რატომ უფასურდება თურქული ლირა?

ლირა გაუფასურებას განაგრძობს. Bloomberg-ის სავაჭრო პლატფორმაზე ერთი დოლარი 6,85 ლირად ივაჭრება. ეს კი 10 აგვისტოს თურქეთის ცენტრალური ბანკის მიერ დადგენილ ოფიციალურ კურსთან შედარებით 92 პუნქტით ნაკლებია.

თურქეთის ეროვნულმა ვალუტის გაუფასურებამ კი მთელი მსოფლიოს ყურადღება მიიპყრო, რაც ნამდვილად არ არის გასაკვირი. თურქეთი დღეს არის ქვეყანა, რომელიც ერთი მხრივ ნატო-ს წევრია და რეგიონში ამერიკის ერთ-ერთ დასაყრდენს წარმოადგენს, მეორე მხრივ ეს არის ქვეყანა, რომელიც უკვე აშკარად ეწინააღმდეგება დასავლურ, მათ შორის ნატო-ს სტანდარტებს და საკმაოდ დამოუკიდებელ პოლიტიკას ატარებს. ამას აქვს თავისი უკუშედეგებიც, რაც პირველ რიგში ამერიკასთან ურთიერთობაზე აისახება.

შეერთებულ შტატებთან ურთიერთობა ახალ მინიმუმამდე დავარდა მას შემდეგ, რაც თურქეთში ამერიკელ პასტორს ენდიუ ბრანსონს განაჩენი გამოუტანეს და შინა პატიმრობაში გადაიყვანეს. ამერიკული მხარე საკმაოდ დიდი ხნის განმავლობაში ავრცელებდა მინიშნებებს, რომ პასტორის საქმე უნდა შეწყვეტილიყო, ვინაიდან ის სრულიად უდანაშაულოა. არ არის გასაკვირი, რომ თურქეთი მას იყენებს და სურს ბრანსონი ფეთჰულა გიულენში გაცვალოს. ამას ამერიკა არ აკეთებს. 1-ელ აგვისტოს ამერიკამ სანქციები დაუწესა თურქეთის შინაგან და იუსტიციის მინისტრებს. ამან ლირაზე უარყოფითად იმოქმედა და გაუფასურების პირველი ტალღა მივიღეთ.

ამერიკის მეორე ნაბიჯი სრულიად მოულოდნელი იყო. ეს ინფორმაცია კი დონალდ ტრამპმა 10 აგვისტოს „ტვიტერში“ გაავრცელა. მან თურქეთს ალუმინსა და ფოლადზე გაორმაგებული გადასახადები დაუწესა - ალუმინზე 20%, ხოლო ფოლადზე 50 % ოდენობით. ამან პარასკევს ლირას ძლიერი ვარდნა გამოიწვია.

თუმცა არ დაგვავიწყდეს, რომ ლირას გაუფასურება მხოლოდ ამერიკის პრეზიდენტის სანქციების გამო არ დაწყებულა. ლირას გაუფასურება ბევრად ადრე დაიწყო, 2018 წლის იანვრის შემედეგ კი თითქმის 45%-ით გაუფასურდა. ლირა ივნისის შემდეგაც საგრძნობლად გაუფასურდა ერდოღანის პრეზიდენტად ხელმეორედ არჩევის შემდეგაც.

ვნახოთ რას წერს ამერიკული ჟურნალი „ფორბსი“ ამ საკითხთან მიმართებით. განაგრძეთ კითხვა