკიდურესად განვითარებულ წარმოსახვაში, რომლითაც მწერალი ბავშვობიდანვე გამოირჩეოდა, ან საკუთარი ბიოგრაფიის დახვეწილად შთაგონების შესაძლებობაში, რომელიც ხშირად ჰგავდა საინტერესო რომანს.

მას რცხვენოდა თავისი პროფესიის

ათზე მეტი წიგნის გამოქვეყნების შემდეგაც კი, აგათა კრისტი ოფიციალურ დოკუმენტებში ჯიუტად წერდა „საქმიანობის“ გრაფაში - „დიასახლისს“. მეტიც, მწერალს არ ჰქონდა საკუთარი კაბინეტი და არც საწერი მაგიდა. ამ უცნაურობას კრისტი უხერხულობით ხსნიდა: თავის შემოქმედებას „ჰობის“ უწოდებდა და მწერლობას არასერიოზულ საქმიანობად მიიჩნევდა. ძირითადად, სახლის საქმეების შუალედებში წერდა. ჯდებოდა სამზარეულოს მაგიდასთან, ან საძინებელში, მაგრამ ეს გარემოება სრულებით არ უშლიდა ხელს ტექსტთან მუშაობაში. როგორც თავად ამბობდა, „წერის დროს აბსოლუტურად ყველაფერი ავიწყდებოდა მსოფლიოში“.

აგათას უცნაური ფსიქიკური აშლილობა ჰქონდა

მწერალი მთელი ცხოვრება დისგრაფიით იტანჯებოდა. ფსიქიკური აშლილობა მას ხელს უშლიდა სიტყვებში ასოები სწორი თანმიმდევრობით დაელაგებინა. თუმცა, ეს არ უშლიდა ხელს, მოეფიქრებინა შესანიშნავი სიუჟეტები და აკერიბა ტექსტი საბეჭდ მანქანაზე. თუ საბეჭდი მანქანა ხელთ არ ჰქონდა, ის კარნახობდა ვინმეს, თავისი გარემოცვიდან.

მოახდინა თუ არა საკუთარი გატაცების ინსცენირება?

1926 წლის ბოლოს, აგათა უკვალოდ გაქრა. მწერლის გაუჩნარება გასაკვირად დაემთხვა მეუღლის, არჩიბალდ კრისტის განქორწინების მოთხოვნას. გაუჩინარების დღეს, აგათამ პატარა ქალიშვილი დააძინა, შემდეგ დაჯდა ავტომობილის საჭესთან და გაურკვეველი მიმართულებით გაემგზავრა. რამდენიმე დღის შემდეგ, მანქანა მისი პირადი ნივთებით მდინარის სანაპიროზე იპოვეს.

მწერლის მოსაძებნად ფაქტობრივად მთელი ქვეყანა ფეხზე დადგა. ბრიტანული გაზეთები აჭრელდა შესაძლო გატაცების და მკვლელობის ვერსიებით. პოლიციამ დაკითხვაზე აგათას ქმარი და მისი საყვარელი დაიბარა, რადგან პირველი ეჭვი სწორედ ამ წყვილისაკენ იყო მიმართული.

თერთმეტი დღის შემდეგ, აგათა ცოცხალი და უვნებელი იპოვეს. რა მოხდა სინამდვილეში და რა მიზნები ამოძრავებდა მწერალს, ეს დღემდე უცნობია. ჭორების თანახმად, ამ უცნაური გზით ის თავისი მოღალატე ქმრის დასჯას შეცადა.

ვილა „ჩალისფერი ცხენი“

აგათა კრისტის ნამუშევრებიდან 83 დანაშაული მოწამვლის დახმარებით ხორციელდება. თავად მწერალი შესანიშნავად ერკვეოდა საწამლავებში. ის ფარმაცევტად მუშაობდა, პირველი მსოფლიო ომის დროს კი ჰოსპიტალში მედდა იყო.

რამდენად შესაძლებელია ტელეპათიური მკვლელობა? შეიძლება მოწამლო ადამიანი უძველესი ჯადოქრობის დახმარებით? დაკავშირებულია თუ არა მრავალი იდუმალი უბედური შემთხვევა შავ მაგიასთან? - ამ კითხვებზე პასუხის გაცემა მხოლოდ ქალბატონ არიადნა ოლივერს შეუძლია. წიგნი აგათამ 1961 წელს დაწერა. რომანის მთავარი გმირი დეტექტივის მწერალი არიადნა ოლივერია. გმირები როდა და მისი მეუღლე, მაიორი დესპარდი სხვა რომანშიც გვხვდებიან. „კარტი მაგიდაზე“ - აქ ასევე ვხვდებით არიადნა ოლივერს. როდა და დესპარდი წიგნში „კარტი მაგიდაზე“ პირველად ხვდებიან ერთმანეთს და უყვარდებათ, ხოლო „ვილა ჩალისფერ ცხენში“ ისინი უკვე დაქორწინებულები არიან.

მკვლელობა აღმოსავლეთის ექსპრესში

ეს ლეგენდარული წიგნი ცნობილია მათთვისაც, ვისაც ცხოვრებაში არასდროს აუღია ხელში დეტექტივი. ყველამ არ იცის, რომ ერკიულ პუარო რეალური ადამიანის პროტოტიპია. 1910-იანი წლების შუა პერიოდში, აგათამ ავტოსადგურზე მხიარული ბელგიელი მამაკაცი დაინახა, რომელსაც მდიდრული ულვაშები ამშვენებდა. როგორც ჩანს, ეს ადამიანი მართლაც უცნაური იყო: ჟესტები, სახის გამომეტყველება და იშვიათი რეპლიკები გარშემომყოფების ყურადღებას იქცევდა. ამასთან ერთად, საკმაოდ ენამახვილიც აღმოჩნდა. შემთხვევითი გამვლელის იმიჯმა იმდენად შთააგონა მწერალი, რომ მან ის წიგნების სერიის მთავარ გმირად აქცია.

აგათა კრისტი არქეოლოგიითაც იყო გატაცებული. მან არაერთი წელი გაატარა ექსპედიციებში, არქეოლოგ მეუღლესთან ერთად. ამ ექსპედიციებმა ის რამდენიმე რომანის შექმნაზე შთააგონა. ერთ-ერთი იყო „მკვლელობა აღმოსავლეთის ექსპრესში“

მკვლელობები ანბანის მიხედვით

ეს დეტექტივი ცოტათი განსხვავდება აგათა კრისტის დამახასიათებელი ხელწერისგან. აქ ნაკლები მოქმედება და მეტი მსჯელობაა. ავტორი მკითხველს სავარაუდო დამნაშავეზე პირველივე გვერდებიდან მიანიშნებს. პუაროს ყოველი მსჯელობა მკვლელის ვინაობის შესახებ, ემთხვევა იმას, რასაც ამ პერსონაჟის შესახებ ვიგებთ. მიუხედავად ამისა, წიგნი უნდა წაიკითხოთ ბოლომდე, რადგან ყველაფერი ისე არ არის, როგორც ერთი შეხედვით ჩანს. ზედაპირზე ჩანს მტკიცებულებები: რკინიგზის ანბანის განმარტების წიგნი და წერილები, რომლებიც პუაროს ატყობინებს ადგილს, სადაც მკვლელობა მოხდება. პირველად ეს არის ასობგერა „ა“, საიდანაც იწყება ქალაქის და მსხვერპლის სახელები. შემდეგ მოდის „ბ“ და ა.შ. პუარომ უნდა გამოიცნოს მკვლელის ჩანაფიქრი და ხელი შეუშალოს დაგეგმილი 26 დანაშაულის ჩადენაში.

სიკვდილი ნილოსზე

აგათა კრისტი თავისი საქმის პროფესიონალია. მისი პერსონაჟები ყოველთვის ძალიან ცოცხალი და მრავალმხრივია. რომანები ყოველთვის გხვევს თავბრუდამხვევ ატმოსფეროში. გამონაკლისი არც „სიკვდილი ნილოსზეა“. როცა ამ რომანს კითხულობ, გგონია, რომ მწერალმა ისტორიაში იმოგზაურა და მომხდარი საკუთარი თვალით ნახა. რა თქმა უნდა, ვერც აქ მიხვდებით, ვინ არის მკვლელი. „სიკვდილი ნილოსზე“ აგათა კრისტის ერთ-ერთი ყველაზე ცნობილი და მნიშვნელოვანი რომანია. „აღმოსავლეთის ციკლის“ მთავარი ნაწარმოებია, რომელიც 1937 წელს დაიბეჭდა. მისი სამი ეკრანიზაცია არსებობს.

აგათა კრისტი 85 წლის ასაკში გარდაიცვალა - მშვიდად და დიდებულად. მისი წიგნები კი დღესაც ცოცხლობენ. მათზე იქმნება ფილმები, იდგმება სპექტაკლები, კომიქსები და ვიდეოთამაშებიც კი.

დღეს, მისი წიგნები ერთ-ერთ ყველაზე გაყიდვად წიგნებად ითვლება მსოფლიოში, რომელიც მხოლოდ ბიბლიასა და შექსპირის პიესებს ჩამორჩება.