თბილისში იშვიათად ნახავთ ოჯახს, ოთხფეხა მეგობარი რომ არ ჰყავდეს. კინოლოგები ამბობენ, რომ ძაღლი ბევრს "სამარიაჟოდ" მოჰყავს შინ და ზოგჯერ სათანადოდ არც კი უვლის, ეზარება გასეირნება, დაბანა... ჩვენი რესპონდენტი, 22 წლის სტუდენტი თეკლა კვაჭაძე, სამი წელია ძაღლების გასეირნებით შოულობს თანხას.
- ზოოლოგიის უნივერსიტეტის სტუდენტი ვარ, პარალელურად ვმუშაობ ზოოპარკში, ეგზოტარიუმის განყოფილებაში. ადრე მუზეუმშიც ვმუშაობდი, დასპირტული მასალების ცენტრში. ძალიან დატვირთული გრაფიკი მაქვს და ამის გამო აკადემიური ავიღე უნივერსიტეტში. ჩემი მეგობარი კინოლოგია, ის ასეირნებს და ამავე დროს წვრთნის ძაღლებს. სწორედ მან შემომთავაზა, ძაღლების გასეირნება დამეწყო, დამატებითი შემოსავალი ყოველთვის კარგია. დავთანხმდი და სამი წელია, ასე ვმუშაობ.
- ადვილია უცხო ძაღლთან ურთიერთობა? ზოგიერთი ხომ აგრესიულია?
- ძალიან მიყვარს ცხოველები, მეც კინოლოგობას ვაპირებდი, მაგრამ ბოლოს ეგზოტიკური ცხოველები ავირჩიე. თუ ძაღლის ფსიქოლოგია იცი, მასთან ურთიერთობაც ადვილია. ძაღლის შეჩვევას ერთი კვირა მაინც სჭირდება. მისთვის ავტორიტეტი უნდა იყო, აჩვენო, რომ მასზე ძლიერი ხარ. თუ სუსტია ცხოველი, უნდა მოეფერო, აჭამო და ასე შეგეჩვევა. ყველაზე დამჯერები ლაბრადორები და მონადირე ძაღლები, ფრანგული ბულდოგი და იორკშირი არიან. პატარა ძაღლებს უფრო სჩვევიათ კაპასობა. ერთი ძაღლის შეჩვევას დაახლოებით ერთი თვე დასჭირდა, არ მიჯერებდა, აგრესიული იყო, მაგრამ ახლა მემორჩილება.
სამწუხაროდ, თბილისში ძაღლები უფრო "სამარიაჟოდ" ჰყავთ. შარშან ყველა ლაბრადორს ეძებდა, წელს კი ლაიკა გახდა მოდური. ვაკეში ვასეირნებ ანგლო-რუსულ მწევარს. ის თორმეტი წელია ჰყავს ოჯახს და ბავშვივით უვლიან. ძაღლს არ უნდა მისცე არასწორი მითითებები, უმიზეზოდ არ დასაჯო - ბავშვივით არის, კომპლექსდება და მერე აღარც თამაში უნდა, აღარც გასეირნება, თავისთვის არის სახლში ჩაკეტილი.
- რამდენს გიხდიან ერთი ძაღლის გასეირნებაში?
- მხოლოდ გასეირნება 1 საათი 10 ლარი ღირს. არიან ძაღლები, რომლებსაც სირბილი და ფორმაში ყოფნა სჭირდებათ. ამ შემთხვევაში 5 ლარი ემატება ფიქსირებულ გადასახადს. 5 ლარით მეტს იხდის გარეუბანში მცხოვრები ოჯახიც. ძაღლისთვის აუცილებელია მოძრაობა, გართობა და ტონუსში ყოფნა.
- გარდა ძაღლების გასეირნებისა, ზოოპარკშიც მუშაობ, როგორ უთავსებ ერთმანეთს ამ ორ საქმეს?
- დილის შვიდი საათიდან ვიწყებ მუშაობას, რამდენიმე ერთგული კლიენტი მყავს და მათ ძაღლებს ყოველდღე, კონკრეტულ დროს ვასეირნებ. თორმეტ საათზე მივდივარ ზოოპარკში. წესით, კვირაში სამი დღე ვმუშაობ იქ, მაგრამ ახლა ზოოპარკს პატარა მანგუსტები შეემატა და ყოველდღიური მზრუნველობა სჭირდებათ - დროულად უნდა ვაჭამო და ვაკონტროლო, დედამ არ შეჭამოს შვილები. ზოოპარკში მუშაობას ხუთ საათზე ვამთავრებ, ისევ მივდივარ იმ ოჯახებში, ვის ძაღლებსაც ვასეირნებ და ათ საათამდე ვმუშაობ.
- თავად თუ გყავს ძაღლები?
- გაგიკვირდებათ და, ორი გველი მყავს: ჩვეულებრივი მახრჩობელა და სიმინდის მცურავი, ასევე - ეუბლეფარი (ხვლიკი) და ზღვის გოჭები. ტარანტულიც მყავდა (ობობას ჯიში), მაგრამ მომიკვდა.
- ოჯახის წევრებს რა რეაქცია ჰქონდათ, სახლში გველები რომ მიიყვანე?
- ძალიან საყვარლები არიან გველები. ჩემი მეგობრები ცხოვრობენ საზღვარგარეთ, გავუგზავნე ფული, მიყიდეს გველი და გამომიგზავნეს. მეორე გველი კი მაჩუქეს. ოჯახის წევრებს თავიდან კი ეუცხოვათ, მაგრამ შეეჩვივნენ. მეზობლებიც კი აღარ შემოდიოდნენ ჩვენთან გველების შიშით, მაგრამ ახლა მიხვდნენ, რომ საშიში არაფერია.
- ძნელი ხომ არ არის მათი მოვლა?
- ყველაზე ადვილად მოსავლელი გველია. კვირაში ერთხელ ვუსუფთავებ ტერარიუმს, ვუცვლი წყალს, ცივსისხლიანები არიან და ტემპერატურის სისტემატური კონტროლი სჭირდებათ. ახლა გაიზარდნენ და კვირაში ერთხელ ვირთხებს ვაჭმევ. მგრძნობიარეები არიან და კარგი ყნოსვა აქვთ. როცა ადამიანის ხელსა და სუნს ეჩვევიან, ხვდებიან, ვინ არის მათი პატრონი და სწორად რეაგირებენ. როცა ცუდად ვარ, ავიყვან ხოლმე ხელში ჩემს გველებს და ვმშვიდდები. მიწისძვრა სანამ მოხდებოდა, მათ ცოტა ხნით ადრე რაღაც იგრძნეს და ტერარიუმში აწრიალდნენ. ჩემს გველებს მოფერებით თორნიკეს და ძაბას ვეძახი.
თამარ ბოჭორიშვილი
ყოველკვირეული გაზეთი "ყველა სიახლე"
(გამოდის ოთხშაბათობით)