"კრი­მი­ნა­ლუ­რი ავ­ტო­რი­ტე­ტე­ბი დაბ­რუნ­დნენ"

სა­ზო­გა­დო­ე­ბა­ში არ წყდე­ბა კა­მა­თი იმის შე­სა­ხებ, არის თუ არა იმის საფ­რთხე, რომ ე.წ. კა­ნო­ნი­ერ­მა ქურ­დებ­მა ქვე­ყა­ნა­ში გავ­ლე­ნა აღიდ­გი­ნონ და "ძველ დრო­ში" დავ­ბრუნ­დეთ. აღ­ნიშ­ნულ სა­კითხ­ზე გვე­სა­უბ­რე­ბა ყო­ფი­ლი გე­ნე­რა­ლუ­რი პრო­კუ­რო­რი გია მე­ფა­რიშ­ვი­ლი.

- მეჩ­ვე­ნე­ბა, რომ ეს თე­მა უკ­ვე პო­ლი­ტი­კუ­რი ან­გა­ჟი­რე­ბის სა­გა­ნი გახ­და. მე ვერ ვხე­დავ "კა­ნო­ნი­ე­რი ქურ­დე­ბის" ად­გილს მო­მა­ვალ სა­ქარ­თვე­ლო­ში, ეს არა­ვი­თარ შემ­თხვე­ვა­ში არ მოხ­დე­ბა და არც ერ­თი ხე­ლი­სუფ­ლე­ბა არ და­უშ­ვებს, რომ მა­თი მდგო­მა­რე­ო­ბა ისე­თი­ვე იყოს, რო­გო­რიც კო­მუ­ნის­ტურ წარ­სულ­ში და ცო­ტა მომ­დევ­ნო პე­რი­ოდ­შიც. ამას ჰქონ­და თა­ვი­სი ობი­ექ­ტუ­რი და სუ­ბი­ექ­ტუ­რი მი­ზე­ზე­ბი. არ დაგ­ვა­ვიწყ­დეს, 90-ი­ან წლებ­ში ჩვენ ვი­ყა­ვით არა სა­ხელ­მწი­ფო, არა­მედ რა­ღაც გა­ერ­თი­ა­ნე­ბა, რო­მელ­საც არ ჰქონ­და არც საზღ­ვა­რი და არც სა­ხელ­მწი­ფო ატ­რი­ბუ­ტე­ბი. ბუ­ნებ­რი­ვი­ა, ეს არის კრი­მი­ნა­ლუ­რი სამ­ყა­როს­თვის არაჩ­ვე­უ­ლებ­რი­ვი, იდე­ა­ლუ­რი პი­რო­ბე­ბი. იმას, რომ "კა­ნო­ნი­ე­რი ქურ­დე­ბის" თე­მა და­ი­ხუ­რა და მა­თი გავ­ლე­ნა სა­ქარ­თვე­ლო­ში მო­ის­პო, რო­მელ­საც იწერ­და წი­ნა ხე­ლი­სუფ­ლე­ბა, ნა­წი­ლობ­რივ ვუ­დას­ტუ­რებ, მათ ნამ­დვი­ლად შეძ­ლეს ეს - "კა­ნო­ნი­ერ ქურ­დებს" ერ­თად მო­უ­ყა­რეს თა­ვი, და­ა­პა­ტიმ­რეს თუ გა­აქ­ცი­ეს, მაგ­რამ ახ­ლა ბევ­რი სხვა სა­კითხ­ია გა­სარ­კვე­ვი, რომ­ლე­ბიც თა­ნა­მედ­რო­ვე ვალ­დე­ბუ­ლე­ბებ­თან ერ­თად უნ­და გან­ვი­ხი­ლოთ. კერ­ძოდ, ის, თუ რო­გორ მოხ­და მა­თი და­ჭე­რა-­და­პა­ტიმ­რე­ბა, რამ­დე­ნად კა­ნო­ნი­ე­რი იყო ეს ზო­მე­ბი და ა.შ. კრი­მი­ნალ­თან, უკა­ნო­ნო­ბას­თან უკა­ნო­ნო მე­თო­დე­ბით ბრძო­ლა დიდ უბე­დუ­რე­ბად მი­მაჩ­ნია და ეს დიდ­ხანს არ შე­იძ­ლე­ბა გაგ­რძელ­დეს. ბი­ძი­ნა ივა­ნიშ­ვი­ლი გა­დის პო­ლი­ტი­კუ­რი ას­პა­რე­ზი­დან და, ვფიქ­რობ, მო­მა­ვალ­ში მოვ­ლენ ახა­ლი პო­ლი­ტი­კუ­რი ლი­დე­რე­ბი, რომ­ლე­ბიც ამ სა­კითხს ცო­ტა სხვა­ნა­ი­რად და­ა­ყე­ნე­ბენ. იმე­დი მაქვს და დარ­წმუ­ნე­ბუ­ლი ვარ, რომ ქურ­დე­ბი­სა და კრი­მი­ნა­ლუ­რი ავ­ტო­რი­ტე­ტე­ბის ეპო­ქა არას­დროს დაბ­რუნ­დე­ბა, არ არის ამი­ს სო­ცი­ა­ლუ­რი პი­რო­ბე­ბი და ამი­ტომ. ისი­ნი დაბ­რუნ­დე­ბი­ან მხო­ლოდ ერთ შემ­თხვე­ვა­ში - თუ სა­ხელ­მწი­ფო აღარ ივარ­გებს, თუ მას "კბი­ლე­ბი და­აც­ვდე­ბა".

- თქვე­ნი აზ­რით, რამ გა­ნა­პი­რო­ბა ცი­ხე­ებ­ში კრი­მი­ნა­ლუ­რი ავ­ტო­რი­ტე­ტე­ბის მოძ­ლი­ე­რე­ბა? რო­გორც ამ­ბო­ბენ, დღეს და­წე­სე­ბუ­ლე­ბებ­ში თით­ქმის ისი­ნი აკონ­ტრო­ლე­ბენ სი­ტუ­ა­ცი­ას.

- პე­ნი­ტენ­ცი­ურ და­წე­სე­ბუ­ლე­ბებ­ში კრი­მი­ნა­ლუ­რი ავ­ტო­რი­ტე­ტე­ბის მეშ­ვე­ო­ბით მარ­თვის უფ­ლე­ბა­მო­სი­ლე­ბა მსოფ­ლი­ოს თით­ქმის ყვე­ლა ქვე­ყა­ნა­ში არ­სე­ბობს, მა­თი გავ­ლე­ნა ყვე­ლა ქვეყ­ნის სას­ჯე­ლაღ­სრუ­ლე­ბის და­წე­სე­ბუ­ლე­ბა­ში­ა. სა­ქარ­თვე­ლო­სა და სსრკ-ში ეს გავ­ლე­ნა, პრაქ­ტი­კუ­ლად, გა­ი­გი­ვე­ბუ­ლი იყო ხელ­მძღვა­ნე­ლო­ბას­თან. ამი­სი მი­ზე­ზი იყო ერ­თი - და­წე­სე­ბუ­ლე­ბის ად­მი­ნის­ტრა­ცი­ას არ ჰქონ­და იმ­ხე­ლა რე­სურ­სი, ემარ­თა ნე­ბის­მი­ე­რი ნი­უ­ან­სი, ამი­ტომ იგი ჩვე­უ­ლებ­რი­ვად ეყ­რდნო­ბო­და კრი­მი­ნა­ლურ ავ­ტო­რი­ტეტს, რო­მელ­საც გარ­კვე­ულ სეგ­მენ­ტში აძ­ლევ­და შე­ღა­ვა­თებს და ისიც უზ­რუნ­ველ­ყოფ­და შე­სა­ბა­მი­სი წეს­რი­გის დამ­ყა­რე­ბას თა­ვი­სუფ­ლე­ბის აღ­კვე­თის ად­გი­ლებ­ში. წი­ნა ხე­ლი­სუფ­ლე­ბის პი­რო­ბებ­ში, კრი­მი­ნა­ლუ­რი ავ­ტო­რი­ტე­ტე­ბი მარ­თლა იყ­ვნენ შეზღ­უ­დულ­ნი, მაგ­რამ სა­კითხი არის ხერ­ხებ­ში, რა მე­თო­დე­ბით უპი­რის­პირ­დე­ბო­და მათ სა­ხელ­მწი­ფო. რო­დე­საც ეს მე­თო­დე­ბი, გინ­და თუ არა, ანუ­სის მი­და­მო­ში ბოთ­ლის გაჩ­რას­თა­ნაა და­კავ­ში­რე­ბუ­ლი, მი­მაჩ­ნი­ა, რომ ასე­თი რა­მის გა­კე­თე­ბა და­უშ­ვე­ბე­ლი და­ნა­შა­უ­ლი­ა. რაც შე­ე­ხე­ბა დღე­ვან­დელ მდგო­მა­რე­ო­ბას - მა­ფიქ­რებს სას­ჯე­ლაღ­სრუ­ლე­ბის დე­პარ­ტა­მენ­ტში მიმ­დი­ნა­რე პრო­ცე­სე­ბი. ნუ დაგ­ვა­ვიწყ­დე­ბა, რომ იქ დღეს მდგო­მა­რე­ო­ბა ძალ­ზე რთუ­ლია და რო­ცა ამ­ბო­ბენ, კრი­მი­ნა­ლუ­რი ავ­ტო­რი­ტე­ტე­ბი დაბ­რუნ­დნე­ნო, ამას ვა­დას­ტუ­რებ, ჩე­მი მო­ნა­ცე­მე­ბი­თაც ასე­ა. მთე­ლი უბე­დუ­რე­ბა ისა­ა, რომ კრი­მი­ნა­ლუ­რი ავ­ტო­რი­ტე­ტე­ბის გა­რე­შე ვერ იმარ­თე­ბა სი­ტუ­ა­ცი­ა, ისევ გაჩ­ნდა "ობ­შჩი­ა­კის" პრობ­ლე­მა ცი­ხე­ებ­ში - ყვე­ლა პა­ტიმ­რის­გან იკ­რი­ბე­ბა შე­ნა­წი­რი, რო­მე­ლიც შემ­დეგ ხმარ­დე­ბა ქურ­დუ­ლი სამ­ყა­როს ლი­დე­რებს, მათ სო­ცი­ა­ლურ გა­რან­ტი­ებს, ნუ გა­გე­ცი­ნე­ბათ - პენ­სი­ი­დან დაწყ­ე­ბუ­ლი, ჩი­ნოვ­ნი­კე­ბის მოს­ყიდ­ვით დამ­თავ­რე­ბუ­ლი. მარ­თა­ლი­ა, სე­რი­ო­ზუ­ლად შე­ზან­ზარ­და კრი­მი­ნა­ლუ­რი სამ­ყა­რო, მაგ­რამ ეს შე­ზან­ზა­რე­ბა უკ­ვე ჩვე­ვა­ში უნ­და გა­და­ვი­დეს, აღარ უნ­და და­ვუშ­ვათ და გა­ვი­მე­ო­როთ ის, რაც იყო. მი­მაჩ­ნი­ა, რომ პირ­ველ რიგ­ში, სას­ჯე­ლაღ­სრუ­ლე­ბის სა­მი­ნის­ტრო უნ­და გა­უქ­მდეს, არ არის ნორ­მა­ლუ­რი მოვ­ლე­ნა, რო­დე­საც სა­ქარ­თვე­ლო­ში არ­სე­ბობს სას­ჯე­ლაღ­სრუ­ლე­ბის, პრო­ბა­ცი­ი­სა და იუ­რი­დი­უ­ლი დახ­მა­რე­ბის სა­მი­ნის­ტრო. ანუ სა­ქარ­თვე­ლო­ში გვაქვს ად­ვო­კა­ტუ­რის სა­მი­ნის­ტრო, რაც ხე­ლოვ­ნუ­რია და ერ­თი კა­ცის ამ­ბი­ცი­ებს აყო­ლი­ლი შე­სა­ბა­მი­სი გა­დაწყ­ვე­ტი­ლე­ბა, რო­მე­ლიც თა­ვის დრო­ზე იქ­ნა მი­ღე­ბუ­ლი. არც ერთ ქვე­ყა­ნას ცი­ხე­ე­ბის სა­მი­ნის­ტრო არ აქვს და გვაქვს ჩვენ. ცი­ხე­ე­ბის ქვე­ყა­ნა ვი­ყა­ვით და ამი­ტომ? რა­ტომ არ შე­იძ­ლე­ბო­და მი­სი და­ტო­ვე­ბა იუს­ტი­ცი­ის სა­მი­ნის­ტროს სის­ტე­მა­ში? მაგ­რამ იუს­ტი­ცი­ის მა­შინ­დელ­მა მი­ნის­ტრმა ადე­იშ­ვილ­მა არ მო­ინ­დო­მა თა­ვის ატ­კი­ვე­ბა და ეს იყო ყვე­ლაფ­რის მი­ზე­ზი. ჩე­მი აზ­რით, უნ­და დარ­ჩეს სას­ჯე­ლაღ­სრუ­ლე­ბის დე­პარ­ტა­მენ­ტი და ის შე­ვი­დეს იუს­ტი­ცი­ის სა­მი­ნის­ტროს გამ­გებ­ლო­ბა­ში, რო­გორც ად­რე იყო და რო­გორც არის ნე­ბის­მი­ერ ქვე­ყა­ნა­ში. დღეს იუს­ტი­ცი­ის სა­მი­ნის­ტრო დარ­ჩა მე­ფე ლი­რის როლ­ში - პრო­კუ­რა­ტუ­რა წა­ვი­და, სას­ჯე­ლაღ­სრუ­ლე­ბაც გა­მო­ე­ყო და რა­ღა დარ­ჩა ამ სა­მი­ნის­ტროს­გან, რო­მე­ლიც უკ­ვე სულს ღა­ფავს? ყვე­ლა­ფე­რი ადე­იშ­ვი­ლის ახი­რე­ბის გა­მო მოხ­და.

"ქურ­დუ­ლი კო­დექ­სი"

"კა­ნო­ნი­ერ ქურდს" ეკ­რძა­ლე­ბო­და მუ­შა­ო­ბა, და­ო­ჯა­ხე­ბა, მუდ­მი­ვი საცხ­ოვ­რე­ბე­ლი ად­გი­ლის ჩა­ნა­წე­რი, ჯარ­ში სამ­სა­ხუ­რი და სა­ხელ­მწი­ფოს­თან ყო­ველ­გვარ ურ­თი­ერ­თო­ბებ­ში შეს­ვლა, კომ­კავ­შირ­სა და პარ­ტი­ის რი­გებ­ში გა­წევ­რე­ბა. "ქურ­დუ­ლი კა­ნო­ნე­ბი" შემ­დეგ ძი­რი­თად დე­ბუ­ლე­ბას მო­ი­ცავ­და: ქურ­დუ­ლი იდე­ის ერ­თგუ­ლე­ბა და მხარ­და­ჭე­რა; სა­მარ­თალ­დამ­ცავ ორ­გა­ნო­ებ­თან კონ­ტაქ­ტის და­უშ­ვებ­ლო­ბა; სხვა კა­ნო­ნი­ერ ქურ­დებ­თან ან ავ­ტო­რი­ტე­ტებ­თან ურ­თი­ერ­თო­ბებ­ში პა­ტი­ოს­ნე­ბის დაც­ვა; თა­ვი­ანთ წრე­ებ­ში ახა­ლი წევ­რე­ბის, გან­სა­კუთ­რე­ბით ახალ­გაზ­რდე­ბის ჩათ­რე­ვის ვალ­დე­ბუ­ლე­ბა; პო­ლი­ტი­კუ­რი მოღ­ვა­წე­ო­ბის აკ­რძალ­ვა;­ კონ­ტრო­ლი გა­მას­წო­რე­ბელ და­წე­სე­ბუ­ლე­ბებ­სა და დრო­ე­ბი­თი და­კა­ვე­ბის საკ­ნებ­ში წეს­რი­გის დაც­ვა­ზე, იქ ქურ­დე­ბის კონ­ტრო­ლის დამ­ყა­რე­ბა;

"კა­ნო­ნი­ე­რი ქურ­დე­ბი" ვე­რა­სო­დეს გახ­დე­ბი­ან:

ჰო­მო­სექ­სუ­ა­ლები, რა­ი­მე ვა­ლის არგა­დამ­ხდელ­ნი ("ფუფ­ლოშ­ნი­კე­ბი"), სა­მარ­თალ­დამ­ცავ ორ­გა­ნო­ში მო­სამ­სა­ხუ­რე­ნი, ასე­ვე - ქა­ლე­ბი.

ესაუბრა ნა­ნა ფიცხ­ე­ლა­უ­რი

ყოველკვირეული გაზეთი "ყველა სიახლე"

(გამოდის ოთხშაბათობით)