არქიმანდრიტი: ყველა ხელისუფლება ღვთისგანაა ხელდასხმული
"როგორც ვიცი, ეკლესიისთვის მისაღებია მონარქიული მმართველობა. მაინტერესებს, რა აზრისაა ეკლესია რევოლუციის შედეგად დამკვიდრებულ მონარქიულ მმართველობაზე?" - ეს მესიჯი რამდენიმე ხსნის წინ მივიღეთ ჩვენი ჟურნალის მკითხველისგან. ამიტომ ამჯერად სწორედ ამ საკითხებს შევეხებით...
არქიმანდრიტი მაკარი
(აბესაძე):
- ქრისტიანულმა ეკლესიამ 16 საუკუნე იარსება მონარქიული მმართველობის დროს, ამიტომ მიწიერად ძალიან შეერწყა მონარქიულ მმართველობას, თორემ აზრი, თითქოს ეკლესია მომხრე ან მოწინააღმდეგეა რომელიმე სახელმწიფო წყობისა, არ არის მართებული, არ არის ეკლესიური სწავლება. ეკლესია მიწას, მიწიერ ცხოვრებას არ განაგებს. ქრისტიანისთვის გადამწყვეტი მნიშვნელობა არ აქვს, როგორი სახელმწიფო წყობა იქნება მიწაზე, რადგან არც ერთს არ შეუძლია, ხელი შეუწყოს ან შეუშალოს ადამიანის სულის ცხონებას. სულის ცხონებასაც და წარწყმედასაც თავად ადამიანი უწყობს ან უშლის ხელს და არა სხვა რამ. თუ ადამიანი თავისი ცხოვრების გზაზე დადგომას გარე სამყაროს დააბრალებს, მისი ქმედება ჰგავს ადამის ქმედებას, როდესაც თავისი ცოდვა ევას დააბრალა, ევამ კი - გველს. შესაბამისად, მოსაზრება, თითქოს მონარქიული წყობილებაა ეკლესიისთვის სახელმწიფოს მართვის იდეალური ფორმა, არ არის მართებული. ბიბლიიდან ვიცით, რომ როდესაც იუდეველებმა სამოელ წინასწარმეტყველს მეფე მოსთხოვეს, ამით განარისხეს უფალი. წმინდა წერილი სხვა ადგილას გვაუწყებს, რომ როდესაც იუდეველები სინანულში არიან თავიანთი ცოდვების გამო, სამოელ წინასწარმეტყველს ეუბნებიან - ჩვენს ცოდვებს ისიც დავამატეთ, მეფე რომ მოვითხოვეთო. სამოელიც ჰყვედრიდა მათ ამის გამო ანუ მეფის მოთხოვნა იყო ცოდვა. იდეალური მმართველობის ფორმა, რომელიც მიწაზე არსებობდა, იყო მსაჯულთა ხანა, როდესაც ადამიანებს უნდა ეცხოვრათ ღვთის განდიდებით და თუ რაიმე გაუჭირდებოდათ, უფალი გამოუჩენდა მსაჯულს, მმართველს, რომელიც ღვთის შეწევნით, შემდეგ მოაგვარებდა ამა თუ იმ პრობლემას.
როდესაც ისრაელიანებმა მეფე მოითხოვეს, სამოელს უთხრა უფალმა, - შენ კი არ აღგიდგა წინ ისრაელის ერი, არამედ - მე; შენ კი არ გეურჩა, როდესაც მეფე მოითხოვა, არამედ მე მეურჩა, ანუ მეფის მოთხოვნა - ურჩობაა. რესპუბლიკური მმართველობა იქნება მიწაზე, კონსტიტუციური, მონარქიული თუ სხვა, ქრისტიანობა ამაზე არ არის და არ უნდა იყოს დამოკიდებული. პავლე მოციქული გვეუბნება: ყოველი ხელისუფალი უფლისგან არს - როგორ მმართველობასაც მოგვცემს უფალი იმ დროს, როდესაც ვცხოვრობთ ამ ქვეყანაზე, უნდა დავემორჩილოთ იმ მმართველობას. ხელისუფლების წინააღმდგომობა, იქნება მონარქიის წინააღდგომობა რევოლუციური მოთხოვნებით თუ რესპუბლიკაზე წინააღმდგომობა მონარქიული მოთხოვნებით, - ერთიც და მეორეც უფლის საწინააღმდეგოა. ყველა ხელისუფლება ღვთისგანაა ხელდასხმული და როდესაც არსებულ ხელისუფლებას ვეწინააღმდეგებით, უფალს ვეწინააღმდეგებით. რევოლუციური ცვლილება ყოველთვის ღვთის წინააღმდგომობაა, მაგრამ როდესაც ადამიანებს, ადამიანთა უმეტესობას ასე სურს, უფალი უშვებს ამ გზით ხელისუფლების, მმართველობის ცვლილებას, როგორც მსაჯულთა ხანაში მოხდა. თუნდაც უმცირესობაში ვიყოთ, უნდა შევეგუოთ იმ მმართველობას, რომელსაც უფალი დაგვიდგენს. მით უმეტეს, ეს ჩვენთვის სულიერად არც საზიანოა და არც სასარგებლო. როგორი სახელმწიფო წყობა უნდა იყოს მიწაზე, რომელი სახელმწიფო წყობაა სასურველი, ეს უფალმა უწყის და ისეთ სახელმწიფო წყობას გვაძლევს, როგორიც საჭიროა იმ დროს მცხოვრები ადამიანებისთვის. თუ ეკლესიისა და ხელისუფლების ნება შერწყმულია ერთმანეთთან, ეს არის იდეალური ვარიანტი ანუ თუ საერო ხელისუფლებაც არის მართლმადიდებელი და ასრულებს ღვთის მცნებებს. უფალი არ გვასწავლის, რომ რევოლუციებით, გამოსვლებითა თუ სხვა მეთოდებით ვიზრუნოთ იმისათვის, რომ ქრისტიანი ხელისუფლება გვყავდეს. შეიძლება, უფალს ვევედროთ ლოცვით, - გვყავდეს ქრისტიანი ხელისუფლება.
- როგორი დამოკიდებულება გვმართებს საერო, მიწიერი ხელისუფლების მიმართ?
- ქრისტიანის მოვალეობაა, დაემორჩილოს საერო ხელისუფლებას, ყველა საერო კანონს, გარდა იმ კანონებისა, რომლებიც ქრისტიანს უკრძალავს ღვთის განდიდებას, ეწინააღმდეგება ღვთის მცნებებს. სხვა ნებისმიერი საერო კანონის ურჩობით, არა მარტო კანონს არღვევს ადამიანი, არამედ - ღმერთს სცოდავს.
- რატომ არის საჭირო მიწიერი ხელისუფლება? როგორ ხსნის ეკლესია საერო ხელისუფლების არსებობის აუცილებლობას?
- ცოდვით დაცემის შედეგად ადამიანი გახდა ცოდვისკენ მიდრეკილი. ადამიანი რომ სულიერად არ იყოს დაცემული და ზნეობრივად მაღალ დონეზე იდგეს, მას მიწიერი მმართველობა არ დასჭირდებოდა.
- როგორც ვთქვით, როდესაც ისრაელის ერმა სამეფო ხელისუფლება ითხოვა, ამით განარისხა უფალი, თუმცა უფალი მაინც უშვებს რჩეულ ერზე სამეფო მმართველობას. ასევე ითქვა, რომ უფალი დედამიწაზე უშვებს იმ მმართველობას, რაც ადამიანთა უმეტესობას სურს. რაზე მიანიშნებს ეს ფაქტი? საინტერესოა ისიც, რა სწავლება აქვს ეკლესიას რევოლუციის, საერთოდ, დედამიწაზე არამშვიდობისმყოფლობის - შფოთისა და არეულობის შესახებ?
- უფალი ყოველთვის მიუთითებს ადამიანს, რა არის მისთვის უკეთესი, მაგრამ თუ ადამიანი დაჟინებით მიჰყვება თავის ნებას, უშვებს, რომ მან ეს ნება აღისრულოს, რადგან არ უზღუდავს თავისუფალ ნებას. რევოლუციებს, ომებსა თუ სხვა სახის არეულობებსაც ადამიანები აწყობენ, ისევ და ისევ, თავისუფალი ნებით. უფალი პირიქით, ცდილობს, თითოეულ ჩვენგანს აგვარიდოს უსიამოვნება. შესაძლოა, ვინმემ იკითხოს - მაშ, რატომღა მოგვცა უფალმა თავისუფალი ნება? - ასე რომ არ ყოფილიყო, ადამიანი რობოტს ემსგავსებოდა. ღმერთმა კი კაცი თავის ხატად და მსგავსად შექმნა - მისცა ის, რაც მხოლოდ მას ჰქონდა, - თავისუფალი ნება და შემოქმედების უნარი. როგორ გამოიყენებს, ეს თვითონ ადამიანზეა დამოკიდებული. სწორედ ამის გამოა, რომ ზოგნი მოიპოვებენ სასუფეველს, ზოგნი კი - ვერა. მათ უფალი კი არ სჯის, არამედ თავიანთივე საქციელის შედეგს იღებენ იმის არადანიშნულებისამებრ გამოყენების გამო, რაც უფალმა საცხოვნებლად და მარადიული ნეტარების მოსაპოვებლად მოგვცა.
(გამოდის ხუთშაბათობით)
ქართველი ჟურნალისტის და ამერიკელი დიპლომატის ქორწილი ვაშინგტონში - "ძალიან ბედნიერები ვართ, რომ ვიპოვეთ ერთმანეთი"
უზენაესი სასამართლოს მოსამართლეობის ყოფილი კანდიდატი თამთა თოდაძეზე - "რა ბრიჯიტ ბარდო ესა მყავს, რა აბია ასეთი ნეტავ"
